Chỉ hơn 1 tháng (từ 15/5 đến nay), giá xăng RON 95-III tăng 2.168 đồng/lít, xăng E5 RON 92 tăng 1.871 đồng/lít.

Tại kỳ điều hành gần nhất, giá mỗi lít xăng RON 95-III tăng 1.277 đồng, lên 21.244 đồng/lít; giá xăng E5 RON 92 tăng 1.169 đồng, lên 20.631 đồng/lít. Đây là mức tăng cao nhất trong năm 2025.

Nguyên nhân được Bộ Công thương nhận định là do biến động địa chính trị khiến giá dầu thô tăng mạnh.

Trung Đông lại "làm nóng" giá dầu thế giới

Giá dầu Brent đã tăng vọt trong phiên ngày 23/6, có thời điểm vượt 79 USD/thùng, mức cao nhất kể từ tháng 1 và tích lũy gần 30% kể từ đầu tháng 6.

Trao đổi với Báo Xây dựng, Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV) cho hay, căng thẳng chính trị giữa Israel và Iran làm dấy lên lo ngại về nguy cơ gián đoạn chuỗi cung ứng xăng dầu toàn cầu, đặc biệt khi xung đột có nguy cơ lan rộng và đe dọa đến an ninh của tuyến vận tải biển chiến lược như eo biển Hormuz, với gần một phần ba lượng dầu thương mại được vận chuyển bằng đường biển trên toàn cầu đi qua eo biển này.

Hàng loạt quốc gia xuất khẩu dầu khí lớn như Saudi Arabia, Iran và Iraq đều phụ thuộc vào tuyến vận tải huyết mạch này để đưa các mặt hàng năng lượng ra thị trường quốc tế. Theo các chuyên gia phân tích và dự báo, nếu tuyến vận tải này bị gián đoạn do xung đột leo thang, giá dầu có thể tăng vọt lên trên 120 USD/thùng trong thời gian ngắn.

Bên cạnh đó, ngày 21/6, Mỹ bất ngờ tấn công 3 cơ sở hạt nhân của Iran, chính thức đánh dấu sự tham gia trực tiếp vào cuộc xung đột. Động thái này ngay lập tức làm dấy lên lo ngại về nguy cơ gián đoạn nguồn cung dầu từ khu vực Trung Đông, dự báo sẽ tiếp tục đẩy giá dầu tăng vọt trong những phiên giao dịch tới.

Bên cạnh các yếu tố địa chính trị, đà tăng giá dầu thô còn được hỗ trợ bởi 2 báo cáo về dự trữ dầu thô thương mại tại Mỹ do Viện Dầu mỏ Mỹ (API) và Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA) công bố.

Theo đó, dự trữ dầu thô tại Mỹ trong tuần kết thúc ngày 13/6 đã giảm mạnh, với mức sụt giảm lần lượt là 10,1 triệu thùng theo API và 11,5 triệu thùng theo EIA. EIA cũng ghi nhận tuần thứ 4 liên tiếp giảm dự trữ dầu thô thương mại tại Mỹ.

Ở một diễn biến khác, Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) đã công bố báo cáo thị trường dầu tháng 6. Trong đó, tổng sản lượng trong tháng 5 của nhóm OPEC+ đạt 41,23 triệu thùng/ngày, chỉ tăng 180.000 thùng/ngày so với tháng 4, thấp hơn kế hoạch ban đầu tăng 411.000 thùng/ngày trong tháng 5.

Nguyên nhân được chỉ ra là do mức tăng sản lượng không cao như dự đoán từ Saudi Arabia, Kuwait và Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE).

Đồng thời, một số nước đã thực hiện cắt giảm sản lượng vượt quá hạn ngạch cho phép, nổi bật là Iraq. Mặc cho tình trạng sản lượng vượt quá hạn ngạch vẫn tiếp diễn, nhất là tại Kazakhstan, việc tăng sản lượng không mạnh như dự kiến của OPEC+ cũng hỗ trợ đẩy giá dầu lên cao.

Việt Nam ứng phó ra sao?

Trước diễn biến trên, ông Hoàng Ánh Dương, Phó cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước cho hay, hiện nay, cục đã yêu cầu các đầu mối phải cam kết thực hiện tổng nguồn tối thiểu được phân giao và thường xuyên báo cáo về cục.

Các đơn vị cũng được yêu cầu đảm bảo dự trữ thương mại theo quy định là 20 ngày lưu thông. Đồng thời, chuẩn bị mọi phương án để "tuyệt đối không để gián đoạn nguồn cung xăng dầu".

Về vấn đề kiểm soát giá thông qua quỹ bình ổn, trong 5 tháng đầu năm 2025, không trích lập, cũng không chi sử dụng quỹ với tất cả các mặt hàng xăng dầu.

Bộ Công thương giải thích, kể từ khi thực hiện điều hành giá xăng dầu rút xuống 7 ngày theo Nghị định 80 năm 2023, thì mức biến động giá giữa hai lần điều chỉnh cơ bản không lớn, giá xăng dầu trong nước đã bám sát diễn biến giá thế giới...

Do đó, tác động của điều chỉnh giá bán xăng dầu lên tình hình kinh tế - xã hội không lớn, hầu như không phải dùng đến Quỹ Bình ổn giá xăng dầu để bình ổn giá xăng dầu, góp phần thực hiện mục tiêu kiểm soát lạm phát, đảm bảo hài hòa lợi ích giữa các chủ thể kinh doanh và sử dụng xăng dầu.

Tuy nhiên, nhận định này chỉ đúng trong một kỳ điều hành 7 ngày. Trên thực tế, giá xăng dầu đã liên tục tăng trong suốt một tháng qua, vượt ngưỡng 7% – mức cần tính đến việc sử dụng Quỹ bình ổn. Diễn biến này cho thấy còn tồn tại những bất cập trong công tác điều hành giá, đặc biệt trong bối cảnh thị trường vẫn được dự báo tiếp tục tăng.

Về việc này, Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, Bộ Công thương vừa trình Chính phủ dự thảo nghị định về xăng dầu mới thay thế các Nghị định về xăng dầu trước đây như Nghị định 83, Nghị định 95 và Nghị định 80, trong đó bổ sung nội dung liên quan đến quỹ bình ổn.

Theo đó, vấn đề sử dụng quỹ hay không sử dụng quỹ vào thời điểm nào sẽ được quy định tại nghị định mới này và tuân thủ theo pháp luật về giá và các quy định liên quan.

Ngoài ra, ông Tân cũng bày tỏ, Bộ Công thương sẽ nỗ lực hết sức để đảm bảo nguồn cung xăng dầu bởi đây là mặt hàng chiến lược, đảm bảo an ninh năng lượng.