Google đã ký thoả thuận mà họ gọi là hợp đồng mua bán điện trực tiếp đầu tiên trong lĩnh vực này với Commonwealth Fusion Systems (CFS), một công ty tách ra từ Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) vào năm 2018. Thỏa thuận này sẽ cung cấp 200 megawatt điện, đủ để cấp năng lượng cho một thành phố nhỏ, từ dự án ARC của CFS đang được phát triển tại Virginia - nơi có trung tâm dữ liệu tiêu thụ năng lượng lớn nhất thế giới. Chi tiết tài chính của thỏa thuận không được tiết lộ.

Trong nhiều thập kỷ, các nhà vật lý tại các phòng thí nghiệm quốc gia và các công ty đã cố gắng sử dụng laser hoặc, trong trường hợp của CFS, nam châm lớn để tạo ra các phản ứng tổng hợp, trong đó các nguyên tử nhẹ được ép lại với nhau để giải phóng lượng năng lượng khổng lồ. Năm 2022, Phòng thí nghiệm Quốc gia Lawrence Livermore ở California đã đạt được bước đột phá khi tạo ra năng lượng ròng từ một thí nghiệm tổng hợp sử dụng laser.

Tuy nhiên, việc đạt được cái gọi là "điểm hòa vốn kỹ thuật" - tức là năng lượng đầu ra từ phản ứng lớn hơn tổng năng lượng đầu vào để vận hành nhà máy tổng hợp - vẫn là một thách thức lớn. Để một nhà máy có thể tạo ra điện từ phản ứng tổng hợp, các phản ứng này phải diễn ra liên tục, không chỉ là những lần hiếm hoi.

"Đúng là vẫn còn những thách thức lớn về vật lý và kỹ thuật mà chúng ta cần giải quyết để khiến công nghệ này khả thi và có thể mở rộng về mặt thương mại. Nhưng đó là lý do chúng tôi muốn đầu tư ngay từ bây giờ để hiện thực hóa tương lai đó", trưởng bộ phận năng lượng tiên tiến của Google, Michael Terrell chia sẻ với các phóng viên.

Khi trí tuệ nhân tạo và các trung tâm dữ liệu làm tăng nhu cầu năng lượng trên toàn cầu, sự quan tâm đến năng lượng tổng hợp đang tăng vọt. Không giống như phân hạch hạt nhân - quá trình phân tách nguyên tử tạo ra lượng lớn chất thải phóng xạ, tổng hợp hạt nhân gần như không tạo ra chất thải nguy hại. Hơn nữa, nếu thành công, tổng hợp có thể góp phần quan trọng trong việc chống biến đổi khí hậu.

CFS đặt mục tiêu sản xuất điện từ dự án ARC công suất 400 MW vào đầu những năm 2030, nhưng trước tiên họ phải vượt qua các rào cản khoa học. "Không có sự hợp tác và không dám đặt mục tiêu lớn để theo đuổi, chúng ta sẽ không bao giờ vượt qua được những thách thức đó", CEO và đồng sáng lập CFS, Bob Mumgaard nói, đồng thời cho biết nhà máy ARC sẽ giúp CFS hiểu rõ hơn về "giai đoạn thử nghiệm" của tổng hợp, qua đó học hỏi về tần suất các máy tổng hợp gặp sự cố và cách để chúng hoạt động ổn định.

Google hôm nay cũng công bố họ đang tăng cường đầu tư vào CFS, nhưng không tiết lộ số tiền cụ thể. Trước đó, vào năm 2021, Google là một trong nhiều nhà đầu tư đã rót tổng cộng 1,8 tỷ USD vào CFS. Ông Mumgaard cho biết khoản đầu tư mới của Google lần này "tương đương" với khoản đầu tư năm 2021.