Google không buộc phải bán Chrome hoặc Android

Phán quyết này là chiến thắng lớn cho gã khổng lồ công nghệ hiện diện ở khắp nơi trên thế giới này, giúp Google tránh được kịch bản tồi tệ nhất trong vụ kiện chống độc quyền mang tính bước ngoặt, vốn xác định rằng công ty này đang vận hành độc quyền tìm kiếm trực tuyến bất hợp pháp.

Mặc dù không phải bán Chrome hoặc Android, Google sẽ phải cung cấp một số dữ liệu tìm kiếm cho các đối thủ cạnh tranh đủ điều kiện để thúc đẩy cạnh tranh. Đồng thời, công ty sẽ bị cấm ký kết hoặc duy trì các hợp đồng độc quyền liên quan đến việc phân phối các dịch vụ như Chrome, Tìm kiếm Google, Trợ lý Google và ứng dụng Gemini của mình.

Những thỏa thuận này mang lại nguồn doanh thu đáng kể cho Google và giúp dịch vụ của họ tiếp cận rộng rãi, dù trước đó Google đã đề xuất từ bỏ các hợp đồng này như một giải pháp tiềm năng trong vụ kiện. Thẩm phán Tòa án Quận Mỹ Amit Mehta cho biết trong phán quyết vào hôm qua (2/9 - giờ Mỹ), chấp nhận một phần các biện pháp khắc phục do Google đề xuất.

Vụ xét xử đã đặt hoạt động kinh doanh cốt lõi của Google dưới lăng kính kiểm tra, trong bối cảnh công ty đang đối mặt với nguy cơ bị lật đổ bởi các chatbot AI. Đồng thời, Google cũng đang chuẩn bị bảo vệ hoạt động kinh doanh quảng cáo trực tuyến của mình sau khi lĩnh vực này cũng bị coi là độc quyền bất hợp pháp vào đầu năm nay.

"Google sẽ không bị yêu cầu bán Chrome và tòa cũng sẽ không đưa ra lệnh bán có điều kiện đối với hệ điều hành Android trong phán quyết cuối cùng", Thẩm phán viết trong tài liệu của tòa án.

Trong một tuyên bố, Google cho biết phán quyết này nhấn mạnh sự thay đổi mạnh mẽ của ngành công nghệ với sự phát triển của AI, vốn "đang mang đến cho mọi người nhiều cách hơn để tìm kiếm thông tin. Tuy nhiên, công ty cũng bày tỏ lo ngại về quyền riêng tư liên quan đến các thỏa thuận này.

"Tòa án đã áp đặt các giới hạn về cách chúng tôi phân phối dịch vụ Google và sẽ yêu cầu chúng tôi chia sẻ dữ liệu Tìm kiếm với các đối thủ. Chúng tôi lo ngại rằng những yêu cầu này sẽ ảnh hưởng đến người dùng và quyền riêng tư của họ, và chúng tôi đang xem xét kỹ lưỡng phán quyết này", Google cho biết.

Trong tuyên bố phát đi hôm qua, Bộ Tư pháp Mỹ cho rằng phán quyết "công nhận sự cần thiết của các biện pháp khắc phục để mở cửa thị trường dịch vụ tìm kiếm chung" và "ngăn chặn Google sử dụng các chiến thuật chống cạnh tranh tương tự đối với các sản phẩm AI thế hệ mới như cách họ đã làm để độc quyền thị trường tìm kiếm".

Trợ lý Tổng chưởng lý Abigail Slater được trích dẫn tuyên bố: "Chúng tôi sẽ tiếp tục xem xét ý kiến của tòa để cân nhắc các lựa chọn và bước tiếp theo của Bộ nhằm tìm kiếm thêm các biện pháp khắc phục".

Phán quyết này được theo dõi sát sao tại Thung lũng Silicon, khi các gã khổng lồ công nghệ khác cũng đang đối mặt với các vụ kiện chống độc quyền do chính phủ Mỹ khởi xướng. Thẩm phán Mehta viết rằng sự trỗi dậy của các công cụ AI thế hệ mới đã "thay đổi hướng đi của vụ án này," đồng thời nhấn mạnh rằng việc đảm bảo sự thống trị của Google trong lĩnh vực tìm kiếm không lan sang không gian AI thế hệ mới là một phần quan trọng của các biện pháp khắc phục.

Chiến thắng cho Apple và Google

Năm ngoái, thẩm phán Mehta đã phán quyết rằng Google vi phạm luật chống độc quyền của Mỹ với hoạt động kinh doanh tìm kiếm, khẳng định rằng công ty "là một kẻ độc quyền và đã hành động như một kẻ độc quyền để duy trì vị thế của mình".

Trong phần "biện pháp khắc phục" kéo dài nhiều tuần của phiên tòa, Google lập luận rằng các giải pháp do Bộ Tư pháp đề xuất sẽ gây hại cho người tiêu dùng bằng cách khiến họ khó tiếp cận công cụ tìm kiếm ưa thích, đồng thời có thể làm chậm nền kinh tế Mỹ và vị thế dẫn đầu công nghệ của nước này. Parisa Tabriz, lãnh đạo Chrome, đã làm chứng rằng việc buộc Google bán Chrome sẽ dẫn đến một trình duyệt "chỉ còn là cái bóng của hiện tại" và có thể trở nên "không an toàn và lỗi thời".

Trong nhiều năm, Google đã ký các hợp đồng độc quyền trị giá hàng tỷ USD với các nhà sản xuất thiết bị như Apple để đảm bảo vị trí là nhà cung cấp tìm kiếm mặc định trên điện thoại thông minh và trình duyệt web, củng cố sự thống trị của mình bằng cách dựa vào thói quen của người tiêu dùng hơn là sự lựa chọn thực sự. Thẩm phán Mehta lưu ý trong ý kiến của mình rằng đến năm 2020, 95% tổng số truy vấn tìm kiếm trên thiết bị di động ở Mỹ đều đi qua Google.

Việc ngăn Google ký kết các thỏa thuận phân phối độc quyền là cách tòa án tạo sân chơi bình đẳng. Google sẽ bị cấm ký các thỏa thuận yêu cầu các công ty cài đặt sẵn Tìm kiếm Google, Chrome, Trợ lý Google hoặc Gemini để được cấp phép sử dụng cửa hàng ứng dụng Google Play phổ biến.

Tuy nhiên, Chủ tịch kiêm nhà phân tích chính tại công ty nghiên cứu công nghệ Creative Strategies, Carolina Milanesi, cho rằng nhiều nhà sản xuất điện thoại có thể vẫn sẽ cài đặt sẵn các dịch vụ của Google vì độ phổ biến của chúng. "Giá trị mà các công ty này mang lại cho các nhà cung cấp và đối tác là rất lớn, nên tôi không chắc có bao nhiêu người sẽ quyết định không cài đặt sẵn dịch vụ của họ" bà Milanesi nói.

Google vẫn được phép trả tiền cho các đối tác để phân phối dịch vụ của mình - bao gồm cả công cụ Tìm kiếm - trên sản phẩm của họ. Apple và Google có một thỏa thuận sinh lợi, trong đó gã khổng lồ tìm kiếm trả hàng tỷ đô la cho nhà sản xuất iPhone để trở thành công cụ tìm kiếm mặc định trên trình duyệt của họ. Việc chấm dứt quan hệ đối tác này sẽ khiến Google mất đi kênh phân phối mặc định trên một trong những dòng điện thoại thông minh phổ biến nhất thế giới, đồng thời cắt đi một nguồn doanh thu lớn của Apple.

"Việc cắt bỏ các khoản thanh toán từ Google gần như chắc chắn sẽ gây ra những thiệt hại đáng kể - trong một số trường hợp là nghiêm trọng - cho các đối tác phân phối, các thị trường liên quan và người tiêu dùng, điều này khiến việc cấm thanh toán toàn diện trở nên không hợp lý", tài liệu của tòa án nêu rõ.

Nhà phân tích Dan Ives của Wedbush Securities xem phán quyết này là một chiến thắng cho cả Apple và Google, đặc biệt sau báo cáo của Bloomberg rằng hai công ty có thể hợp tác để tích hợp Gemini vào Siri. "Dù về lý thuyết Google bị cấm các thỏa thuận độc quyền cho tìm kiếm, điều này giờ đây tạo tiền đề để Apple tiếp tục thỏa thuận của mình và có khả năng sẽ tăng cường hợp tác liên quan đến AI với Google Gemini trong tương lai", ông Ives viết trong một ghi chú nghiên cứu.

Theo giảng viên quản lý tại Trường Kinh doanh Stanford, Robert Siegel, kết quả này là một chiến thắng tổng thể cho Google. Dù vậy, việc cấm Google ký các hợp đồng độc quyền có nghĩa là công ty sẽ phải nỗ lực hơn để thu hút người tiêu dùng trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt từ các đối thủ như OpenAI và Perplexity - công ty sau này đã đưa ra một đề nghị bất ngờ nhưng khó khả thi để mua Chrome vào tháng trước.