Hạ tầng manh mún, thiếu đồng bộ

Ngày 8/10, ông Đặng Văn Đức, Trưởng phòng Chuyển đổi số, Sở Khoa học & Công nghệ Hà Tĩnh cho biết: "Nhiều xã sau sáp nhập hạ tầng công nghệ thông tin chưa đáp ứng yêu cầu đề ra.

Trung tâm tích hợp dữ liệu, hệ thống thiết bị hội nghị truyền hình, trang thiết bị công nghệ thông tin tại Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp xã còn manh mún, chưa đồng bộ".

"Cơ sở dữ liệu dùng chung của tỉnh chưa đầy đủ, còn thiếu 11/28 cơ sở dữ liệu (CSDL). Chưa đáp ứng được yêu cầu "đúng - đủ - sạch - sống - thống nhất - dùng chung". CSDL của các ngành, lĩnh vực chưa hoàn thiện, còn phân tán, rời rạc chạy trên nhiều hệ thống phần mềm khác nhau", ông Đức đánh giá.

Theo ghi nhận của phóng viên Báo Xây dựng, tại hầu hết các địa phương, mức độ am hiểu và thói quen sử dụng công nghệ số của người dân vẫn còn hạn chế.

Bên cạnh đó, vẫn còn tư tưởng thuê hoặc nhờ cán bộ công chức làm thay, đặc biệt là tại các trung tâm hành chính công. Điều này đã làm giảm hiệu quả thực chất của các dịch vụ công trực tuyến và các dịch vụ tiện ích do chính quyền số, xã hội số cung cấp.

Tại Trung tâm hành chính công phường Thành Sen, bà Trần Thị Hoa (52 tuổi) đang nhờ công chức phụ trách lĩnh vực nông nghiệp và môi trường (NN&MT) kê khai thủ tục chuyển nhượng Giấy Chứng nhận Quyền sử dụng đất.

Bà Hoa chia sẻ: "Việc làm này mọi người nói đơn giản chỉ cần làm ở nhà nhưng do không thông thạo công nghệ nên tôi phải mang hồ sơ lên đây nhờ cán bộ hướng dẫn".

Một yêu cầu khác khi triển khai chính quyền 2 cấp là đòi hỏi công chức cấp xã phải thành thạo kỹ năng máy tính, phần mềm để vừa khai thác, vận hành thông suốt các hệ thống thông tin quan trọng, vừa hỗ trợ người dân thực hiện các thao tác trên không gian số. Tuy nhiên, thực tế nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ này vẫn còn rất hạn chế.

Theo thống kê của Sở Nội vụ Hà Tĩnh, toàn tỉnh hiện có 32 xã thiếu công chức chuyên môn trên nhiều lĩnh vực khác nhau như: Tài chính, kế toán, địa chính, nông nghiệp, văn hóa xã hội, công nghệ thông tin...

Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính; cổng thông tin điện tử; trung tâm tích hợp dữ liệu tỉnh; hệ thống chỉ đạo điều hành của UBND tỉnh; trung tâm giám sát điều hành thông minh IOC, hệ thống báo cáo tỉnh… chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu đề ra.

Bên cạnh đó, Hà Tĩnh chưa có Kho dữ liệu dùng chung, cổng dữ liệu mở, trung tâm giám sát an toàn không gian mạng (SOC), hệ thống hội nghị truyền hình 2 chiều...

Thượng tá Nguyễn Trường Diệu, Trưởng phòng PA05, Công An tỉnh Hà Tĩnh cho biết: "Mặc dù trung tâm tích hợp dữ liệu tỉnh đã cơ bản đáp ứng yêu cầu ATTT theo yêu cầu của Bộ Công an, tuy nhiên, các thiết bị về tường lửa chủ yếu đang do doanh nghiệp hỗ trợ tạm thời, bản quyền phần mềm đã đến hạn.

Cùng đó, dù 100% hệ thống thông tin đã được phê duyệt cấp độ ATTT theo quy định. Nhưng việc triển khai đầu tư trang thiết bị đảm bảo theo cấp độ chưa được các đơn vị quan tâm, chưa đáp ứng yêu cầu đề ra".

Giải pháp thúc đẩy kinh tế số và phát triển xã hội số

Ông Lê Thành Đông, Giám đốc Sở KH&CN chia sẻ: Hà Tĩnh đang tập trung vào việc hiện đại hóa hạ tầng công nghệ thông tin, đồng thời tăng cường đào tạo nhân lực và khuyến khích doanh nghiệp tham gia vào quá trình số hóa. Triển khai nhiều dịch vụ công trực tuyến để giúp người dân thuận tiện hơn trong giao dịch với cơ quan Nhà nước.

Một trong những thách thức lớn nhất là sự chênh lệch kỹ năng số giữa các khu vực đô thị và nông thôn. Cần nhiều nỗ lực hơn nữa để đảm bảo rằng mọi người dân đều có thể tham gia vào nền kinh tế số.

Trước thực tế đó, Sở Khoa học và Công nghệ đã có tham luận tại Đại hội Đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ 2025 - 2030, đề xuất 7 giải pháp chủ yếu để tập trung phát triển kinh tế số và xã hội số theo tinh thần Nghị quyết 57-NQ/TW. Trong đó, xác định việc xây dựng cơ sở dữ liệu số là một trong những yếu tố mang tính quyết định trong thực hiện chuyển đổi số.

Bám sát Khung kiến trúc tổng thể quốc gia số để tập trung xây dựng, nâng cấp, từng bước hoàn thiện các thành phần kiến trúc chính quyền số của tỉnh theo hướng đồng bộ, nhất là đảm bảo các điều kiện cần (như: kho dữ liệu; trung tâm giám sát an toàn không gian mạng SOC; trung tâm giám sát điều hành thông minh IOC; cổng thông tin điện tử; cổng dữ liệu mở; hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính; hệ thống thiết bị hội nghị truyền hình trực tuyến; trung tâm tích hợp dữ liệu; hạ tầng công nghệ thông tin tại các cơ quan, đơn vị…).

Đồng thời, xây dựng hoàn thiện các nền tảng, trong đó đặc biệt chú trọng việc xây dựng cơ sở dữ liệu dùng chung của các ngành, lĩnh vực, địa phương theo hướng "đúng - đủ - sạch - sống- thống nhất - dùng chung" đảm bảo điều kiện đủ phục vụ doanh nghiệp, người dân và tạo nền tảng thúc đẩy kinh tế số, xã hội số phát triển.