Khi đối thủ bắt tay cùng vận động hành lang

Hãng tin Reuters dẫn lời các quan chức châu Âu cho hay, thỏa thuận khung được công bố cuối tuần qua sẽ cho phép Mỹ áp thuế nhập khẩu 15% với hầu hết hàng hóa EU, ngoại trừ ngành công nghiệp như hàng không, trong đó máy bay và linh kiện sẽ được áp dụng cơ chế "thuế bằng 0".

Sau nhiều đợt vận động hành lang quyết liệt, ngành hàng không, vốn là điểm nóng trong căng thẳng thương mại, đã được miễn trừ.

Được biết, thỏa thuận giữa Mỹ và EU là kết quả của chiến dịch vận động kín đáo và hiếm hoi thể hiện sự đoàn kết giữa các bên từng đối đầu gay gắt nhằm khôi phục tinh thần bản thỏa thuận mang tính bước ngoặt năm 1979 giữa hơn 30 quốc gia, vốn quy định miễn thuế đối với dòng máy bay thương mại.

Các nhà lãnh đạo ngành hàng không lập luận chuỗi cung ứng hàng không có tính liên kết sâu rộng. Chính việc bị áp thuế không những không giúp Boeing giành lợi thế trước Airbus mà còn gây thiệt hại cho tất cả các bên.

Giới chức ngành hàng không cho hay chiến dịch vận động lần này được triển khai trên nhiều mặt trận trong đó có sự đóng góp kín đáo nhưng tác động lớn của CEO GE Aerospace Larry Culp.

Trước đó, trong cuộc gặp tại Nhà Trắng hồi tháng 4, ông Culp trực tiếp đề xuất với Tổng thống Mỹ Donald Trump về tái lập cơ chế thương mại miễn thuế đối với ngành hàng không.

Ông Culp nhấn mạnh cơ chế miễn thuế đã giúp ngành hàng không Mỹ đạt thặng dư thương mại 75 tỷ USD/năm đồng thời đề xuất của ông đã nhận được sự thấu hiểu từ Chính phủ Mỹ.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều câu hỏi xoay quanh cách thức thực hiện chi tiết của thỏa thuận này cũng như và liệu thỏa thuận trên có được mở rộng sang các lĩnh vực khác như công nghiệp vũ trụ hay không.

"Chúng tôi đang chờ xem mọi điều khoản sẽ được thể hiện bằng văn bản như thế nào", một quan chức ngành hàng không châu Âu cho biết.

Trong khi đó, Airbus xác nhận thông tin về bản thỏa thuận trên đồng thời nhấn mạnh một môi trường thương mại ổn định và dễ dự đoán là điều tối quan trọng đối với ngành hàng không toàn cầu vốn có sự tích hợp sâu rộng.

Lấy hình mẫu từ thỏa thuận thương mại Mỹ - Anh

Trước đó, hồi tháng 5, ông Trump đã đạt được một thỏa thuận thương mại với Anh qua đó mở đường khôi phục cơ chế miễn thuế với động cơ máy bay được xem như bước đệm cho thỏa thuận với EU.

Các quan chức ngành hàng không sau đó đã kêu gọi Nhà Trắng lấy thỏa thuận với Anh làm khuôn mẫu cho các cuộc đàm phán sắp tới.

Cả CEO GE Aerospace Larry Culp và CEO của Delta Air Lines Ed Bastian đều nhắc đến thỏa thuận thương mại Mỹ - Anh như một hình mẫu cần theo đuổi.

Mới đây nhất ngày 28/7, Delta Air Lines lên tiếng hoan nghênh thỏa thuận thương mại Mỹ - EU vì đã giúp duy trì môi trường thương mại không thuế quan đối với máy bay và linh kiện hàng không.

Theo Delta Air Lines, điều này sẽ giúp bảo vệ và tiếp tục phát triển vai trò của ngành hàng không trong thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, đổi mới và tạo việc làm chất lượng cao tại Mỹ.

Theo dữ liệu của Boeing và Cirium, mỗi năm Boeing bàn giao khoảng 17% trong tổng số máy bay xuất khẩu sang châu Âu, còn Airbus giao khoảng 12% trong tổng số máy bay xuất khẩu cho Mỹ bao gồm một số lượng máy bay được lắp ráp tại Mỹ.

Dù thỏa thuận giữa Mỹ và EU giúp tháo gỡ áp lực lớn cho Boeing, Airbus và các nhà cung cấp của họ nhưng cả ba đều có thể bị ảnh hưởng gián tiếp nếu căng thẳng thương mại Mỹ - Trung leo thang, trong bối cảnh cả Boeing và Airbus đều nhắm tới thị trường Trung Quốc.

Ngoài ra, ngành hàng không vẫn đang chờ kết luận từ cuộc điều tra thương mại của Mỹ hồi tháng 5 theo Điều khoản 232 về an ninh quốc gia với hoạt động nhập khẩu máy bay thương mại, động cơ phản lực và linh kiện.

Được biết, trọng tâm cuộc điều tra là Trung Quốc và có thể làm rủi ro gián đoạn thêm đối với nguồn cung các loại vật liệu quan trọng, bao gồm đất hiếm và nam châm. Bên cạnh đó, cuộc điều tra cũng có thể được dùng làm cơ sở để áp thuế với Brazil, nơi đặt trụ sở của nhà sản xuất máy bay khu vực Embraer.

Hiện các hãng hàng không Mỹ đang phải chịu thuế nhập khẩu 50% với máy bay do Embraer sản xuất khiến chi phí sản xuất mỗi chiếc máy bay của hãng tăng thêm 9 triệu USD. Tuần trước Alaska Airlines dù dự kiến nhận ba chiếc máy bay từ Embraer vào đầu năm sau nhưng đang cân nhắc việc hoãn nhận máy bay.