Điểm đến xanh - xu thế tất yếu

Chia sẻ tại tọa đàm, PGS.TS Nguyễn Thành Lợi cho biết, với chức năng thông tin, tuyên truyền, định hướng và giám sát xã hội, báo chí có thể tác động sâu rộng đến nhận thức, thái độ và hành vi của toàn xã hội đối với phát triển điểm đến xanh - nâng tầm du lịch Việt Nam.

Theo ông Lợi, các báo nên xây dựng chuyên trang, chuyên mục về du lịch xanh, qua đó tập trung đưa tin, phân tích chuyên sâu đa chiều về chủ đề này tạo sức hấp dẫn và lan tỏa mạnh mẽ. Bên cạnh đó, báo chí có thể chủ động khởi xướng hoặc đồng hành cùng các chiến dịch như: "Nói không với rác thải nhựa tại điểm du lịch"; "Một chuyến đi - Một cây xanh"; "Lựa chọn khách sạn xanh - sống trọn trải nghiệm xanh"…

Thông qua các loại hình khác nhau như bài, phóng sự, tọa đàm trực tuyến, talkshow, video, báo chí sẽ tạo ra phong trào xã hội rộng lớn thúc đẩy du lịch xanh. Đồng thời, báo chí phối hợp với các cơ quan chức năng, tuyên tuyền, tôn vinh những mô hình du lịch xanh tiêu biểu. "Chỉ khi báo chí đồng hành tích cực, các điểm đến xanh mới thực sự được nâng tầm, lan tỏa, góp phần xây dựng hình ảnh Việt Nam như một quốc gia du lịch hấp dẫn, thân thiện và bền vững trên bản đồ thế giới", ông Lợi đề xuất.

Lấy ví dụ khu danh thắng Tràng An của Ninh Bình, ông Lợi cho rằng mỗi người lái đò ở đây phải đóng vai trò là một đại sứ du lịch, không chỉ giới thiệu về lịch sử, truyền thống của di sản, mà còn tuyên truyền cho du khách về ý thức bảo vệ môi trường. Chỉ có như vậy, chúng ta mới đi đến gốc rễ của điểm đến xanh.

Trong khi đó, GS.TS Nguyễn Văn Đính - Viện trưởng Viện kinh tế du lịch, đề cập đến mục tiêu giảm phát thải carbon. Muốn làm được điều đó, ngành du lịch cần nhanh chóng chuyển đổi sử dụng phương tiện giao thông thân thiện với môi trường (xe điện, xe đạp, giao thông công cộng). Khuyến khích du lịch gần gũi thiên nhiên, giảm du lịch hàng không dài ngày. Hạn chế sử dụng đồ nhựa dùng một lần tại các điểm đến, trong khách sạn, cũng như nhà hàng và áp dụng năng lượng tái tạo trong cơ sở lưu trú.

Để chuyển đổi xanh, phải đẩy mạnh phát triển du lịch cộng đồng & kinh tế tuần hoàn, trong đó hỗ trợ các làng nghề truyền thống, tạo việc làm cho người dân địa phương ưu tiên các sản phẩm, thực phẩm hữu cơ và hàng thủ công địa phương. Đồng thời, nâng cao nhận thức và trách nhiệm du lịch theo hướng giáo dục du khách về du lịch bền vững. Khuyến khích khách du lịch tham gia các hoạt động bảo vệ thiên nhiên.

Về phần mình, Tổng thư ký Hiệp hội du lịch Việt Nam, Vũ Quốc Trí thông tin, nhằm hỗ trợ doanh nghiệp (DN) phát triển du lịch xanh Hiệp hội đã xây dựng và Ban hành bộ tiêu chí du lịch xanh, qua đó hướng dẫn các DN kinh doanh dịch vụ du lịch, điểm đến du lịch tự nguyện tham gia trong việc thực hành du lịch xanh. Trước mắt áp dụng cho: Điểm đến du lịch, Cơ sở lưu trú, Doanh nghiệp lữ hành và Cơ sở kinh doanh dịch vụ phục vụ khách du lịch (ăn uống, vui chơi giải trí, mua sắm).

Theo ông Trí, điểm đến xanh còn nhiều việc nữa phải làm như: Dùng năng lượng sạch; hoạt động bảo vệ môi trường; giữ gìn văn hóa bản địa; khai thác tối đa những lợi thế của địa phương. Tuy nhiên, cốt lõi của điểm đến xanh đầu tiên phải là không rác thải nhựa.

Điểm đến xanh - nâng tầm du lịch Việt Nam

Tại tọa đàm, ông Patrick Harvemann - Phó trưởng đại diện thường trú Chương trình phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam nhìn nhận, ngành du lịch đã trở thành một ngành kinh tế quan trọng của Việt Nam. Du lịch Việt Nam đạt được những thành công này cũng nhờ rất nhiều vào việc sở hữu những vẻ đẹp thiên nhiên và di sản văn hóa đa dạng, giàu bản sắc.

Phó trưởng đại diện UNDP Việt Nam cam kết sẵn sàng hỗ trợ Bộ VHTT&DL, Hiệp hội Du lịch Việt Nam và các bên liên quan khác trong quá trình chuyển biến Việt Nam trở thành một điểm đến du lịch có trách nhiệm và có tính cạnh tranh.

Bà Nguyễn Thị Thu Huyền, Điều phối viên quốc gia Chương trình UNDP/GEF SGP xác định điểm đến xanh là xu hướng tất yếu và UNDP đang tích cực hỗ trợ các mô hình du lịch xanh cộng tại nhiều địa phương. Theo bà Huyền, đó là những mô hình nhỏ nhưng hiệu quả, giúp cộng đồng dân cư nâng cao sinh kế đồng thời gìn giữ văn hóa và cảnh quan tự nhiên.

Theo bà Nguyễn Thị Thu Hà, Phó tổng giám đốc Công ty CP Phát triển Tùng Lâm (Quảng Ninh), du lịch xanh, bền vững là đòi hỏi của du khách, của thị trường và doanh nghiệp luôn giáo dục nhận thức cho cán bộ công nhân viên về điểm đến xanh, du lịch xanh. Từ lâu đơn vị này chủ trương sử dụng các vật liệu thân thiện với môi trường, không dùng đồ nhựa trong các phòng lưu trú, coi du lịch xanh là nền tảng để phát triển.

Tuy nhiên, không phải khách du lịch nào cũng ý thức trong việc sử dụng những đồ dùng thân thiện. "Muốn chuyển đổi du lịch xanh cần phải có sự đổi mới về tư duy, nhận thức của doanh nghiệp cung cấp dịch vụ lẫn du khách. Vì vậy, cùng với chính quyền, doanh nghiệp, từng du khách và người dân phải chung tay xây dựng điểm đến xanh", bà Thu Hà chia sẻ.

Tương tự như vậy, bà Hoàng Thúy Hường – Giám đốc phát triển thị trường, Ban Quản lý Khu du lịch sinh thái Tràng An thông tin, Ban quản lý luôn trân trọng, phát triển trên cơ sở bảo tồn nguyên trạng tài nguyên thiên nhiên ở khu vực. Tinh thần bảo tồn và gìn giữ di sản trở thành văn hóa doanh nghiệp của cán bộ, công nhân viên Ban quản lý Quần thể danh thắng Tràng An.

CEO LuxGroup, Phạm Hà cho rằng, điểm đến xanh không phải là mục tiêu dễ dàng. Khó khăn lớn nhất là bài toán đầu tư vào thiết bị tiết kiệm năng lượng, xử lý rác thải, vật tư thân thiện môi trường… đòi hỏi chi phí cao và thời gian hoàn vốn dài. Ví dụ, tại LuxGroup đã thay thế hoàn toàn chai nhựa dùng một lần, dùng túi vải thay túi nilon, trang bị thiết bị tiết kiệm điện cho văn phòng và du thuyền.

Bên cạnh đó, ông Hà cũng đánh giá về nhận thức chưa đồng đều trong chuỗi cung ứng và thị trường cũng là trở ngại lớn. Việc thuyết phục các đối tác - đặc biệt ở vùng sâu vùng xa cùng cam kết hành động vì tiêu chuẩn xanh vẫn đang là bài toán khó cần giải quyết bằng các hình thức đối thoại, đào tạo và hỗ trợ kỹ thuật.

Điểm nhấn tại tọa đàm hôm nay là lễ ký kết hợp tác giữa TikTok và Hiệp hội Du lịch Việt Nam về phát triển du lịch xanh. Đây là một bước đi đáng chú ý khi nền tảng mạng xã hội lớn như TikTok cam kết đồng hành quảng bá điểm đến xanh, giúp định hướng xu hướng du lịch văn minh và bền vững cho thế hệ trẻ.