Bất thường "nốt ruồi" nhỏ trên gan bàn chân

Tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, các bác sĩ chuyên ngành phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ vừa can thiệp kịp thời bằng kỹ thuật tạo hình vạt ngược dòng gan chân giúp bệnh nhân không chỉ giữ được bàn chân mà còn bảo toàn khả năng đi lại.

Bệnh nhân tên K.T.P (54 tuổi, Hà Nội) có xuất hiện 1 đốm đen nhỏ như nốt ruồi ở gan bàn chân không gây đau, ngứa hay loét nên bà P chủ quan. Nhưng chỉ sau hơn ba tháng, nó loét rộng, lan nhanh và được chẩn đoán là ung thư hắc tố da. Đây một dạng ung thư da tiến triển nhanh, dễ di căn và rất nguy hiểm.

ThS.BS Nguyễn Ngọc Linh cho biết: Bệnh nhân có tổn thương rộng 8x8 cm ở gan bàn chân, vốn vị trí chịu lực chính của cơ thể. Đây là vùng rất khó can thiệp phẫu thuật tạo hình vì nếu xử lý sai, nguy cơ mất chức năng vận động hoặc phải cắt cụt là rất cao. Ê-kíp bác sĩ đã sử dụng vạt da tại vòm gan chân, nơi ít chịu lực và nuôi dưỡng vạt da bằng động mạch ngược dòng. Sau ba ngày, vạt da hồi phục tốt, vết mổ khô, ổn định, giúp bệnh nhân phục hồi vận động nhanh chóng.

Trước đó, tổn thương ban đầu chỉ là một nốt nhỏ không đau, không ngứa và dễ bị nhầm với nốt ruồi lành tính. Bệnh nhân tự theo dõi tại nhà, sau đó đến khám và được xử lý như u lành như chích, khâu mà không sinh thiết. Tuy nhiên, vết mổ không lành, xuất hiện thêm hai nốt đen mới. Bệnh nhân tiếp tục điều trị tại một cơ sở khác nhưng tổn thương vẫn lan rộng, thậm chí mọc thêm ở các mũi khâu cũ.

Không thấy cải thiện, bà P ngưng điều trị y tế và chuyển sang tự chữa bằng cách đốt điện và dùng thuốc không rõ nguồn gốc trong hơn một tháng. Hậu quả là vết thương lan rộng, loét sâu, sưng tấy và đau đớn khiến việc đi lại gặp nhiều khó khăn.

Chỉ khi gan bàn chân bị tổn thương gần như toàn bộ, bệnh nhân mới đến khám tại cơ sở chuyên khoa da liễu và được sinh thiết xác định mắc ung thư hắc tố da. Sau đó, bệnh nhân được chuyển sang bệnh viện chuyên ngành để điều trị và tạo hình nhưng tình trạng không cải thiện, bệnh nhân tiếp tục được chuyển về Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương.

Không chủ quan với những đốm đen bất thường

TS.BS Dương Mạnh Chiến, chuyên gia phẫu thuật tạo hình của bệnh viện cho biết: "Đây là một trường hợp điển hình cho thấy ung thư hắc tố có thể khởi phát âm thầm như một nốt ruồi, nhưng lại tiến triển rất nhanh và nguy hiểm. Vì không đau, không ngứa, nên nhiều người chủ quan. Nếu không được cắt bỏ triệt để ngay từ đầu, tế bào ung thư có thể lan ra hạch, phổi, gan, thậm chí não".

BS Chiến nhấn mạnh, melanoma là ung thư bắt nguồn từ tế bào sắc tố, thường gặp ở vùng da tiếp xúc nhiều với ánh sáng. Tuy nhiên, gan bàn chân, vùng ít ai để ý lại là nơi rất dễ bỏ sót. Nốt lạ tại đây có thể bị nhầm với chai chân, mắt cá, hạt cơm. Đặc biệt, melanoma không đáp ứng với hóa trị hay xạ trị như nhiều loại ung thư khác. Vì vậy, phẫu thuật cắt bỏ triệt để từ đầu là yếu tố sống còn. Diện cắt an toàn cần rộng gấp 10 lần độ dày khối u. Việc đốt, chọc, cắt bỏ mà không sinh thiết, hoặc trì hoãn điều trị có thể khiến tế bào ung thư lan rộng và di căn nhanh chóng.

"Để nhận diện sớm loại ung thư da này, người dân cần lưu ý, nếu có tổn thương sắc tố như nốt ruồi bất thường, cần nghĩ ngay đến melanoma và đi khám bác sĩ chuyên khoa. Tuyệt đối không được chạm, chọc, sinh thiết hay cắt bỏ một phần khối u khi chưa loại trừ melanoma, vì các động tác này có thể kích thích tế bào ung thư phát tán đi khắp cơ thể. Một khi đã xác định là melanoma, cần được phẫu thuật cắt rộng rãi và tạo hình. Tùy theo từng giai đoạn, có thể chỉ định vét hạch bẹn hoặc không để giảm tỷ lệ tái phát", BS Chiến khuyến cáo.