Theo thông tin từ Trung tâm Dự ứng & Miễn dịch lâm sàng, Bệnh viện Bạch Mai, chỉ trong nửa đầu năm 2025, tại đây đã tiếp nhận hàng loạt ca biến chứng nghiêm trọng từ việc lạm dụng thuốc điều trị đau khớp có chứa chất cấm Phenybutazone.

Điển hình như 1 bệnh nhân nam (51 tuổi, Hải Phòng) tự mua Phenylbutazone online trị đau khớp. Sau 1 thời gian sử dụng, bệnh nhân xuất hiện các triệu chứng sốt cao, phát ban toàn thân. Khi tới bệnh viện khám, bệnh nhân được chẩn đoán mắc hội chứng DRESS. Tình trạng tương tự xảy đến với một nam bệnh nhân khác (66 tuổi, Nghệ An), với dấu hiệu sốt, nổi ban đỏ sau 35 ngày dùng loại thuốc này.

Bệnh nhân nam (39 tuổi, Phú Thọ), cũng tự mua thuốc online uống 30 ngày để điều trị đau khớp, cũng sốt, đau họng, phát ban toàn thân, phải nhập viện điều trị. Đáng tiếc là trường hợp 1 cụ bà (70 tuổi, Hòa Bình), tự dùng Phenylbutazone, không rõ nguồn gốc. Sau 1 thời gian dùng thuốc, bệnh nhân sốt cao, loét miệng, đau mắt, suy gan cấp. Nhập viện trong tình trạng sốc nhiễm khuẩn và tử vong sau đó.

BS Chu Chí Hiếu, Trưởng phòng Dị nguyên, Trung tâm Dị ứng & Miễn dịch lâm sàng cho biết, hầu hết các bệnh nhân đều khởi phát muộn, ít nhất 1 tuần kể từ khi bắt đầu dùng thuốc, thậm chí có thể sau 1 - 3 tháng mới xuất hiện triệu chứng. Do đó, gây khó khăn trong việc khai thác tiền sử để tìm nguyên nhân gây dị ứng. Bên cạnh đó, tên thuốc thường là tiếng nước ngoài, người bệnh không thể nhớ hoặc đọc lại đúng tên biệt dược hoặc hoạt chất đã dùng. Những triệu chứng ban đầu có thể gây nhầm lẫn với những triệu chứng do bệnh lý nhiễm trùng, do đó, người bệnh có thể đến khám tại các chuyên khoa khác. Vì vậy, thời gian chẩn đoán bị kéo dài dẫn đến không được can thiệp điều trị sớm.

BS. Hiếu cho biết thêm, các trường hợp dị ứng thuốc nặng này, ngoài việc mất nhiều thời gian để có thể phục hồi hoàn toàn, dù đã khỏi thì vẫn có nguy cơ tái phát (kể cả không tiếp xúc lại với thuốc) và tiềm ẩn nhiều biến chứng muộn sau này.

"Phenylbutazone là thuốc cấm vì nguy cơ gây dị ứng nghiêm trọng, suy đa tạng, thậm chí tính mạng người bệnh. Các ca bệnh là minh chứng rõ ràng nhất. Do đó, người dân tuyệt đối không tự ý mua, sử dụng bất kỳ thuốc gì khi chưa có chỉ định bác sĩ", BS Hiếu nói.

TS.BSCC Nguyễn Hoàng Phương, Giám đốc Trung tâm Dị ứng & Miễn dịch lâm sàng, Chủ tịch Hội Hen - Dị ứng - Miễn dịch lâm sàng Việt Nam khuyến cáo: "Việc mua bán thuốc cấm như Phenylbutazone online là hành vi vô trách nhiệm, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng người dân. Chính vì vậy, các cơ quan chức năng cần xử lý nghiêm minh các đối tượng có hành vi buôn bán loại thuốc cấm này".

BS Phương cũng khuyến cáo người bệnh cần tuyệt đối không mua, sử dụng thuốc Phenylbutazone hay bất kỳ thuốc không rõ nguồn gốc, không kê đơn; Không tự ý dùng thuốc theo mách bảo, quảng cáo trên mạng, nhất là thuốc trị đau xương khớp "thần tốc"; Chỉ sử dụng thuốc khi có đơn và hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa; Đồng thời nên tố cáo ngay các trang web, tài khoản mạng xã hội, cơ sở bán thuốc bất hợp pháp cho cơ quan chức năng. Nếu xuất hiện bất kỳ triệu chứng bất thường (sốt, phát ban, mệt mỏi, vàng da, loét miệng...) sau khi dùng thuốc nên đến ngay cơ sở y tế.