Bất nhất quản lý dữ liệu đất đai

Thành phố Hà Nội triển khai chiến dịch 90 ngày làm sạch dữ liệu đất đai từ ngày 1/9 - 30/11/2025. Mục tiêu toàn bộ các thửa đất sẽ được rà soát, chuẩn hóa và gắn mã định danh thống nhất, đảm bảo khớp nối với thông tin nhân khẩu, hộ gia đình và tài sản. Tuy nhiên, quá trình triển khai thực tế việc này đang gặp, dẫn đến kéo dài thời gian thực hiện.

Đại diện UBND xã Yên Bài (Hà Nội) cho biết việc mua bán, chuyển nhượng đất đai thực hiện tại chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai Ba Vì (Sở Tài nguyên và Môi trường cũ), xã không được cập nhật dữ liệu biến động nên không nắm được.

Bên cạnh đó, nhiều xã vùng núi chưa có bản đồ địa chính cập nhật thường xuyên, khiến công tác quản lý càng thêm khó khăn. Khi người dân làm thủ tục cấp mới hoặc chuyển mục đích sử dụng đất, UBND xã phải gửi hồ sơ lên văn phòng đăng ký đất đai để đo đạc, xác nhận rồi chờ phản hồi mới có thể tiếp tục xử lý.

"Ngay cả bản đồ dữ liệu đất đai của Hà Nội cũng chỉ cấp cho văn phòng đăng ký đất đai, cấp xã chưa được cập nhật. Thủ tục vì thế bị kéo dài", đại diện xã Yên Bài nói.

Đại diện một xã Ba Vì cũng chia sẻ vướng mắc, thực tế xã là cấp gần dân nhất, đáng lẽ phải được xử lý các thủ tục như tách thửa, cập nhật biến động. Nhưng hiện nay, xã vẫn phải gửi hồ sơ lên văn phòng đăng ký đất đai kéo dài thời gian khớp dữ liệu, mất thời gian, công sức của người dân. Cũng chính vì thế, vị này cũng cho rằng chủ trương chuyển chức năng của văn phòng đăng ký đất đai về xã sẽ giúp giải quyết triệt để tình trạng "ngắt mạch dữ liệu".

"Hiện nay, cấp xã phải chịu trách nhiệm quản lý đất đai, xử lý tranh chấp nhưng bất cập ở chỗ không có dữ liệu, hồ sơ để đối chiếu", đại diện xã Ba Vì nói.

Theo ông Mai Văn Phấn, Phó cục trưởng Cục Quản lý đất đai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), nguyên nhân chính nằm ở quá trình hình thành dữ liệu phân tán qua nhiều thời kỳ. Thông tin trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất qua các thời kỳ cũng có những quy định khác nhau. Ví dụ như theo quy định của Luật Đất đai áp dụng qua các năm, có nơi chỉ ghi tên người có quyền sử dụng đất, không có số chứng minh nhân dân, có nơi chỉ ghi tên chủ hộ. Cũng có thời kỳ, sổ đỏ ghi tên chủ hộ và chứng minh nhân dân 9 số, 10 số, 12 số và bây giờ là căn cước công dân.

Thêm vào đó có trường hợp người dân trao đổi mua bán qua tay mà chưa làm thủ tục sang tên nên thông tin về người sử dụng đất và người đứng tên trong giấy tờ đất không đồng nhất. Ngoài ra, cũng có một số nguyên nhân như hồ sơ lưu trữ ở cơ quan nhà nước khi cấp giấy không đảm bảo hoặc thiên tai lũ lụt làm hư hại, mất mát giấy tờ…

Ông Phần khuyến nghị rằng, để dữ liệu đất đai "Đúng - Đủ - Sạch - Sống" cần có sự hợp tác giữa nhà nước và người dân để kiểm chứng đối soát. Người dân cung cấp bản sao giấy chứng nhận và căn cước công dân khi được tổ công tác yêu cầu, không cần công chứng.

Hoàn thành làm sạch dữ liệu đất đai đúng kế hoạch

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, sau 45 ngày triển khai làm sạch dữ liệu đất đai, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã hoàn thành 4 nhóm nhiệm vụ trọng tâm, gồm: Xây dựng tài liệu hướng dẫn kỹ thuật thu thập, cập nhật, chỉnh lý, bổ sung thông tin cơ sở dữ liệu (CSDL) đất đai, mã định danh thửa đất và thực hiện chính quyền địa phương hai cấp; Xây dựng tài liệu hướng dẫn rà soát, phân loại dữ liệu theo nhóm; Xây dựng biểu mẫu hướng dẫn địa phương thu thập thông tin căn cước, giấy chứng nhận về đất, nhà ở chưa có dữ liệu số; Xây dựng giải pháp kỹ thuật, đồng bộ CSDL đất đai địa phương vào CSDL quốc gia, kết nối, tích hợp với CSDL quốc gia về dân cư, Trung tâm dữ liệu quốc gia và các bộ, ngành liên quan.

Tính đến ngày 15/10, 18,1/52,9 triệu thửa đã phân loại được đồng bộ lên hệ thống, trong đó 9,6 triệu thửa đất đảm bảo cấu trúc chuẩn để đồng bộ với Trung tâm dữ liệu Quốc gia, đạt 18,1%.

34/34 địa phương đã gửi dữ liệu về Bộ Công an, với 58 triệu bản ghi được đối khớp. Kết quả đã tìm thấy thông tin 39,3 triệu trường hợp; Lệch thông tin có 4,6 triệu trường hợp; Không tìm thấy thông tin có 14 triệu trường hợp.

Các trường hợp lệch hoặc chưa xác định được thông tin đã được Bộ Công an bàn giao cho Sở Nông nghiệp và Môi trường các tỉnh để rà soát, chỉnh sửa, cập nhật và gửi lại dữ liệu để đối khớp lại...

Trong thời gian còn lại, Quyền Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng đề nghị các cơ quan hai Bộ tiếp tục phối hợp chặt chẽ, thường xuyên báo cáo, trao đổi để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện.

Quyền Bộ trưởng nhấn mạnh yêu cầu rà soát, chuẩn hóa, nâng cấp CSDL đất đai, đồng thời đảm bảo tuyệt đối an ninh, an toàn, bảo mật thông tin, coi đây là yếu tố then chốt trong quá trình vận hành hệ thống dữ liệu quốc gia.