Hệ thống EES hoạt động như thế nào?

Theo tờ Bangkok Post, EES yêu cầu tất cả công dân không thuộc EU đăng ký thông tin cá nhân, bao gồm dấu vân tay và hình ảnh khuôn mặt, khi lần đầu tiên nhập cảnh vào khu vực Schengen, bao gồm hầu hết các nước EU ngoại trừ Ireland và Cyprus, cùng với Iceland, Na Uy, Thụy Sĩ và Liechtenstein.

Việc thu thập dữ liệu sẽ được triển khai dần tại cửa khẩu và dự kiến hoàn tất trước ngày 10/4/2026, nhằm giúp các quốc gia EU có thể tự tin sẽ không xảy ra tình trạng ùn tắc nghiêm trọng ở biên giới.

Được biết, hệ thống điện tử mới sẽ thay thế việc đóng dấu thủ công lên hộ chiếu tại biên giới bên ngoài EU bằng hồ sơ kỹ thuật số, liên kết giấy tờ du lịch với danh tính cá nhân thông qua dữ liệu sinh trắc học.

EU muốn hiện đại hóa quản lý biên giới, ngăn chặn nhập cư trái phép, phòng chống gian lận danh tính và phát hiện những người ở quá thời hạn lưu trú.

Người nhập cảnh lần đầu vào khu vực Schengen sẽ phải quét hộ chiếu, đăng ký dấu vân tay và chụp ảnh khuôn mặt.

Khi rời đi, thông tin của họ sẽ được đối chiếu với cơ sở dữ liệu EES để xác nhận việc tuân thủ thời hạn lưu trú và ghi nhận xuất cảnh. Các chuyến đi sau đó của những người này sẽ chỉ cần xác thực bằng khuôn mặt.

Trẻ em dưới 12 tuổi cũng cần được đăng ký nhưng chỉ phải chụp ảnh mà không cần lấy dấu vân tay. Du khách không phải trả bất kỳ khoản phí nào cho EES.

Quá trình kiểm tra EES sẽ được thực hiện tại các sân bay quốc tế, cảng biển, ga tàu và cửa khẩu đường bộ thuộc khu vực Schengen.

Tuy nhiên, tại Cảng Dover, ga Eurotunnel ở Folkestone và ga Eurostar tại London St Pancras, Anh, việc đăng ký EES sẽ được thực hiện khi du khách rời khỏi Vương quốc Anh dưới sự giám sát lực lượng biên phòng Pháp. Khi đến nơi, du khách không cần làm lại thủ tục cho đến lúc rời đi.

EES liệu có gây chậm trễ tại khu vực biên giới?

Do được triển khai dần dần, các quốc gia EU tin tưởng quá trình kiểm tra bằng hệ thống EES sẽ không xảy ra gián đoạn lớn. Nhân viên thực thi công vụ tại khu vực biên giới có thể tạm ngừng kiểm tra trong thời gian ngắn nếu thời gian xử lý trở nên quá lâu.

Cụ thể, tại Cảng Dover và Eurotunnel, chỉ xe chở hàng và xe khách mới phải làm thủ tục EES từ ngày 12/10; xe cá nhân sẽ bắt đầu áp dụng kiểm tra này từ tháng 11 ở Dover và cuối năm tại Eurotunnel.

Chính phủ Anh khuyến cáo người dân nên dành thêm thời gian cho hành trình khi hệ thống mới được vận hành, trong khi Hiệp hội Vận tải Đường bộ Anh cảnh báo có thể xảy ra tình trạng chờ đợi lâu hơn vào giờ cao điểm.

Thử thách lớn đầu tiên đối với hệ thống EES sẽ là mùa lễ hội Phục Sinh 2026 và mùa Hè tiếp theo, khi nhiều gia đình đi nghỉ lần đầu kể từ khi EES được áp dụng.

EES là bước đệm cho một hệ thống khác dự kiến hoạt động vào cuối năm 2026 được biết đến với tên gọi Hệ thống thông tin và cấp phép du lịch châu Âu (ETIAS).

Công dân ngoài khu vực Schengen sẽ phải xin cấp phép ETIAS, cung cấp thông tin cá nhân, chi tiết chuyến đi và nộp phí 20 Euro trước khi khởi hành. Giấy phép này có hiệu lực trong ba năm hoặc cho đến khi hộ chiếu hết hạn (tùy điều kiện nào đến trước).