Triển khai 11 dự án, chiều dài 435km

Báo cáo tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Minh Hà cho biết, hiện khu vực ĐBSCL đang thực hiện 11 dự án thành phần (DATP) cao tốc có tổng chiều dài khoảng 435km. Bộ Xây dựng quản lý 5 dự án với tổng chiều dài hơn 211km; các địa phương quản lý 6 dự án, tổng chiều dài hơn 216km.

Hiện, tiến độ thi công một số dự án trọng điểm cơ bản đã hoàn thành như: Dự án Cao Lãnh - Lộ Tẻ đạt 92%, hoàn thành tháng 12/2025; Lộ Tẻ - Rạch Sỏi đạt 99%, hoàn thành tháng 10/2025. Dự án cao tốc Cần Thơ - Cà Mau đạt 75%, chậm do thiếu vật liệu, phấn đấu hoàn thành các cầu chính tháng 12/2025. DATP 1 Cao Lãnh - An Hữu đạt 68%, hoàn thành tháng 12/2025; DATP 2 đạt hơn 53%, dự kiến thông tuyến tháng 4/2026.

DATP Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, gồm: DATP 1 đạt 62%; DATP 2,3,4 giá trị sản lượng bình quân đạt 45%, thiếu 11 triệu m³ cát. Dự án Mỹ An - Cao Lãnh vừa khởi công tháng 8/2025, Bộ Xây dựng chỉ đạo chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ. Công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) cơ bản hoàn thành, chỉ còn vướng một số đoạn tại Cần Thơ, Đồng Tháp.

Về vật liệu xây dựng, Thứ trưởng cho biết, các dự án cần cát đắp hơn 54 triệu m³, mới đáp ứng được 63,1 triệu m³/năm theo công suất khai thác, vẫn thiếu so với tiến độ dự án. Nhu cầu đá khoảng 8,6 triệu m³, đã xác định được nguồn khoảng 5,5 triệu m³, còn thiếu chủ yếu ở An Giang, Đồng Nai, TP.HCM.

Nhiều địa phương thiếu nguồn đất đắp, Bộ Xây dựng kiến nghị hỗ trợ cấp phép mỏ và vận chuyển liên tỉnh. "Trong quá trình thực hiện có những khó khăn, vướng mắc. Thiếu vật liệu đắp nền, đá xây dựng; một số địa phương chậm cấp phép mỏ. Một số vị trí chưa bàn giao mặt bằng sạch. Hạ tầng giao thông kết nối và điều phối thi công gặp khó trong mùa mưa", Thứ trưởng Phạm Minh Hà cho biết.

Giai đoạn 2026-2030: Đề xuất bố trí cho ĐBSCL hơn 9 triệu tỷ đồng

Ông Lê Tấn Cận, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết, tổng vốn đầu tư cho ĐBSCL thời gian qua là hơn 500.000 tỷ đồng. Tổng vốn cho dự án trọng điểm tổng kế hoạch vốn năm 2025 cho các công trình hơn 22.000 tỷ đồng. Tính đến ngày 7/10, giải ngân hơn 9.500 tỷ đồng, đạt gần 43% kế hoạch năm. Một số dự án ODA (Mỹ An - Cao Lãnh, Cần Thơ - Hậu Giang - Cà Mau) đang được hoàn thiện thủ tục và giải ngân theo tiến độ.

Bộ Tài chính kiến nghị, Chính phủ tiếp tục ưu tiên vốn ngân sách cho các dự án trọng điểm ĐBSCL giai đoạn 2026-2030, đề xuất bố trí hơn 7 triệu tỷ đồng cho đầu tư phát triển, chiếm hơn 40,3% tổng chi ngân sách, mức cao nhất từ trước đến nay.

Cùng với đó, Thứ trưởng Lê Tấn Cận cho biết thêm: "Đối với lĩnh vực giao thông, trong giai đoạn 2026-2030, Bộ Xây dựng cần gần 2 triệu tỷ đồng từ vốn ngân sách Trung ương, vốn ngân sách địa phương khoảng 41.000 tỷ đồng. Các địa phương vùng ĐBSCL đăng ký nhu cầu cho các dự án giao thông trọng điểm, liên vùng gần 150.000 tỷ đồng".

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, để vùng ĐBSCL phát triển bứt phá, cần tập trung giải quyết đồng thời hai vấn đề then chốt là hạ tầng giao thông và đầu tư cho nguồn nhân lực. "Hai lĩnh vực này phải được triển khai thần tốc, quyết liệt, tránh tình trạng ách tắc do thiếu vật liệu xây dựng hoặc chậm tiến độ thi công", Thủ tướng yêu cầu.

Người đứng đầu Chính phủ cũng lưu ý các địa phương khi khai thác vật liệu cần đảm bảo yếu tố môi trường, hạn chế sạt lở, tránh ảnh hưởng đến đời sống người dân.

Thủ tướng yêu cầu các Ban quản lý dự án và chính quyền địa phương phải thường xuyên đôn đốc nhà thầu, xử lý nghiêm các đơn vị thi công chậm tiến độ. Đồng thời, Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cần phối hợp chặt chẽ, hỗ trợ kỹ thuật và quản lý để các dự án trong vùng đảm bảo tiến độ và chất lượng, đáp ứng kỳ vọng phát triển bền vững của khu vực.