Phân cấp, phân quyền mạnh cho địa phương

Thông tin với Báo Xây dựng về việc cắt giảm thủ tục hành chính trong lĩnh vực địa chất, khoáng sản, Phó cục trưởng Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam Mai Thế Toản cho biết lĩnh vực này đã cắt giảm khá nhiều thủ tục hành chính. Cụ thể như Nghị định 193 (193/2025/NĐ-CP) Quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Địa chất và Khoáng sản và Nghị định 136 (136/2025/NĐ-CP) quy định phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường đã cắt giảm 17-18 nội dung, phân quyền mạnh mẽ. Cục cũng đang tiếp tục tham mưu cải cách, gỡ vướng thủ tục hành chính lĩnh vực khoáng sản.

Báo cáo về dự thảo 193, Quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Địa chất và Khoáng sản trước đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết các thủ tục hành chính hiện hành được rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa theo hướng giảm thiểu các đối tượng, tổ chức cá nhân phải thực hiện thủ tục hoặc mở rộng đối tượng tổ chức, cá nhân được thực hiện; đơn giản hóa thành phần hồ sơ; đa dạng hóa hình thức thực hiện; giảm thiểu thời gian giải quyết thủ tục; cắt giảm phí, lệ phí; phân cấp thực hiện thủ tục hành chính...

Cũng theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, xuất phát từ việc phân nhóm khoáng sản thành 4 nhóm, nghị định đã lập cách tiếp cận phù hợp từ khâu quy hoạch đến cấp phép thăm dò, khai thác khoáng sản, cho phép thu hồi khoáng sản, kiểm soát hoạt động khoáng sản, đóng cửa mỏ khoáng sản.

Trên cơ sở này, quy định phân cấp, phân quyền cho chính quyền địa phương, cải cách thủ tục hành chính phù hợp với từng nhóm khoáng sản. UBND cấp tỉnh được phân cấp tối đa trong quản lý khoáng sản nhóm IV, nhóm III.

Đối với khu vực có khoáng sản đã được khoanh định, công bố khu vực phân tán, nhỏ lẻ, UBND cấp tỉnh cấp giấy phép thăm dò, công nhận kết quả thăm dò khoáng sản, cấp giấy phép khai thác khoáng sản không phụ thuộc vào quy mô tài nguyên, trữ lượng khoáng sản.

Trong quá trình thăm dò, khai thác khoáng sản có phát hiện khoáng sản đi kèm là khoáng sản nhóm I, nhóm II (trừ khoáng sản là đối tượng dự trữ), phân cấp UBND cấp tỉnh công nhận kết quả thăm dò khoáng sản, cấp hoặc điều chỉnh giấy phép khai thác khoáng sản, Bộ Nông nghiệp và Môi trường thông tin.

Sửa đổi, tháo gỡ chính sách trước 10/9/2025

Cũng nhằm tháo gỡ rào cản pháp lý về khoáng sản, đất đai, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa có Công điện (130/CĐ-TTg) yêu cầu bộ, ngành, địa phương tháo gỡ vướng mắc do quy định pháp luật trong lĩnh vực này. Công điện gửi bộ trưởng các bộ: Nông nghiệp và Môi trường, Xây dựng, Công Thương, Tài chính, Tư pháp; Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu bộ trưởng các bộ, ngành, chủ tịch ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo tập trung rà soát kỹ, toàn diện, xác định các vướng mắc, bất cập trong quy định tại Luật Địa chất và khoáng sản, Luật Đất đai và các nghị định, thông tư hướng dẫn luật.

Trong đó, phải nêu rõ nội dung vướng mắc, quy định tại điều, khoản, điểm của văn bản luật, nghị định, thông tư và đề xuất, kiến nghị giải pháp sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ cụ thể và gửi về Bộ Nông nghiệp và Môi trường trước ngày 20/8/2025.

Các giải pháp đề xuất cần xử lý triệt để, hiệu quả, không còn vướng mắc, khó khăn để mọi hoạt động trong lĩnh vực khoáng sản, đất đai trên địa bàn, lĩnh vực thuận lợi nhất, trên tinh thần: phân cấp, phân quyền tối đa để các cấp cơ sở, địa phương, cấp trực tiếp thực hiện chủ động quyết, chủ động làm và tự chịu trách nhiệm; cắt giảm tối đa thủ tục hành chính rườm rà, không cần thiết và tăng cường hậu kiểm.

Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo khẩn trương rà soát kỹ, tổng hợp đầy đủ ý kiến các bộ, địa phương để sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật thuộc lĩnh vực khoáng sản và đất đai nhằm tháo gỡ các vướng mắc, bất cập, trên nguyên tắc phân cấp triệt để, cắt giảm tối đa thủ tục hành chính, bảo đảm thông thoáng, tăng cường hậu kiểm, báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả tổng hợp trước ngày 22/8/2025.

Đồng thời, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan khẩn trương hoàn thiện hồ sơ Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Địa chất và khoáng sản, Dự án Luật Đất đai (sửa đổi) bảo đảm kịp tiến độ trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV (tháng 10/2025); đồng thời tập trung rà soát, sửa đổi các văn bản quy định chi tiết thi hành Luật bảo đảm đồng bộ, thống nhất, kịp thời với các Luật được sửa đổi.

Các quy định gây vướng mắc tại các văn bản theo thẩm quyền, đề xuất Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ sửa đổi các văn bản thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cần sửa đổi, bổ sung, thay thế trước ngày 10/9/2025.