Dấu ấn qua các đồ án quy hoạch Hà Nội

Ngày 10/10, tại Đại hội Thi đua yêu nước TP Hà Nội giai đoạn 2025-2030, 10 “Công dân Thủ đô ưu tú” năm 2025 đã được vinh danh.

Trong danh sách đó có Kiến trúc sư Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng.

Ông trở thành công dân ưu tú của Thủ đô vì đã có nhiều đóng góp trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đô thị Việt Nam và Hà Nội.

GS.TSKH.VS Đặng Vũ Minh, Chủ tịch danh dự Liên hiệp Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam đánh giá: “Kiến trúc sư Trần Ngọc Chính là người đoàn kết và phát huy được trí tuệ tập thể để cùng đóng góp xuất sắc vào công tác quy hoạch, quản lý phát triển của đô thị nước nhà. Trong đó, Kiến trúc sư Trần Ngọc Chính có nhiều tâm huyết cho quy hoạch phát triển Thủ đô Hà Nội”.

Khi còn đang giữ cương vị Thứ trưởng Bộ Xây dựng, Kiến trúc sư Trần Ngọc Chính đã trực tiếp chỉ đạo và phối hợp với TP Hà Nội lập Đề án mở rộng địa giới hành chính Thủ đô. Đề án được Thủ tướng Chính phủ trình và Quốc hội thông qua vào tháng 5/2008. Đây chính là một dấu mốc quan trọng trong tiến trình phát triển của Hà Nội.

Trên các cương vị công tác khác nhau, ông đều để lại dấu ấn qua các đồ án quy hoạch chung của Hà Nội.

Tiêu biểu là Đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2020, được Thủ tướng phê duyệt năm 1998; Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, phê duyệt năm 2011.

Gần đây nhất, trong giai đoạn lập nhiệm vụ Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn 2065, với vai trò Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, ông tiếp tục tham gia góp ý và đề xuất nhiều ý tưởng quan trọng.

Trong giai đoạn triển khai lập đồ án, ông được Bộ trưởng Bộ Xây dựng giao làm Tổ trưởng Tổ công tác của Bộ, hỗ trợ tư vấn cho TP Hà Nội. Ông đã cùng các cơ quan chuyên môn như Sở Quy hoạch - Kiến trúc Hà Nội, Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội, Viện Quy hoạch đô thị và Nông thôn Quốc gia đi khảo sát thực địa, nắm bắt thực tiễn phát triển cũng như mong muốn của các địa phương trong khu vực nghiên cứu quy hoạch.

"Quy hoạch phải đi từ thực tiễn và quay trở lại phục vụ thực tiễn," ông chia sẻ.

Ông trực tiếp đề xuất ý tưởng, phát hiện các vấn đề chưa đạt yêu cầu của nội dung đồ án trong suốt quá trình lập quy hoạch cho đến khi trình thẩm định đồ án. Ông đồng thời tham gia các hội nghị, hội thảo đóng góp ý kiến sâu sắc cho nội dung đồ án.

“Đặc biệt, khi được phân công làm người phản biện đồ án, tôi luôn cẩn trọng đối chiếu với các văn bản pháp luật, chủ trương của Đảng và Chính phủ, để đảm bảo đồ án vừa có tầm nhìn chiến lược, vừa bám sát thực tiễn phát triển của Thủ đô, Kiến trúc sư Trần Ngọc Chính cho hay.

Tâm huyết với phát triển đô thị Thủ đô

Không chỉ tham gia vào các đồ án quy hoạch lớn, Kiến trúc sư Trần Ngọc Chính còn góp phần định hình diện mạo đô thị Hà Nội qua nhiều công việc khác.

Ông là chuyên gia được lãnh đạo TP Hà Nội mời đóng góp ý kiến vào dự thảo Luật Thủ đô; các chương trình, kế hoạch phát triển Hà Nội và vùng Thủ đô.

Ông phản biện nhiều đồ án quy hoạch phân khu, trong đó có phân khu sông Hồng và sông Đuống. Đây đều là những đồ án có ý nghĩa đặc biệt trong chỉnh trang, phát triển không gian đô thị của Hà Nội.

Với tư cách là thành viên Hội đồng Quy hoạch kiến trúc Hà Nội (trước đây), Hội đồng Kiến trúc TP Hà Nội (hiện nay), ông tham gia góp ý kiến cho nhiều đồ án quan trọng của thành phố; hàng loạt dự án, công trình kiến trúc, cầu, khu đô thị... Đây đều là các dự án, công trình góp phần hiện thực hóa đồ án Quy hoạch thủ đô Hà Nội trong thực tiễn.

Ông cũng từng đảm nhiệm vai trò Chủ tịch Hội đồng tuyển chọn phương án thiết kế cho nhiều công trình quan trọng như Nhà Quốc hội, trụ sở Bộ Công an, trụ sở Bộ Ngoại giao, quy hoạch trụ sở các Bộ - Ngành Trung ương tại Tây Hồ Tây và nhiều dự án khác...

Quy hoạch không chỉ cho hôm nay mà cho con cháu mai sau

Là một trong những chuyên gia đầu ngành về quy hoạch, phát triển đô thị và kiến trúc, Kiến trúc sư Trần Ngọc Chính luôn sẵn sàng chia sẻ quan điểm và kiến thức qua các cuộc phỏng vấn, diễn đàn, hội thảo. Ông mong muốn Hà Nội hướng tới hình ảnh một đô thị thông minh, xanh, văn minh và đậm đà bản sắc.

Ông trăn trở: "Hà Nội thay đổi từng ngày, nhưng quy hoạch phải đi trước một bước. Muốn Thủ đô phát triển bền vững, chúng ta không chỉ mở rộng không gian, mà phải mở rộng cả tầm nhìn.

Thành phố hôm nay không giống ngày mai, nên người làm quy hoạch phải luôn học hỏi, cập nhật và giữ cái tâm trong sáng. Đô thị không chỉ để ở, mà phải là nơi người ta muốn sống, muốn gắn bó".

Khi được hỏi về điều trăn trở nhất, ông chỉ nói giản dị: "Tôi mong lớp trẻ làm quy hoạch hôm nay giữ được cái tâm, cái tầm và tình yêu Hà Nội như chúng tôi ngày trước. Vì quy hoạch không chỉ vẽ cho hôm nay, mà cho con cháu mai sau".