Ngày 17/9, ông Bùi Minh Thạnh, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM đã đến một số phường như Lái Thiêu, Thuận An, Thuận Giao, Bình Hòa để nắm bắt những khó khăn, vướng mắc phát sinh sau khi triển khai mô hình chính quyền đô thị 2 cấp.

Tại đây, các phường "trọng điểm" đã thẳng thắn nêu kiến nghị và đề xuất giải pháp nhằm tháo gỡ ách tắc, tạo điều kiện cho các dự án sớm hoàn thành, phục vụ nhu cầu dân sinh và phát triển đô thị.

Nhiều dự án "đứng bánh" vì vướng thủ tục

Tại phường Lái Thiêu, lãnh đạo địa phương cho biết, dự án Khu tái định cư Bình Nhâm hiện chưa có cơ sở để tiếp tục triển khai. Bên cạnh đó, dự án bồi thường giải phóng mặt bằng đường ven sông Sài Gòn (đoạn từ quốc lộ 13 đến đường Gia Long) vẫn thiếu văn bản hướng dẫn cụ thể, khiến việc xác định cơ quan chủ trì lập chứng thư giá đất và tổ chức thực hiện bồi thường chưa thể tiến hành.

Một vấn đề khác được nêu ra là di dời lưới điện phục vụ các dự án trọng điểm. Sau khi ngành điện lực sáp nhập, mỗi năm chỉ cho phép tối đa hai lần cắt điện, khiến đơn vị thi công không thể hoàn tất tháo gỡ, lắp đặt trong khung thời gian hạn chế, dẫn đến tiến độ trì trệ.

Đặc biệt, dự án đường dây 220 kV Tân Sơn Nhất - Thuận An cũng gặp bế tắc khi chủ đầu tư chưa xác định rõ phạm vi bồi thường, hỗ trợ. Dù hồ sơ thiết kế điều chỉnh đã hoàn thành nhưng vẫn chưa được phê duyệt, kéo dài thời gian triển khai.

Thêm vào đó, việc giải thể Trung tâm Phát triển quỹ đất Thuận An đã làm ảnh hưởng tới bộ máy và nhân sự thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng. Trong khi đó, UBND TP.HCM yêu cầu đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công trong ba tháng cuối năm, càng khiến áp lực với địa phương thêm nặng nề.

Bất cập trong quản lý đất đai và tác động môi trường

Tại phường Thuận Giao, ông Đàm Văn Ngôn, Phó Chủ tịch UBND phường phản ánh tình trạng một thửa đất nằm trên ranh giới hai phường nhưng chưa có hướng dẫn rõ ràng về thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Việc tách thửa, hợp thửa vì vậy bị "treo", gây phiền hà cho người dân.

Ông Nguyễn Thanh Sơn, Chủ tịch UBND phường Thuận An cũng kiến nghị thành phố xem xét bồi thường thiệt hại cho người dân khi nhiều cây trồng bị chết do nước phèn chảy ra từ công trình đường Vành đai 3. Ông cho rằng đơn vị thi công chưa đánh giá đầy đủ tác động môi trường, dẫn đến thiệt hại cho người dân, đồng thời đề nghị khẩn trương xây dựng kênh thoát nước phèn để cứu vườn cây.

Ngoài ra, nhiều phường cho biết vẫn lúng túng trong nghiệm thu, thanh quyết toán các dự án đầu tư công do chưa có hướng dẫn cụ thể. Việc chi trả tiền bồi thường cũng bị chậm trễ vì tài khoản kho bạc bị khóa, khiến người dân chưa thể nhận tiền hỗ trợ.

Những vướng mắc được các phường nêu ra cho thấy thực trạng chung của TP.HCM trong quá trình triển khai các dự án trọng điểm: Vừa thiếu cơ chế rõ ràng, vừa gặp khó khăn trong phối hợp giữa các cấp, ngành. Nếu không kịp thời tháo gỡ, không chỉ tiến độ đầu tư công bị ảnh hưởng mà quyền lợi của người dân cũng bị xâm hại.

Sở, ngành đề xuất tháo gỡ

Trước các ý kiến của địa phương, đại diện Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.HCM cho rằng vấn đề chồng lấn đất đai hay thẩm quyền tách thửa thuộc trách nhiệm UBND phường,xã. Về đo đạc, người dân có thể liên hệ Trung tâm đo đạc thành phố để được hỗ trợ. Vị này cũng lưu ý rằng trước đây Bình Dương đã có bản đồ quy hoạch rõ ràng, nếu hồ sơ cấp sổ đã có thì chỉ cần trích lục, không nhất thiết phải đo đạc lại.

Ông Nguyễn Thanh Tâm, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND phường Lái Thiêu đề nghị thành phố và sở ngành "mạnh tay" tháo gỡ, hỗ trợ địa phương, đồng thời nhấn mạnh cán bộ cấp phường phải quyết tâm xử lý công việc, không né tránh trách nhiệm. Nếu gặp vướng mắc vượt thẩm quyền thì cần kịp thời báo cáo lên cấp trên để có hướng dẫn cụ thể.

Phát biểu kết luận, ông Bùi Minh Thạnh, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM yêu cầu các sở ngành khẩn trương tổng hợp kiến nghị, tham mưu giải pháp cho UBND TP.HCM nhằm tháo gỡ vướng mắc. Ông Thạnh nhấn mạnh các địa phương phải tập trung xử lý dứt điểm tồn tại, đặc biệt là trong lĩnh vực bồi thường, giải phóng mặt bằng đang là khâu gây chậm trễ nhiều công trình trọng điểm.

"Công tác bồi thường, giải tỏa vốn đã rất khó khăn, vì vậy cần làm rõ ngay từ đầu, bảo đảm quy trình chuẩn chỉnh, thông suốt giữa các đơn vị. Chỉ khi đó tiến độ các dự án mới được đẩy nhanh", ông Thạnh khẳng định.

Theo kế hoạch, TP.HCM đặt mục tiêu đến 30/9 cơ bản hoàn thành công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng các công trình trọng điểm. Tuy nhiên, đến nay tiến độ vẫn ì ạch do cả nguyên nhân chủ quan lẫn khách quan.

Về phân bổ ngân sách, ông Thạnh yêu cầu Sở Tài chính phải tính toán dựa trên mức độ cần thiết, quy mô và khối lượng công việc của từng địa phương, không "cào bằng" nguồn vốn. Việc bố trí ngân sách cần căn cứ vào quy hoạch, kế hoạch đầu tư công trung hạn và dài hạn, đồng thời đánh giá kỹ lưỡng năng lực sử dụng vốn của từng phường, xã để tham mưu UBND TP.HCM điều chỉnh hợp lý.

Trong bối cảnh thành phố đang dồn lực cho các công trình chiến lược như Vành đai 3, di dời hạ tầng kỹ thuật, xây dựng khu tái định cư… sự chỉ đạo quyết liệt từ UBND TP.HCM cùng sự phối hợp chặt chẽ của sở ngành, địa phương sẽ đóng vai trò quyết định. Bài toán đặt ra là vừa phải đảm bảo tiến độ, vừa giữ vững sự đồng thuận của người dân - yếu tố then chốt để phát triển đô thị bền vững.