(Xây dựng) - Xây dựng và phát triển đô thị xanh là xu hướng tất yếu của quá trình phát triển nhằm kiến tạo không gian, kiến trúc cảnh quan và môi trường sống tối ưu cho con người. Những năm qua, tỉnh Vĩnh Phúc đã và đang triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm xây dựng và phát triển đô thị xanh, văn minh, hiện đại, đáng sống.

Đô thị hóa khiến quy mô dân số tăng lên, áp lực về nhà ở và các dịch vụ phục vụ nhu cầu dân sinh gia tăng dẫn đến nguy cơ các không gian xanh bị thu hẹp. Không gian đô thị trở nên ngột ngạt, bức bí, chất lượng môi trường sống của người dân suy giảm. Chính vì vậy, việc giải quyết hài hòa bài toán giữa môi trường phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội với môi trường sống tự nhiên là yêu cầu cấp bách đặt ra. Trong đó, phát triển đô thị xanh là mô hình tối ưu được lựa chọn.

Hằng năm, tỉnh Vĩnh Phúc luôn phát động “Tết trồng cây – Đời đời nhớ ơn Bác Hồ” góp phần làm cho quê hương Vĩnh Phúc thêm xanh – sạch – đẹp – văn minh.

Nhận thức được vấn đề này, những năm qua, Vĩnh Phúc đã luôn quan tâm, chú trọng giữ gìn, đầu tư phát triển các không gian xanh của đô thị bằng nhiều giải pháp thiết thực, hiệu quả. Trong đó, ưu tiên quy hoạch các khu vực để phát triển các vườn hoa, công viên cây xanh; ban hành quy định về quản lý cây xanh đô thị và danh mục các loại cây xanh trồng trên các tuyến phố; tuyên truyền, vận động người dân nâng cao ý thức trong việc giữ gìn cây xanh, cảnh quan môi trường.

Cùng với đó, hằng năm cứ mỗi dịp Tết đến Xuân về, tỉnh Vĩnh Phúc phát động “Tết trồng cây – Đời đời nhớ ơn Bác Hồ” và giao chỉ tiêu trồng cây xanh, giám sát chặt chẽ việc sử dụng đất cây xanh, không gian công cộng tại các dự án nhà ở, dự án đô thị mới cho các địa phương, đơn vị. Đến nay, diện tích đất, không gian cho phát triển cây xanh trong các quy hoạch xây dựng đô thị khoảng 2.000ha, góp phần làm cho quê hương Vĩnh Phúc thêm xanh – sạch – đẹp – văn minh.

Thành phố Vĩnh Yên là đô thị trung tâm của tỉnh Vĩnh Phúc. Trên cơ sở Quy hoạch hệ thống cây xanh giai đoạn 2010 – 2030 được phê duyệt, thành phố Vĩnh Yên đã tích cực triển khai các dự án cải tạo, chỉnh trang đô thị, phát triển các không gian xanh công cộng như: Công viên Văn Miếu; Công viên 29/12; Khu công viên vui chơi, giải trí thành phố Vĩnh Yên; Công viên vườn hoa tuổi trẻ chân cầu vượt; Vườn hoa khu dân cư Tỉnh ủy…

Thành phố Vĩnh Yên luôn quan tâm triển khai các dự án trồng cây xanh kết hợp với đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội.

Cùng với đó, thành phố triển khai thực hiện hơn 50 dự án trồng cây xanh kết hợp với đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội. Đến nay, thành phố có hơn 26 nghìn cây xanh được trồng tại các tuyến phố, khu vực công cộng; gần 194ha thảm cỏ, thảm màu, thảm hoa. Diện tích cây xanh bình quân trên đầu người đạt gần 16m2, cao hơn mặt bằng chung của cả nước.

Tại huyện Yên Lạc, nhờ làm tốt công tác quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển đô thị, đến hết năm 2024, tốc độ đô thị hóa huyện Yên Lạc đạt khoảng 50%. Với mục tiêu đẩy nhanh tốc độ và nâng cao chất lượng đô thị hóa, phát triển đô thị bền vững trên địa bàn huyện góp phần xây dựng, phát triển đô thị tỉnh Vĩnh Phúc, thời gian qua, huyện Yên Lạc luôn đẩy mạnh công tác bảo vệ môi trường và tăng cường phát triển cây xanh gắn với xây dựng đô thị văn minh, nông thôn mới nâng cao. Theo đó, UBND huyện thường xuyên chỉ đạo các xã, thị trấn tăng cường trồng, chăm sóc, bảo vệ cây xanh, hàng rào, hoa… tạo được cảnh quan môi trường xanh - sạch - đẹp và diện mạo nông thôn ngày càng khởi sắc. Chỉ đạo cơ quan tham mưu phát động phong trào trồng cây xanh, hàng rào, hoa ở các khu dân cư; lựa chọn trồng cây xanh phù hợp với điều kiện thực tế của các tuyến giao thông nông thôn, với những cây trồng phổ biến như: cây sấu, bàng đài loan, hoa ban… là những loại cây có sức chống chịu tốt với thời tiết khắc nghiệt, cho bóng mát quanh năm, thuận lợi trồng ven đường giao thông. Đồng thời phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng tập thể, cá nhân phụ trách việc trồng, chăm sóc, bảo vệ cây xanh, hàng rào đối với từng tuyến đường, ngõ, khu dân cư. Đến nay, hệ thống cây xanh trên địa bàn huyện cơ bàn được phân bổ đồng đều, tỷ lệ cây xanh trên mỗi người dân ở mức khoảng 5m2/người.

Công viên Đồng Đậu tạo không gian xanh cho người dân tham gia các hoạt động cộng đồng.

Cùng với việc phát triển hệ thống cây xanh, từ năm 2020 đến nay, huyện Yên Lạc luôn quan tâm triển khai các công trình xanh, công viên cây xanh như: Quảng trường văn hóa huyện; Công viên Đồng Đậu; Làng văn hóa kiểu mẫu làng Thụ Ích (xã Liên Châu); Làng văn hóa kiểu mẫu Man Để (thị trấn Tam Hồng); Làng văn hóa kiểu mẫu thôn Chi Chỉ (xã Đồng Cương)... tạo nên không gian xanh, góp phần bảo vệ môi trường, sinh thái khu vực nông thôn ổn định và bền vững.

Không chỉ vậy, UBND huyện Yên Lạc còn tập trung nguồn lực thực hiện chỉnh trang, nâng cấp hạ tầng kỹ thuật đô thị, nhất là hệ thống điện chiếu sáng công cộng thông minh. Đến nay, toàn huyện đã đầu tư khoảng 400km điện chiếu sáng thông minh. Công tác quản lý vận hành, kiểm tra, kiểm soát, phát hiện sự cố, chỉ số công tơ được thực hiện thông qua phần mềm điều khiển chiếu sáng tại Trung tâm điều khiển, giúp tiết kiệm điện năng, công sức, giảm chi phí duy tu, bảo dưỡng, bảo trì và vận hành mà còn góp phần nâng cao chất lượng của bộ máy quản lý Nhà nước và tiết kiệm ngân sách chi hàng năm. Việc nâng cấp hệ thống chiếu sáng công cộng còn góp phần hướng tới xây dựng đô thị Yên Lạc văn minh, hiện đại, thông minh, sáng - xanh - sạch - đẹp, phù hợp với xu hướng phát triển tất yếu của quá trình đô thị hóa.

Đồ án quy hoạch chung đô thị Bình Xuyên đến năm 2040 đã được UBND tỉnh phê duyệt. Đây là tiền đề quan trọng để phát triển đô thị Bình Xuyên theo mô hình đa trung tâm, phát triển đô thị trên cơ sở mạng lưới các đường trục chính, kết hợp các trục liên kết các khu chức năng đô thị. Trong đó, lấy trung tâm đô thị là thị trấn Hương Canh, phát triển trung tâm chính trị, hành chính, y tế, văn hoá, giáo dục của đô thị. Vùng phát triển đô thị gồm khu vực Gia Khánh, Hương Canh, Thanh Lãng, Hương Sơn, Tam Hợp, Tân Phong, Thiện Kế, Bá Hiến và Đạo Đức sẽ tập trung phát triển các khu đô thị, khu nhà ở, khu dịch vụ - thương mại.

Huyện Bình Xuyên ưu tiên dành đất cây xanh cho mục đích sử dụng công cộng.

Qua rà soát, hiện trạng đô thị huyện Bình Xuyên hiện nay đạt 88/100 điểm theo quy định đánh giá điểm của các tiêu chí phân loại đô thị loại IV, các tiêu chí đều đạt điểm cao hơn mức tối thiểu theo quy định. Vì vậy, hiện trạng đô thị huyện Bình Xuyên cơ bản đã đạt tiêu chuẩn đô thị loại IV. Hiện nay, huyện đang được tiếp tục đầu tư như cơ sở hạ tầng thương mại, ưu tiên đất cây xanh sử dụng công cộng, phê duyệt chủ trương đầu tư và triển khai nhiều dự án công viên cây xanh (Hồ điều hoà công viên cây xanh thị trấn Hương Canh, Hồ sinh thái, công viên cây xanh khu vực tổ dân phố Nhị Bờ, Khu cây xanh mặt nước tại tổ dân phố Vam Dộc, Khu công viên cây xanh trung tâm huyện Bình Xuyên...). Cùng với đó, hằng năm huyện và các địa phương hưởng ứng “Tết trồng cây – Đời đời nhớ ơn Bác Hồ” trồng hàng nghìn cây phân tán, cây xanh góp phần quan trọng trong việc tạo mỹ quan đô thị, khu công nghiệp, khu dân cư, khu di tích - du lịch.

Mặc dù đã đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận, tuy nhiên, nhìn nhận một cách thực tế, khách quan, việc phát triển không gian xanh nói riêng, đô thị nói chung trên địa bàn tỉnh vẫn còn khá nhiều hạn chế, bất cập. Hệ thống cây xanh, không gian đô thị phát triển nhỏ lẻ, chắp vá, không đồng đều; nhiều đô thị, nhất là các thị trấn, đô thị loại V chưa xây dựng được các khu vườn hoa, công viên cây xanh; tình trạng lấn chiếm, vi phạm đất đai, sử dụng đất sai mục đích vẫn diễn ra, điển hình là tình trạng lấn chiếm, thu hẹp diện tích các ao, đầm, hồ điều hòa và diện tích đất trồng cây xanh. Việc tuân thủ các quy định về trật tự xây dựng, mật độ xây dựng, tỷ lệ đất cây xanh tại một số khu đô thị mới chưa được thực hiện nghiêm túc… Đây là những tồn tại, bất cập cần sớm được các cơ quan chức năng vào cuộc, giải quyết.