Hỏi:

Người nhà tôi điều khiển xe máy trên đường thì tông trúng ô tô dừng đỗ sát vỉa hè, cả hai phương tiện đều bị hư hỏng. Vậy xin hỏi, bên nào có trách nhiệm phải bồi thường thiệt hại?

Lê Thị Hồng Nhung (Hà Nội)

Tiến sĩ Nguyễn Văn Hợi (Đại học Luật Hà Nội) trả lời:

Nếu vụ va chạm giao thông chỉ gây thiệt hại về tài sản, không có thiệt hại về người thì các bên có thể đề nghị tự thỏa thuận mức bồi thường dân sự.

Khi hai bên không đạt được tiếng nói chung, họ sẽ nhờ cơ quan chức năng thụ lý giải quyết. Lúc này, có hai trường hợp xảy ra để đánh giá tính pháp lý.

Thứ nhất, nếu xe ô tô dừng đỗ sát vỉa hè đúng quy định và tuyến đường này không có biển cấm ô tô dừng đỗ, thì người điều khiển xe máy phải bồi thường thiệt hại cho ô tô. Đối với phần thiệt hại xảy ra cho xe máy, người điều khiển phương tiện này phải tự chịu trách nhiệm.

Thứ hai, trường hợp ô tô dừng đỗ sai quy định, đoạn đường đó có biển cấm dừng đỗ đang có hiệu lực và vụ va chạm khiến cả hai bên bị hư hại tài sản, chủ ô tô có thể bị xử phạt về hành vi dừng đỗ xe tại nơi có biển cấm dừng đỗ, còn người đi xe máy có thể vi phạm lỗi thiếu chú ý quan sát hoặc không làm chủ tốc độ.

Theo quy định của Bộ luật dân sự, trường hợp lỗi thuộc về hai bên thì chủ xe ô tô và người đi xe máy đều là người bị thiệt hại. Do đó, mỗi bên phải bồi thường phần thiệt hại tương ứng với mức độ lỗi do mình gây ra.

Trên thực tế, khi giải quyết tranh chấp này, cơ quan chức năng liên quan (tòa án, cảnh sát) thường xác định mức độ lỗi của mỗi bên để quy mức bồi thường tương ứng.

Ví dụ, ô tô bị thiệt hại khoảng 20 triệu đồng và xe máy bị hư hại 5 triệu đồng, không có thiệt hại về người. Đơn vị chức năng sẽ xác định mức độ lỗi (bao nhiêu %), căn cứ vào đó, chủ ô tô phải bồi thường 2,5 triệu đồng cho tài xế xe máy, còn người đi xe máy cần khắc phục 10 triệu đồng cho phía sở hữu ô tô bị hư hỏng.