Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Hà Nội cho biết, thành phố dự kiến có 2.954 trường mầm non và phổ thông, tăng 43 trường so với cùng kỳ năm trước. Cụ thể, trong số các trường được xây mới, có 16 trường tư thục (gồm 7 mầm non, 4 tiểu học, 5 trung học cơ sở) và 27 trường công lập (gồm 10 mầm non, 9 tiểu học, 5 trung học cơ sở và 3 trung học phổ thông).

Toàn ngành giáo dục Hà Nội hiện có khoảng 129.300 giáo viên, giảng dạy tại 70.500 lớp học, phục vụ hơn 2,327 triệu học sinh, tăng khoảng 60.000 so với năm học 2024–2025. Hệ thống phòng học ở các cấp đạt khoảng 68.900 phòng.

Bên cạnh đó, thành phố hiện có 29 trung tâm giáo dục nghề nghiệp – giáo dục thường xuyên, với khoảng 29.000 học viên học bổ túc THPT và 28.000 học viên theo học các chương trình liên kết. Tỷ lệ trường công lập đạt chuẩn quốc gia hiện ở mức gần 80%.

Tuy mạng lưới trường học liên tục được mở rộng, tỷ lệ trường công lập bậc THPT vẫn ở mức thấp, nhất là tại các quận nội thành. Dù năm học tới tăng khoảng 60.000 học sinh, toàn thành phố chỉ xây thêm 43 trường, trong đó chỉ có 3 trường THPT.

Áp lực tuyển sinh vào lớp 10 vì thế tiếp tục gia tăng. Thống kê cho thấy, mỗi quận nội thành chỉ có từ hai đến ba trường THPT công lập, trong khi số học sinh tốt nghiệp THCS hằng năm rất lớn. Nhiều học sinh dù đạt điểm cao, thậm chí trên 8 điểm/môn, vẫn có nguy cơ trượt trường công do thiếu chỉ tiêu và lựa chọn nguyện vọng chưa phù hợp.

Trước thực trạng này, nhiều chuyên gia giáo dục cho rằng Hà Nội cần ưu tiên đầu tư xây dựng thêm trường THPT công lập để giảm áp lực tuyển sinh. Việc tận dụng các cơ sở công còn trống sau khi sắp xếp lại bộ máy chính quyền địa phương cũng được xem là giải pháp khả thi.

Theo báo cáo của Sở GD&ĐT Hà Nội, Nghị quyết HĐND TP ban hành năm 2022 đã phê duyệt 139 dự án xây mới và cải tạo các trường học trực thuộc Sở, phần lớn là trường THPT. Tính đến nay, 90 dự án đã được phê duyệt chủ trương đầu tư, 63 dự án đã khởi công và 11 dự án hoàn thành. Một số dự án vẫn chậm tiến độ do vướng mắc về điều chỉnh quy hoạch hoặc chưa được bàn giao mặt bằng.

Tại Hội nghị tổng kết năm học 2024–2025, Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong yêu cầu Sở GD&ĐT phối hợp chặt chẽ với chính quyền cơ sở để rà soát lại quy hoạch trường học, bảo đảm phân bố hợp lý, phù hợp với quy hoạch dân cư và phát triển đô thị.

Ông Phong dẫn chứng một số phường nhiều năm không có trường học, khi được cấp phép đã xây liền hai trường tiểu học cạnh nhau để đáp ứng nhu cầu và dễ đạt chuẩn quốc gia. Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo xu hướng tại nhiều đô thị lớn trên thế giới cho thấy dân số có thể giảm sau giai đoạn tăng trưởng nóng. Nếu không quy hoạch linh hoạt, dễ dẫn đến tình trạng thừa trường lớp.

Ngoài ra, ông cũng lưu ý công tác phân luồng học sinh sau THCS tại Hà Nội hiện chưa đạt hiệu quả như mong đợi, cần tiếp tục được điều chỉnh và tính toán kỹ lưỡng.

TS. Nguyễn Tùng Lâm – Phó Chủ tịch Hội Tâm lý học Việt Nam, người sáng lập Trường THPT Đinh Tiên Hoàng (Hà Nội) cho rằng: "Thành phố cần khẩn trương ban hành các chính sách đầu tư, phát triển hệ thống trường học ở tất cả các cấp, đặc biệt là bậc THPT, nhằm đáp ứng nhu cầu học tập ngày càng tăng trong bối cảnh dân số liên tục gia tăng".

Thực tế, Hà Nội hiện có gần 3.000 trường công lập ở các cấp, nhưng chỉ có 122 trường THPT chiếm tỷ lệ rất nhỏ. Trong khi đó, hệ thống trường công lập tự chủ hiện có 1.795 lớp, phục vụ khoảng 79.740 học sinh, tăng gần 5.000 chỉ tiêu so với năm trước. Tuy nhiên, con số này vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu học tập ngày càng cao trên toàn thành phố.