Theo ông Phạm Tấn Công, Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), trong quá trình này, báo chí có vai trò đặc biệt quan trọng.

Báo chí là nguồn cổ vũ lớn

Ông đánh giá thế nào về vai trò của báo chí trong việc cải thiện môi trường kinh doanh và thúc đẩy sự phát triển của doanh nghiệp tư nhân tại Việt Nam?

Báo chí có vai trò vô cùng quan trọng đối với sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân nói riêng và cộng đồng doanh nhân, doanh nghiệp nói chung. Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, doanh nghiệp luôn cần vai trò dẫn dắt của báo chí.

Chính báo chí là đòn bẩy, là nguồn cổ vũ để doanh nhân, doanh nghiệp phát triển. Những bài báo đúng đắn, những câu chuyện cổ vũ, lan tỏa tinh thần kinh doanh có thể vừa tạo động lực cho chính doanh nhân, doanh nghiệp đó, vừa lôi cuốn thêm rất nhiều người khác dấn thân, khởi nghiệp hay vươn lên mở rộng sản xuất kinh doanh.

Ông có thể chia sẻ cụ thể hơn về đóng góp của báo chí trong thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp và phát triển doanh nghiệp?

Tôi là người đồng hành cùng với sự phát triển của doanh nhân, doanh nghiệp từ thời kỳ đầu đổi mới, khi tôi là người tham gia sáng lập và xây dựng phong trào Doanh nghiệp trẻ Việt Nam.

Thời kỳ đổi mới, trên tất cả các trang báo lúc bấy giờ xuất hiện rất nhiều tấm gương, câu chuyện hay về các doanh nhân, doanh nghiệp thành công, về những người dám nghĩ dám làm, đã lập nghiệp và vươn lên.

Nhiều người trong số họ dám từ bỏ khu vực Nhà nước ổn định để dấn thân vào thương trường, lập nghiệp. Nhiều công ty lớn mạnh hiện nay có những người sáng lập từng là công chức.

Họ được khích lệ, truyền cảm hứng bởi những bài báo, những tấm gương được nêu trên báo chí. Rất nhiều ví dụ, kể cả những tên tuổi lớn như FPT, THACO, CMC ngày nay, nhiều người trong số họ cũng xuất phát từ khu vực Nhà nước.

Có thể thấy, trong suốt 40 năm đổi mới, báo chí luôn đồng hành cùng sự phát triển của doanh nghiệp.

Phản biện để phát triển

Nghị quyết 68 xác định kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng của nền kinh tế. Theo ông, trên tinh thần này, báo chí cần đồng hành với doanh nghiệp, doanh nhân thế nào?

Nếu kinh tế tư nhân là động lực, thì theo tôi, báo chí chính là động lực của động lực.

Một bài báo viết hay, viết chính xác, viết đúng sẽ khích lệ doanh nhân vươn lên. Nhưng chúng ta cũng phải nhìn nhận một thực tế, một bài báo viết sai, mang tính vùi dập, thiếu xây dựng có thể hủy diệt một doanh nghiệp, mất công ăn việc làm của hàng nghìn lao động.

Do đó, bên cạnh mặt tích cực, phải thẳng thắn nhìn nhận rằng đâu đó vẫn còn những hiện tượng tiêu cực xảy ra trong công tác thông tin, tuyên truyền về doanh nhân, doanh nghiệp. Nếu cần phải điều chỉnh, chính là điều chỉnh về cách thức thông tin. Báo chí phải thực sự là người dẫn dắt, khích lệ, tạo điều kiện, phản biện trên tinh thần xây dựng. Phản biện để phát triển, chứ không phải để vùi dập.

Nếu một doanh nghiệp bị vùi dập vì những động cơ không trong sáng, hoặc tiếp tay cho cạnh tranh không lành mạnh, điều đó tổn hại rất lớn.

Cái gì cũng vậy, ở đâu cũng có việc tốt, người tốt và có việc xấu, người chưa tốt. Đây là một quá trình sàng lọc tự nhiên và liên tục. Tôi rất mong, trong quá trình này, báo chí sẽ có sự đổi mới và điều chỉnh, thực hiện đúng tinh thần của Nghị quyết 68, làm sao tạo được niềm tin, khí thế kinh doanh và xung lực mới cho sự phát triển của doanh nghiệp và nền kinh tế.

Vậy để Nghị quyết 68 thực sự đi vào cuộc sống, theo ông, báo chí cần tập trung những khía cạnh nào?

Nghị quyết 68 chính là nội dung lớn, là trung tâm mà báo chí cần đi sâu phản ánh. Đó là việc phản ánh công tác tổ chức triển khai thực hiện nghị quyết, thực thi chính sách tại các địa phương, các ngành.

Bên cạnh đó, cần phản ánh hoạt động của doanh nghiệp, những thuận lợi, khó khăn, vướng mắc họ gặp phải. Báo chí phải là tiếng nói của cộng đồng doanh nghiệp, là cầu nối giữa cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân với Đảng và Nhà nước.

Tất nhiên, báo chí cũng cần phát hiện những hiện tượng tiêu cực, có thể là tiêu cực trong việc áp dụng chính sách, lợi dụng chính sách gây thiệt hại cho lợi ích của quốc gia, của xã hội. Tiêu cực có thể xảy ra đối với những cán bộ thực thi và cả cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân.

Với một đội ngũ phóng viên báo chí viết về kinh tế, doanh nghiệp doanh nhân đông đảo hiện nay, tôi kỳ vọng các nhà báo đi sâu, đi sát, nắm bắt đúng vấn đề. Vì có những thông tin rất nhạy cảm mà nếu chúng ta không có sự cẩn trọng cần thiết có thể gây ảnh hưởng đến doanh nghiệp ở nhiều mức độ, lợi ích quốc gia.

Do vậy, cần nhận diện vấn đề gì cần đưa, vấn đề gì nên đưa và đưa như thế nào.

Chung tay kiến tạo để doanh nghiệp tư nhân bứt phá

Ở trên, ông có đề cập đến việc phản biện và vùi dập. Song dường như ranh giới giữa phản biện xây dựng và phản biện mang tính "vùi dập" đôi khi khá mong manh?

Câu chuyện ở đây, tôi cho rằng, nó nằm ở đạo đức nghề nghiệp và nằm ở tư duy, nhận thức của cơ quan báo chí và người làm báo. Từ đó nhận diện được vấn đề gì cần nêu, vấn đề gì cần hạn chế.

Bất cứ lĩnh vực nào cũng đều có mặt tích cực và tiêu cực, bất kể đó là vấn đề khoa học, thể thao, chính trị hay kinh doanh. Thế nhưng, báo chí phải phản ánh được bức tranh toàn cảnh của lĩnh vực đó, không nên phản ánh một cách phiến diện, sai lệch bản chất.

Chúng ta nói cả những câu chuyện tích cực và tiêu cực. Nhưng nếu ngành đó là một ngành đang tích cực, rõ ràng câu chuyện tích cực phải nhiều hơn câu chuyện tiêu cực.

Ông có đề xuất gì về cơ chế phối hợp giữa VCCI và báo chí cùng chung tay kiến tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, tạo điều kiện cho doanh nghiệp tư nhân bứt phá?

Tôi kỳ vọng môi trường báo chí truyền thông về kinh tế, doanh nhân, doanh nghiệp trong thời gian tới sẽ có sự đổi mới toàn diện. Khí thế kinh doanh sẽ phải là nét nổi bật trong công tác truyền thông. Sự đồng hành của báo chí vốn đã có từ trước, bây giờ càng phải chặt chẽ hơn, tốt hơn.

VCCI sẽ phối hợp cùng các cơ quan liên quan để cùng nhau xây dựng, kiến tạo sự đồng hành giữa báo chí và doanh nghiệp vì mục tiêu chung của đất nước.

Cảm ơn ông!