Cần sớm phủ kín quy hoạch chi tiết

Ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo việc cắt bỏ các thủ tục không cần thiết, trong đó có thủ tục cấp giấy phép xây dựng (GPXD), Bộ Xây dựng ban hành Văn bản 4377/BXD-VP triển khai Công điện số 78/CĐ-TTg ngày 29/5/2025 của Thủ tướng Chính phủ về tập trung cắt giảm, đơn giản hóa TTHC lĩnh vực xây dựng. Đối với việc bãi bỏ thủ tục cấp GPXD, nhiều người dân, chuyên gia đồng tình ủng hộ. Tuy nhiên theo tình hình thực tế, việc bỏ GPXD còn gặp nhiều vướng mắc.

Việc bỏ GPXD sẽ giúp người dân tiết kiệm được thời gian và chi phí.

Ghi nhận ý kiến về chủ trương cắt giảm thủ tục cấp GPXD đối với các công trình thuộc dự án đầu tư xây dựng có quy hoạch chi tiết 1/500 hoặc các công trình thuộc khu vực đã phê duyệt thiết kế đô thị.

Trao đổi với PV Báo Xây dựng, ông Trương Minh Quang, Trưởng phòng Kinh tế, hạ tầng và đô thị quận Đống Đa (Hà Nội) cho biết: Mục đích của cấp GPXD nhằm quản lý xây dựng theo quy hoạch. Để bỏ được GPXD, thì đầu tiên phải có quy hoạch chi tiết. Hiện nay, quận Đống Đa chưa được phủ kín quy hoạch phân khu.

"Quận Đống Đa đang tồn tại 3 quy hoạch có hiệu lực pháp lực, gồm quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/2000 theo Quyết định số 32/2000/QĐ-UB; hai là quy hoạch phân khu đô thị H1- 3; ba là đồ án quy hoạch chi tiết của các phường Láng Thượng, Ô Chợ Dừa, Kim Liên. Tuy nhiên, các đồ án quy hoạch chi tiết này không có đủ căn cứ và thành phần hồ sơ để có thể quản lý được. Bởi các đồ án quy hoạch này không có thiết kế đô thị, không có các quy hoạch về hạ tầng kỹ thuật... không đủ điều kiện của một đồ án quy hoạch chi tiết theo quy định của Luật Quy hoạch", ông Trương Minh Quang nói.

Kiểm soát tốt, tránh "trăm hoa đua nở"

Trước những băn khoăn về công tác quản lý khi bỏ GPXD, ông Trương Minh Quang cho biết, khi bỏ GPXD, nếu không kiểm soát tốt sẽ dễ phát sinh đơn thư, khiếu kiện vì không có công cụ nào để đối chiếu, quản lý sẽ xảy ra tình trạng "trăm hoa đua nở". Bởi GPXD bản chất là "minh họa" quy định pháp luật đối với mảnh đất đó để người dân tuân thủ và các cơ quan chức năng quản lý.

Khi bỏ GPXD cũng cần những chế tài quản lý, để đảm bảo giữ vững công tác quản lý trật tự xây dựng.

Trên cơ sở đó, ông Trương Minh Quang đề xuất: Để có thể bỏ GPXD, điều đầu tiên phải phủ kín quy hoạch phân khu; cắm mốc giới, lộ giới, chỉ giới đường đỏ cho toàn bộ các trục đường chính; phải có đồ án quy hoạch chi tiết bao gồm cả thiết kế đô thị.

"Đồng thời phải có dữ liệu hạ tầng kỹ thuật. Qua quá trình quản lý, có rất nhiều công trình ngầm, hệ thống thoát nước, cấp nước mà công tác này được xác lập trong quá trình cấp GPXD. Chúng tôi xác định là có hệ thống cống ngầm, khi đào móng người dân phải lùi lại. Vì vậy, chúng ta phải có toàn bộ sơ đồ của hệ thống công trình hạ tầng kỹ thuật để người dân biết là dưới mảnh đất của người ta có cái gì, và được xây dựng thế nào?", ông Trương Minh Quang chia sẻ.

Ông Trương Minh Quang cho biết thêm: "Cùng với đó, chúng ta đang thiếu bản đồ địa chính chính quy. Từ bản đồ địa chính với thực tế xây dựng khác nhau rất nhiều. Vì vậy, cần tổng rà soát lại đất đai. Để tổng rà soát địa chính đất đai toàn bộ, từ đó lập quy hoạch chi tiết. Theo Luật Quy hoạch thì nhanh nhất cũng phải hai năm chúng ta mới có thể phủ kín và kinh phí nếu riêng quận Đống Đa theo tôi ước tính khoảng 60 tỷ đồng".

Trao đổi với PV, một cán bộ Quản lý trật tự xây dựng đô thị quận Đống Đa (Hà Nội) cho rằng, mấu chốt là xây dựng thể chế pháp luật. Nếu bỏ GPXD thì thể chế pháp luật phải quy định rõ trách nhiệm, vai trò của người dân, chủ đầu tư xây dựng công trình.

"Chủ đầu tư phải xây dựng được phương án thiết kế cũng như đảm bảo các yêu cầu về kỹ thuật thì mới được phép triển khai thi công. Bởi nếu không kiểm tra trước khi xây dựng, thì khi công trình xảy ra vấn đề ai là người chịu trách nhiệm?", vị cán bộ Quản lý trật tự xây dựng đô thị quận Đống Đa nhấn mạnh.

Đại diện lãnh đạo UBND phường Bưởi, quận Tây Hồ (Hà Nội) cho rằng: Cần chú trọng công khai, phổ biến, tuyên truyền các quy hoạch để người dân nắm được.

Đặc biệt tại các vùng ngoài đê, nằm trong hành lang thoát lũ hay các khu vực hành lang bảo vệ lưới điện, các công trình xây dựng giới hạn quy mô như thế nào, các cán bộ phụ trách trật tự xây dựng cần phổ biến giúp người dân hiểu rõ hơn để thực hiện đúng theo quy định của Nhà nước.