Chiều 22/5, Quốc hội thảo luận tại tổ về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân.

Tham gia ý kiến, đại biểu Nguyễn Thị Lan (đoàn Hà Nội) bày tỏ đây là chính sách thể hiện tính nhân văn, sự ưu việt của chế độ.

Nghị quyết này được ban hành không chỉ có ý nghĩa về giáo dục mà còn gián tiếp hỗ trợ thực hiện chiến lược dân số quốc gia.

"Trong bối cảnh Việt Nam đang đối mặt với tỉ lệ sinh thấp ở nhiều đô thị lớn và bước vào giai đoạn già hóa dân số, việc miễn, hỗ trợ học phí sẽ giúp các gia đình yên tâm sinh và nuôi con. Từ đó, góp phần thực hiện mục tiêu duy trì mức sinh thay thế, bảo đảm cơ cấu dân số hợp lý", đại biểu Lan nói.

Tuy nhiên, nữ đại biểu lo ngại việc miễn học phí ở các trường công lập có thể khiến lượng học sinh chuyển từ trường tư sang trường công tăng mạnh, dẫn đến nguy cơ quá tải hệ thống trường công.

Do đó, bà đề nghị bổ sung quy định hoặc giao Chính phủ xây dựng kế hoạch đầu tư đồng bộ về cơ sở vật chất, biên chế giáo viên, để đảm bảo chất lượng đào tạo đồng đều thực sự.

Về nguồn kinh phí thực hiện, bà Lan đồng thuận với việc bố trí từ ngân sách Nhà nước.

Tuy nhiên, cần đánh giá kỹ khả năng cân đối ngân sách của các địa phương, đặc biệt là các tỉnh chưa tự cân đối được ngân sách, tránh chậm trễ hoặc không đồng đều trong triển khai.

Về vấn đề trên, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết giữa tỉ lệ hệ thống giữa trường công và trường tư ở nước ta, tỉ lệ trường công chiếm con số cao.

Hơn nữa từ năm 2024, ngành giáo dục Thủ đô đã làm một việc rất quan trọng là tuyển sinh bằng hình thức trực tuyến nên không còn tình trạng xếp hàng "đổ cửa" như trước.

Mặt khác, số lượng tuyển sinh vào các trường tư hiện cũng áp lực không kém trường công và rất đông người tham gia.

"Bởi các trường ngoài công lập ở khu vực Thủ đô cũng chịu khó đầu tư và ngày càng có uy tín nên trong quá trình tuyển sinh, nhiều trường thu hút hàng năm hồ sơ xếp hàng", Bộ trưởng Sơn nói và khẳng định không cần quá lo lắng với vấn đề quá tải trường công.

Tuy nhiên, theo Bộ trưởng, về lâu dài, cần tăng cường bố trí, phân bổ các trường chất lượng tốt trong hệ thống trường công ở các khu vực ngoại thành và các khu vực đông dân cư.

Còn đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Dương) đặt vấn đề về công bằng giữa học sinh trường công lập và ngoài công lập, giữa các mô hình giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân.

Bà chỉ ra, theo đề xuất hiện nay, học sinh trường công lập sẽ được miễn toàn bộ học phí, trong khi học sinh tại các cơ sở ngoài công lập sẽ được hỗ trợ học phí, với phần kinh phí cấp trực tiếp cho người học.

Tuy nhiên, thực tế, học phí của trường ngoài công lập thường cao hơn rất nhiều so với trường công lập, do không nhận được đầu tư cơ sở vật chất và lương từ ngân sách Nhà nước.

"Nếu không có quy định cụ thể, có thể dẫn đến tình trạng một học sinh trường ngoài công lập được hỗ trợ học phí cao hơn mức miễn học phí của học sinh trường công lập", bà Nga nhấn mạnh.

Nữ đại biểu đề nghị quy định rõ nguyên tắc: Mức tiền hỗ trợ học phí cho học sinh ngoài công lập không vượt quá mức học phí được miễn tại các cơ sở giáo dục công lập tương ứng về cấp học và địa bàn.

Đồng thời, để thực hiện tốt chính sách này, Nhà nước cần xây dựng và ban hành mức học phí chuẩn cho từng cấp học, từng năm học – làm căn cứ để tính toán mức miễn và mức hỗ trợ phù hợp, thống nhất giữa các loại hình trường và giữa các địa phương.