Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đưa ra các yêu cầu trên trong phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về chủ trương đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Quy Nhơn - Pleiku và điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu (giai đoạn 1) chiều tối 17/5.

Bảo đảm đồng bộ, hiệu quả toàn bộ dự án cao tốc Quy Nhơn - Pleiku

Trình bày tờ trình về chủ trương đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Quy Nhơn - Pleiku, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết: "Mục tiêu đầu tư dự án là góp phần hình thành trục ngang Đông - Tây kết nối vùng Tây Nguyên với Duyên hải Nam Trung Bộ, kết nối hệ thống trục dọc, phát huy hiệu quả những dự án đã và đang đầu tư, đáp ứng nhu cầu vận tải...".

Tổng chiều dài cao tốc khoảng 125km, trong đó đoạn qua địa phận tỉnh Bình Định khoảng 40km, qua địa phận tỉnh Gia Lai khoảng 85km với quy mô đầu tư 4 làn xe, làn dừng khẩn cấp liên tục, vận tốc thiết kế 100km/h.

Dự án được đề xuất đầu tư theo hình thức đầu tư công với sơ bộ tổng mức đầu tư hơn 43.700 tỷ đồng. Dự kiến dự án được thực hiện từ năm 2025, hoàn thành năm 2029.

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy Ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho rằng, hồ sơ dự án cơ bản đáp ứng yêu cầu.

Cơ quan thẩm tra đề nghị làm rõ hơn những nguyên tắc, tiêu chí phân chia các dự án thành phần nhằm bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất hiệu quả của toàn bộ dự án và phù hợp định hướng sáp nhập hai tỉnh gắn với năng lực quản lý của địa phương; báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, cho ý kiến trước khi trình Quốc hội quyết định.

Đồng thời, Chính phủ cần tiếp tục rà soát kỹ lưỡng cơ chế, chính sách áp dụng, bảo đảm khả thi, phù hợp tính chất, mục tiêu của dự án.

Cần thiết điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu

Với tờ trình phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án xây dựng cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu (giai đoạn 1), Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết, Chính phủ kiến nghị điều chỉnh sơ bộ tổng mức đầu tư toàn bộ dự án tăng từ hơn 17.800 tỷ đồng lên hơn 21.500 tỷ đồng (tăng hơn 3.700 tỷ đồng).

Đồng thời, điều chỉnh nguồn vốn ngân sách Nhà nước giai đoạn 2021 - 2025 là hơn 17.100 tỷ đồng (tăng hơn 2.800 tỷ đồng), ngân sách Trung ương giai đoạn 2026 - 2030 hơn 4.400 tỷ đồng (tăng 860 tỷ đồng).

Lý do điều chỉnh là quá trình triển khai thực hiện dự án phát sinh một số yếu tố làm tăng tổng mức đầu tư của các dự án thành phần được Bộ Xây dựng và UBND các tỉnh Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu phê duyệt, dẫn đến tăng sơ bộ tổng mức đầu tư.

Ở góc độ thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi nêu rõ, Ủy ban cơ bản nhất trí với sự cần thiết điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án.

Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra cho rằng, sơ bộ tổng mức đầu tư dự án tăng hơn 3.700 tỷ đồng, tương đương khoảng 20,8% sơ bộ tổng mức đầu tư dự án đã được Quốc hội quyết định là khá lớn.

Đề nghị tiếp tục rà soát chi phí tăng, giảm của dự án và phân tích, bổ sung, để làm rõ hơn việc tăng, giảm những chi phí này, bảo đảm tính chính đáng, hợp lý trong đề xuất điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án.

Đề nghị cân đối tổng thể, đảm bảo khả năng giải ngân, cân đối vốn

Thảo luận, cho ý kiến về dự án, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tán thành tờ trình dự án và nhấn mạnh, dự án cao tốc Quy Nhơn – Pleiku phải phù hợp quy hoạch được duyệt, đảm bảo yêu cầu kỹ thuật tuyến đường, phù hợp các điều kiện tự nhiên của khu vực, hạn chế việc chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng và những trường hợp thu hồi đất.

Lãnh đạo Quốc hội nhấn mạnh yêu cầu phải đảm bảo kết nối liên vùng giữa các đô thị, khu công nghiệp, dịch vụ, du lịch; đề nghị Chính phủ nghiên cứu kỹ việc phân chia dự án thành phần, chú ý xây dựng làn đường dự phòng (khẩn cấp).

Cùng đó, nghiên cứu mức độ ảnh hưởng các tuyến đường BOT hiện hữu song hành khi dự án này đưa vào hoạt động.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ cân đối tổng thể dự án, tránh chồng lấn nguồn kinh phí, khi triển khai phải đảm bảo khả năng giải ngân.

Liên quan dự án đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu (giai đoạn 1), Chủ tịch Quốc hội yêu cầu làm rõ hơn nguồn vốn và khả năng cân đối vốn cho dự án.

Tới đây, dự kiến hai địa phương Đồng Nai và Bà Rịa - Vũng Tàu sáp nhập các đơn vị hành chính nên có thể ảnh hưởng khả năng bố trí, điều phối nguồn vốn địa phương theo kế hoạch.