Có cơ chế ưu tiên thu hút đầu tư chiến lược các dự án giao thông

Chiều 3/12, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn trình bày tờ trình dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số 136/2024/QH15 ngày 26 tháng 6 năm 2024 của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng.

Về quản lý đầu tư, dự thảo Nghị quyết đề xuất bổ sung chính sách đối với mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng (TOD) nhằm tối đa hóa giá trị kinh tế của đất công và hạ tầng hiện hữu, tăng khả năng kết nối đô thị.

Đồng thời mở ra không gian phát triển mới theo xu hướng của các dự án đường sắt trên thế giới, thúc đẩy phát triển hệ thống giao thông công cộng hiện đại để kết nối, phát huy tiềm năng, lợi thế, phát triển vùng phía Nam thành phố (Quảng Nam cũ).

Đặc biệt, dự thảo Nghị quyết đề xuất quy định 12 nhóm dự án ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược, mở rộng danh mục dự án tập trung vào các dự án trọng điểm phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ môi trường như đường sắt đô thị, cảng biển, cảng hàng không,…

Về quản lý quy hoạch, đô thị, tài nguyên, môi trường, bổ sung các trường hợp thu hồi đất làm cơ sở tạo mặt bằng thực hiện một số dự án, bao gồm: dự án dịch vụ logistics phục vụ cảng biển, cảng hàng không, cảng thuỷ nội địa trên địa bàn thành phố (tương tự Khu thương mại tự do Hải Phòng);…

Bổ sung cơ chế đối với hoạt động khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường nhằm rút ngắn thời gian chuẩn bị mặt bằng, giảm rủi ro không đưa mỏ vào khai thác do không thoả thuận được với chủ đất; đồng bộ với thủ tục đấu giá, cấp phép khoáng sản; tăng tính chắc chắn thu ngân sách nhà nước, giúp sớm đưa mỏ vào khai thác.

Ngoài ra, còn đề xuất sửa đổi bổ sung cơ chế tài chính thực hiện biện pháp giảm phát thải khí nhà kính theo hướng cho thành phố chủ động thực hiện, không phải lấy ý kiến các bộ ngành và được chủ động quản lý, sử dụng, thực hiện giao dịch đối với toàn bộ lượng giảm phát thải nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn trong triển khai thực hiện và phù hợp với quy định của Luật Ngân sách nhà nước.

Thành lập Khu thương mại tự do gắn với cảng biển, sân bay và khu kinh tế

Về thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng, dự thảo Nghị quyết quy định việc thành lập Khu Thương mại tự do không những gắn với cảng biển, sân bay, trung tâm tài chính quốc tế mà còn được định hướng mở rộng về phía Nam thành phố (gắn Khu kinh tế mở Chu Lai, Cảng hàng không Chu Lai, Cửa khẩu quốc tế Nam Giang,…) nhằm thuận lợi cho việc đề xuất thúc đẩy phát triển cân bằng, thu hẹp khoảng cách chênh lệch giữa các địa bàn của thành phố sau này.

Đồng thời, bổ sung đối tượng được mua, thuê, thuê mua nhà ở, công trình xây dựng có sẵn hoặc hình thành trong tương lai tại khu vực này; mở rộng phạm vi áp dụng đối với các công trình xây dựng khác bao gồm những loại hình bất động sản đáp ứng nhu cầu sử dụng và đầu tư của người nước ngoài, phù hợp với xu hướng phát triển tại các quốc gia trong khu vực.

Dự thảo cũng đề xuất phân cấp cho Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn về đặc thù đối với việc lưu giữ trong Khu Thương mại tự do hàng hoá trung chuyển, kinh doanh tạm nhập tái xuất và cửa khẩu đưa các hàng hóa này ra nước ngoài. Giao Bộ Tài chính hướng dẫn về việc kiểm tra, giám sát hải quan đối với hàng hóa trung chuyển qua cảng hàng không quốc tế và cửa khẩu đường bộ.

Quy định tỷ lệ sở hữu của Nhà đầu tư nước ngoài trong các lĩnh vực: kinh doanh cảng hàng không; dịch vụ khai thác nhà ga hàng hóa, dịch vụ xăng dầu hàng không, dịch vụ phục vụ kỹ thuật thương mại mặt đất, dịch vụ khai thác khu bay; cung cấp dịch vụ suất ăn trên máy bay; trung tâm logistics trung chuyển hàng hóa quốc tế tại cảng hàng không.

Đề nghị không bổ sung quy định cho phép giữ 100% nguồn thu từ khai thác quỹ đất khu vực TOD

Trình bày tờ trình thẩm tra, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Tài chính của Quốc hội cho biết về thí điểm mô hình phát triển đô thị theo hướng phát triển giao thông công cộng (TOD), Uỷ ban thấy rằng việc triển khai dự án đầu tư công độc lập nhằm thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho các dự án đầu tư theo thiết kế đô thị riêng, quy hoạch vùng phụ cận các nhà ga thuộc các tuyến đường sắt đô thị đã được quy định theo pháp luật đường sắt.

Đối với quy định "triển khai dự án đầu tư công độc lập nhằm thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho các dự án đầu tư tại các nút giao thông dọc tuyến đường bộ kết nối trung tâm Thành phố Đà Nẵng - Hội An - Chu Lai, tuyến đường Nguyễn Sinh Sắc nối dài " tại dự thảo Nghị quyết hiện chưa có quy định.

Tuy nhiên, chính sách này tương tự như quy định tại Nghị quyết số 98/2023/QH15 thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM, theo đó, đa số ý kiến nhất trí về chủ trương.

Đồng thời, đề nghị báo cáo rõ hơn sự cần thiết và bổ sung đánh giá tác động, tính khả thi, khả năng cân đối của ngân sách địa phương và quỹ đất đấu giá để triển khai thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với các dự án đầu tư vùng phụ cận các nút giao thông dọc tuyến đường bộ kết nối trung tâm thành phố Đà Nẵng - Hội An - Chu Lai, tuyến đường Nguyễn Sinh Sắc nối dài.

Đối với quy định thành phố Đà Nẵng được giữ lại 100% số tiền thu được từ khai thác quỹ đất khu vực TOD để ưu tiên đầu tư các dự án đường sắt đô thị và các dự án trọng điểm khác trên địa bàn, Uỷ ban Kinh tế Tài chính và các cơ quan của Quốc hội thấy rằng, quy định này đã được quy định tại Luật Đường sắt.

Việc sử dụng nguồn ngân sách địa phương, bao gồm ưu tiên bố trí đầu tư trở lại cho các dự án đường sắt địa phương thuộc thẩm quyền quyết định của Hội đồng nhân dân. Do đó, Uỷ ban đề nghị không bổ sung quy định này; Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan thực hiện đúng quy định tại Luật Đường sắt.