Hành khách hưởng lợi khi giá cước minh bạch

Sau hơn 3 tháng kể từ ngày Thông tư 13/2025/TT-BXD chính thức có hiệu lực (15/8/2025), nhiều hành khách thường xuyên di chuyển bằng xe khách tuyến cố định đã bắt đầu cảm nhận rõ những thay đổi trong cách các doanh nghiệp vận tải kê khai, niêm yết và công khai giá vé.

Anh Nguyễn Văn Hiếu, quê Hưng Yên, hiện sống tại Hà Nội. Vì đặc thù công việc, gia đình, anh thường xuyên phải di chuyển liên tỉnh bằng xe khách.

Anh cho biết mình "yên tâm và thoải mái hơn" khi lựa chọn những nhà xe niêm yết giá rõ ràng, không còn nỗi lo phụ phí phát sinh hay tình trạng giá vé bất nhất giữa các nhà xe, nhất là e ngại việc nhà xe tăng giá vé bất hợp lý vào dịp lễ, Tết...

Theo anh Hiếu, sự minh bạch về giá không chỉ giúp hành khách biết mình đang trả tiền cho dịch vụ như thế nào, mà còn tạo áp lực để nhà xe nâng chất lượng dịch vụ.

"Khi giá đã kê khai và bị giám sát, họ buộc phải nâng chất lượng tương xứng từ chất lượng xe, thái độ phục vụ và lái xe khi chở hành khách", anh Hiếu nói.

Ông Đỗ Văn Bằng, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải TP Hà Nội cũng cho rằng, về mặt tích cực, việc áp dụng thông tư này với quy định về chất lượng dịch vụ được đánh giá dựa trên loại xe, trang thiết bị hỗ trợ hành khách gắn trên xe cũng như chính sách ưu đãi cho hành khách sẽ thúc đẩy các doanh nghiệp nâng cao chất lượng phục vụ hành khách.

"Giá vé được tính theo số km điểm đi và điểm đến. Trên cơ sở số km đó, việc xây dựng giá vé để phù hợp với tình hình thực tế như giá vé ghế ngồi thì bao nhiêu/ km; giá vé giường nằm thì bao nhiêu/ km để cấu thành giá vé cho phù hợp theo tình hình kinh doanh của đơn vị.

Các doanh nghiệp phải bám vào đó để xây dựng, giá thành đầu tư cao hơn thì giá vé cao hơn để đáp ứng chất lượng dịch vụ cho khách hàng", ông Bằng phân tích.

Tính linh hoạt giảm áp lực cho doanh nghiệp

Bộ Xây dựng cho biết, Thông tư 13/2025 là thông tư đầu tiên quy định về đặc điểm kinh tế - kỹ thuật của loại hình dịch vụ vận tải hành khách tuyến cố định đường bộ, nhằm làm rõ đặc thù kinh tế - kỹ thuật và phục vụ công tác quản lý, vận hành hiệu quả hơn.

Thông tư áp dụng cho các đơn vị kinh doanh vận tải hành khách bằng ô tô theo tuyến cố định và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan. Đối tượng phương tiện được chia làm hai loại, gồm: xe ghế ngồi và xe giường nằm, với điều kiện phải sử dụng xe ô tô từ 8 chỗ trở lên (không tính chỗ người lái).

Các phương tiện phải hoạt động theo hành trình xác định, có điểm đầu - điểm cuối tại bến xe khách được cấp phép. Chất lượng dịch vụ được đánh giá dựa trên loại xe, trang thiết bị hỗ trợ hành khách gắn trên xe cũng như chính sách ưu đãi cho hành khách.

Đơn vị tính được chia theo từng phương thức vận tải. Theo đó, đối với xe ghế ngồi: tính theo ghế cho một hành khách/km, hoặc theo chặng, hoặc toàn tuyến. Đối với xe giường nằm: tính tương ứng theo giường cho một hành khách/km, chặng, hoặc toàn tuyến.

Quy định này được đánh giá là hỗ trợ rất nhiều cho các doanh nghiệp vận tải, đặc biệt các đơn vị mới thành lập, các hộ kinh doanh cá nhân chưa có nhiều kinh nghiệm trong quản trị hoạt động vận tải tham khảo để xây dựng và ban hành giá vé phù hợp.

Một điểm tiến bộ, linh hoạt của thông tư được nhiều doanh nghiệp vận tải hưởng ứng là doanh nghiệp vận tải không bắt buộc phải xây dựng lại giá vé tuyến. Đây chỉ là cơ sở để các doanh nghiệp làm căn cứ tính toán phương án giá vé sao cho phù hợp với hoạt động kinh doanh của đơn vị.

Tùy từng doanh nghiệp và cách vận hành hoạt động kinh doanh, tùy từng tuyến vận tải, mỗi đơn vị có thể đưa ra mức giá vé riêng. Các doanh nghiệp có giá vé hiện tại đã phù hợp, đảm bảo hoạt động hiệu quả, được hành khách đón nhận, thông tư cũng không yêu cầu phải xây dựng lại giá vé khác.

Sự linh hoạt này được đánh giá là giảm áp lực rất nhiều cho doanh nghiệp hiện nay.

Đồng thời, góp phần tháo gỡ khó khăn vướng mắc trong quá trình quản lý hoạt động vận tải đường bộ theo tuyến cố định, nhằm đảm bảo an toàn giao thông, an ninh trật tự và nâng cao chất lượng phục vụ, đảm bảo cạnh tranh, công bằng và minh bạch giữa các tổ chức, cá nhân kinh doanh vận tải.