Nghị định 69/2022/NĐ-CP chính thức có hiệu lực từ ngày 30/10/2022; tập trung sửa đổi, bổ sung các quy định nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực hàng hải.

Đây được xem là cơ sở pháp lý nhằm cắt giảm chi phí tuân thủ và thời gian cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, khi đi vào vận hành thực tế tại địa phương, các doanh nghiệp cảng biển vẫn đối mặt với những bài toán nan giải về cơ chế giá và hạ tầng.

Theo đánh giá của Sở Xây dựng TP Huế, địa phương đang có lợi thế để phát triển kinh tế biển. Cụ thể, lợi thế có đường bờ biển dài, vị trí gần các tuyến hàng hải quốc tế và hệ thống sông ngòi dày đặc.

Ngành hàng hải đóng vai trò huyết mạch trong giao thông vận tải nhờ chi phí thấp và khả năng chuyên chở hàng hóa khối lượng lớn, hàng siêu trường, siêu trọng đi các tuyến đường xa. Thực tế chứng minh, phần lớn hàng hóa xuất nhập khẩu của Việt Nam hiện nay đều đi qua đường biển.

Theo lãnh đạo Công ty Cổ phần Cảng Chân Mây, quy định mức phí cầu bến hiện nay nếu áp dụng cho các doanh nghiệp cảng mới đầu tư sau này là quá thấp, không thể đảm bảo hiệu quả hoàn vốn dự án. Theo đó, trong quá trình tàu cập cảng, nếu cố ý chiếm dụng cầu bến không chịu rời đi thì mức thu phí vẫn chỉ ngang bằng lúc cập tàu làm hàng. Điều này không có tính răn đe, thiếu chế tài mạnh, gây rất nhiều khó khăn cho doanh nghiệp khai thác cảng trong việc điều phối và tối ưu hóa cầu bến.

Đại diện Công ty Cổ phần cảng Thuận An cho biết, do luồng bị bồi lắng, hạn chế độ sâu, chưa đáp ứng được nhu cầu của tàu lớn. Tuy nhiên, sau khi tổ chức chỉnh trị cửa biển, luồng cảng đã ổn định hơn.

Một số doanh nghiệp vận tải biển cho rằng, dù Nghị định 69 hướng tới đơn giản hóa thủ tục, nhưng các doanh nghiệp mong muốn có hướng dẫn chi tiết về việc chấp nhận 100% chứng từ điện tử trong các khâu kiểm dịch, thông quan tại cảng, tránh tình trạng "một cửa nhưng nhiều khóa".