Tạo thuận lợi cho dân, doanh nghiệp

Theo đó, Nghị định số 140/2025/NĐ-CP ngày 12/6/2025 quy định về phân định nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực quản lý Nhà nước của Bộ Xây dựng.

Cụ thể, Nghị định quy định việc phân định thẩm quyền khi tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực hoạt động xây dựng; lĩnh vực nhà ở, kinh doanh bất động sản; lĩnh vực kiến trúc, phát triển đô thị, hạ tầng kỹ thuật; lĩnh vực giao thông.

Theo ông Trần Hùng ở TP Huế, việc phân cấp, phân quyền của Nghị định 140 là một bước tiến trong việc thực hiện chủ trương xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước. Khi cấp xã được giao thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng, quản lý kiến trúc, phát triển đô thị… sẽ xử lý ngay tại cấp xã, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, giảm chi phí đi lại và không còn chờ đợi như trước đây.

Chị Nguyễn Thị Anh Phương ở TP Huế cho biết: "Sau khi triển khai chính quyền 2 cấp, tôi chỉ đến Trung tâm hành chính công của UBND phường là được cán bộ hướng dẫn tận tình và nhận kết quả nhanh chóng. Mong rằng các thủ tục hành chính về lĩnh vực xây dựng, vực nhà ở, kinh doanh bất động sản… được giải quyết nhanh để người dân được thuận tiện".

Sở Xây dựng TP Huế thông tin, tại Khoản 1 Điều 4 Nghị định 140/2025/NĐ-CP thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng được quy định. Cụ thể, Sở Xây dựng cấp phép xây dựng công trình từ cấp II trở lên. UBND cấp xã cấp giấy phép xây dựng công trình cấp III, cấp IV và nhà ở riêng lẻ trên địa bàn do mình quản lý.

Tuy nhiên, Sở Xây dựng đang đề xuất phân cấp cấp phép xây dựng công trình từ cấp I trở lên. UBND cấp xã cấp giấy phép xây dựng công trình từ cấp II trở xuống và nhà ở riêng lẻ trên địa bàn do mình quản lý.

Đối với cấp giấy phép xây dựng đang thực hiện tại UBND cấp huyện trước ngày 1/7/2025, giao UBND cấp xã tại khu vực thực hiện dự án đầu tư xây dựng tiếp tục thực hiện cấp giấy phép xây dựng.

Cần có cán bộ chuyên môn

Theo Sở Xây dựng TP Huế, Nghị định số 140/2025 quy định rõ trách nhiệm, nhiệm vụ, thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng. Nghị định có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.

Cụ thể, phân định rõ thẩm quyền trong lĩnh vực hoạt động xây dựng. Quản lý nhà ở và kinh doanh bất động sản cũng được giao thẩm quyền rõ ràng theo cấp. Theo đó, UBND cấp xã có trách nhiệm lưu trữ hồ sơ nhà ở của hộ gia đình, cá nhân. Kiến trúc, đô thị, hạ tầng kỹ thuật giao trách nhiệm UBND các cấp chịu trách nhiệm lập, thẩm định và phê duyệt quy chế quản lý kiến trúc; thẩm định chương trình phát triển đô thị, kế hoạch phát triển hạ tầng kỹ thuật.

Nghị định xác định UBND cấp xã là cơ quan quản lý đường bộ thuộc UBND cấp huyện trước đó. Trách nhiệm kiểm tra, thẩm tra, thẩm định an toàn giao thông đường bộ được giao cho Cục Đường bộ Việt Nam, Sở Xây dựng, UBND cấp xã và đơn vị quản lý tuyến đường. Ngoài ra, các nội dung quản lý phương tiện giải trí dưới nước, vận chuyển hàng nguy hiểm, hoạt động đường thủy nội địa... cũng được phân công cụ thể giữa các cấp.

Ông Nguyễn Văn Hiệp, Chủ tịch UBND xã Phú Lộc (TP Huế) cho hay, chức năng nhiệm vụ được giao về cấp xã nhiều, tuy nhiên cán bộ chuyên môn về lĩnh vực hoạt động xây dựng; lĩnh vực nhà ở, kinh doanh bất động sản; lĩnh vực kiến trúc, phát triển đô thị, hạ tầng kỹ thuật; lĩnh vực giao thông… còn thiếu, không có chuyên môn khiến công việc bước đầu còn gặp khó khăn.

Theo ông Hiệp, việc phân công làm chủ đầu tư các dự án, cán bộ cấp xã, phường không có chuyên môn, phụ thuộc vào đơn vị tư vấn. Nếu phân công về đơn vị có một phần chuyên môn như Phòng Kinh tế thì gặp khó khăn trong chức năng thực hiện nhiệm vụ. Cụ thể, phòng này vừa tham mưu thẩm định, phê duyệt dự án, công trình và tham mưu phê duyệt quyết toán.

Ông Nguyễn Việt Bằng, Chủ tịch UBND phường Phú Xuân (TP Huế) cho biết, tại khoản 1 Điều 8 Nghị định 140/2025/NĐ-CP ngày 12/6/2025 của Chính phủ quy định: "Việc phân cấp thực hiện kiểm tra công tác nghiệm thu quy định tại điểm c khoản 2 Điều 24 Nghị định số 06/2021/NĐ-CP ngày 26/1/2021 của Chính phủ quy định chi tiết một số nội dung về quản lý chất lượng, thi công xây dựng và bảo trì công trình xây dựng (đã được sửa đổi, bổ sung tại điểm a khoản 6 Điều 11 Nghị định số 35/2023/NĐ-CP ngày 20/6/2023 của Chính phủ, điểm a khoản 1 Điều 123 Nghị định số 175/2024/NĐ-CP ngày 30/12/2024 của Chính phủ) do UBND cấp tỉnh quyết định.

Tuy nhiên, đến nay UBND TP Huế, các Sở ngành vẫn chưa ban hành các văn bản phân cấp cho UBND cấp phường, xã thực hiện các nhiệm vụ tại khoản 1 Điều 8 Nghị định 140/2025/NĐ-CP khiến UBND cấp phường, xã gặp khó khăn, vướng mắc trong việc triển khai thực hiện.

Ông Nguyễn Việt Bằng cho rằng, để triển khai thông suốt, UBND thành phố, các Sở, ngành ban hành các văn bản phân cấp, hướng dẫn cụ thể các nội dung phân cấp để UBND cấp phường, xã có cơ sở thực hiện. Tổ chức tập huấn, đào tạo chuyên sâu cho công chức phụ trách lĩnh vực lĩnh vực hoạt động xây dựng; lĩnh vực nhà ở, kinh doanh bất động sản; lĩnh vực kiến trúc, phát triển đô thị, hạ tầng kỹ thuật; lĩnh vực giao thông… nhằm nâng cao năng lực quản lý, chuyên môn để thực hiện nhiệm vụ được giao.