Báo động cố ý vi phạm gây tai nạn đường sắt

Tổng công ty Đường sắt Việt Nam cho hay, tính từ từ tháng 1 - 16/11/2025, trên toàn tuyến đường sắt đã ghi nhận 253 vụ ô tô và xe máy vi phạm tín hiệu đường ngang có chắn tự động và chắn có người gác. Cụ thể, trong quý I, xảy ra 112 vụ các vụ chủ yếu tập trung tại các tuyến có mật độ giao thông đường bộ cao; nguyên nhân do ý thức chấp hành luật giao thông của một bộ phận người dân chưa tốt, công tác xử lý vi phạm còn nhiều hạn chế.

Quý II, sau khi các đơn vị đường sắt phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng, lực lượng công an địa phương tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm, số vụ vi phạm đã giảm xuống còn 60 vụ. Còn từ tháng 7 đến nay xảy ra 90 vụ.

Trong đó đáng lưu ý có 19 vụ TNGT đường sắt do cố ý vi phạm xảy ra tại các đường ngang có gác và đường ngang gác chắn tự động, làm chết 7 người, làm bị thương 10 người và gây nhiều thiệt hại vật chất.

Vụ việc điển hình xảy ra vào ngày 6/9, tàu SE6 máy 930 kéo, lúc 16h44 đến Km 119+200, khu gian Cầu Yên - Ninh Bình, va chạm với 1 người đàn ông đi xe máy cố ý vượt qua đường ngang cảnh báo tự động. Vụ việc khiến chủ phương tiện xe máy chết tại chỗ và ảnh hưởng đến hành trình của tàu. Cũng trong tháng 9, tàu SE6 máy 934 kéo, lúc 0h05 đến Km 924+430 khu gian Quảng Ngãi - Đại Lộc va chạm với một nam thanh niên đi xe máy, cố tình vượt qua chắn đường ngang có người gác. Nạn nhân bị thương được người dân đưa đi cấp cứu, xe máy bị hỏng mắc vào gầm đầu máy, gây chậm tàu 30 phút.

Trước đó, tại đường ngang có người gác Km 1661+074 khu gian Long Khánh - Dầu Giây, tuyến đường sắt Hà Nội - TP. Hồ Chí Minh (thuộc xã Dầu Giây, tỉnh Đồng Nai), cũng đã xảy ra vụ TNGT vô cùng đáng tiếc. Trong khi các nhân viên gác chắn đang thực hiện quy trình đóng chắn để đón tiễn đoàn tàu SE12 chạy hướng TP Hồ chí Minh - Hà Nội, lúc cả 2 dàn chắn đã đóng kín hoàn toàn phạm vi đường bộ thì bất ngờ có người điều khiển xe gắn máy BKS 60H6 - 046.45 chạy với tốc độ rất nhanh, không làm chủ tốc độ đã đâm trực diện vào dàn chắn số 2, hất tung dàn chắn vào trong đường ngang, gây trở ngại, trực tiếp uy hiếp đến an toàn chạy tàu và người bị nạn.

Theo Thông tư 29/2023/TT-BGTVT quy định về đường ngang và cấp giấy phép xây dựng công trình trọng yếu trong phạm vi đất dành cho đường sắt đã quy định rõ ở trách nhiệm chấp hành quy định pháp luật ATGT tại phạm vi đường ngang của người tham gia giao thông đường bộ. Cụ thể tại điều 31, "Người tham gia giao thông đường bộ khi qua đường ngang phải chấp hành quy định của pháp luật đường bộ, pháp luật đường sắt và thực hiện quy định sau: Phải ưu tiên cho các phương tiện giao thông hoạt động trên đường sắt; Phải chấp hành hiệu lệnh của nhân viên gác đường ngang và chỉ dẫn của các báo hiệu trong phạm vi đường ngang; Khi có báo hiệu dừng bằng đèn tín hiệu (đèn đỏ sáng nháy), cờ đỏ, biển đỏ, còi, chuông hoặc loa phát âm thanh kêu, chắn đường ngang đang dịch chuyển hoặc đã đóng, hiệu lệnh của nhân viên gác chắn, người tham gia giao thông đường bộ (kể cả những xe có quyền ưu tiên) đều phải dừng lại về bên phải chiều đi và trước vạch dừng xe…".

Tăng cường tuyên truyền, xử lý vi phạm

Trước thực trạng vi phạm các quy định pháp luật trong lĩnh vực đường sắt, ông Đặng Hồng Bắc, Phó trưởng ban An ninh, ATGT đường sắt (Tổng công ty Đường sắt Việt Nam) nhận định: "Qua theo dõi, tổng hợp từ đầu năm đến nay số vụ TNGT đường sắt xảy ra trên đường ngang có gác, đường ngang có cần chắn tự động vẫn còn có nhiều diễn biến phức tạp, khó lường. Điển hình như những vụ người dân dù đã thấy chuông đèn, cần chắn đã hạ nhưng vẫn chủ quan nghĩ là tàu chưa đến nên cố tình vượt qua và gây ra tai nạn đáng tiếc; hay những điểm đường ngang có người gác với lượng người tham gia giao thông đông, người gác chắn kéo dàn chắn ra vừa cầm đèn vừa có tín hiệu đèn đỏ nhấp nháy nhưng người tham gia giao thông vẫn lao vào tông gãy cả cần chắn như 2 vụ đã nêu ở trên. Mặt khác, các vụ TNGT đường sắt ngoài gây thiệt hại về người còn gây thiệt hại về vật chất cho ngành Đường sắt và toàn xã hội".

Ông Bắc thông tin thêm, để tăng cường thêm ý thức của người tham gia giao thông trong việc chấp hành luật ATGT nói chung và ATGT đường sắt nói riêng thì ý thức của người tham gia giao thông đóng vai trò then chốt trong việc bảo đảm ATGT nói chung và ATGT đường sắt nói riêng. Bên cạnh các biện pháp kỹ thuật và chế tài xử lý, ngành đường sắt đang nghiên cứu triển khai thêm các giải pháp mang tính dài hạn và bền vững. Trong đó, đơn vị đặc biệt chú trọng đến việc phối hợp với các trường học tổ chức các buổi tuyên truyền các quy định pháp luật đường sắt đến các em học sinh và người dân sống dọc hai bên đường sắt về việc đi qua các giao cắt giữa đường sắt với đường bộ, không chăn thả trâu bò trên đường sắt, không chơi đùa và đặt các vật lạ trên đường sắt...

"Ngoài ra, ngành cũng đang thí điểm ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) và hệ thống camera giám sát tại một số điểm giao cắt trọng yếu, nhằm phát hiện sớm các hành vi vi phạm, từ đó có biện pháp cảnh báo và xử lý kịp thời. Về lâu dài, chúng tôi hướng tới xây dựng hệ thống đường sắt hiện đại, khép kín, hạn chế tối đa giao cắt đồng mức, qua đó nâng cao mức độ an toàn cho hành khách, phương tiện và cộng đồng dân cư", ông Bắc nhấn mạnh.