Sáng 13/8, tiếp tục chương trình phiên họp thứ 48, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục.

Bỏ bằng tốt nghiệp THCS, hiệu trưởng được cấp bằng THPT

Trình bày tờ trình dự án luật, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục.

Đáng chú ý, dự án luật dự kiến bỏ bằng tốt nghiệp trung học cơ sở (THCS) nhằm đơn giản hóa quy trình quản lý giáo dục, phù hợp với thông lệ quốc tế và bối cảnh phổ cập giáo dục đến THCS hiện nay.

Thẩm quyền cấp bằng tốt nghiệp trung học phổ thông (THPT) sẽ được chuyển từ Giám đốc Sở GDĐT cho Hiệu trưởng.

Dự án luật cũng lược bỏ quy định người đứng đầu cơ quan chuyên môn về giáo dục thuộc UBND cấp huyện cấp bằng tốt nghiệp THCS và giao người đứng đầu cơ sở thực hiện chương trình giáo dục THCS xác nhận học bạ việc hoàn thành chương trình THCS, giảm khối lượng công việc hành chính cho cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục, tăng tính tự chủ cho cơ sở giáo dục.

Dự án luật sửa đổi, bổ sung quy định giao người đứng đầu cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định việc lựa chọn sách giáo khoa.

Về tài liệu giáo dục địa phương, theo dự án luật, cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh được giao tổ chức biên soạn, hội đồng thẩm định cấp tỉnh thẩm định và Ủy ban nhân dân (UBND) cấp tỉnh phê duyệt nhằm nâng cao trách nhiệm quản lý nhà nước của địa phương trong tổ chức thực hiện chương trình giáo dục phổ thông. Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định Hội đồng thẩm định tài liệu giáo dục địa phương cấp tỉnh và tiêu chuẩn kỹ thuật về tài liệu giáo dục địa phương.

Nhằm tháo gỡ vướng mắc trong thực tiễn, bảo đảm yêu cầu quản lý Nhà nước, dự án luật sửa đổi, bổ sung quy định để phân định rõ "sách giáo khoa" và "tài liệu giáo dục địa phương" để khắc phục vướng mắc trong thực tiễn về định giá sách giáo khoa theo quy định của Luật Giá.

Băn khoăn về thi tốt nghiệp THPT

Trình bày báo cáo thẩm tra sơ bộ, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết, Thường trực Ủy ban cơ bản tán thành với các chính sách được quy định trong dự án luật.

Nêu ý kiến về hệ thống giáo dục quốc dân, ông Vinh cho rằng, việc bổ sung mô hình trung học nghề nhằm tạo điều kiện cho học sinh có thêm lựa chọn tiếp tục học chương trình trung học phổ thông, đồng thời được đào tạo kỹ năng nghề; góp phần thực hiện hiệu quả chủ trương phân luồng học sinh.

Tuy nhiên, đề nghị xác định rõ vị trí của trung học nghề trong hệ thống giáo dục quốc dân và Khung trình độ quốc gia; nghiên cứu mô hình trường trung học phổ thông nghề (tích hợp giữa trung học phổ thông với giáo dục nghề nghiệp) để đáp ứng nhu cầu của người học được hoàn thành chương trình giáo dục phổ thông.

Về văn bằng, chứng chỉ của hệ thống giáo dục quốc dân, đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo cân nhắc việc bãi bỏ quy định cấp bằng tốt nghiệp THCS. Bởi bằng tốt nghiệp THCS xác nhận việc hoàn thành giai đoạn giáo dục cơ bản, làm cơ sở để tiến hành phân luồng học sinh sau THCS.

Về bằng trung học nghề, đề nghị làm rõ cơ sở để xác định tương đương với bằng tốt nghiệp trung học phổ thông.

Thường trực Ủy ban cho rằng nên quy định theo hướng khuyến khích học sinh thi tốt nghiệp THPT, đồng thời có chứng chỉ nghề.

Về sách giáo khoa giáo dục phổ thông, Thường trực Ủy ban đề nghị nghiên cứu theo hướng có bộ sách giáo khoa dùng chung, đồng thời có thể có những sách giáo khoa khác là tài liệu tham khảo.

Đặc biệt, Thường trực Ủy ban đề nghị nghiên cứu từng bước miễn phí sách giáo khoa cho học sinh.

Một vấn đề còn nhiều ý kiến khác nhau đó là quy định về thi tốt nghiệp THPT.

Có ý kiến đề nghị vẫn tổ chức thi tốt nghiệp và cho rằng, việc tổ chức kỳ thi để cấp bằng là cần thiết để đánh giá mức độ đạt chuẩn giáo dục phổ thông của học sinh, cung cấp dữ liệu quốc gia cho việc nghiên cứu, xây dựng, điều chỉnh chính sách giáo dục và là nguồn thông tin tham khảo cho các cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp tổ chức tuyển sinh.

Tuy nhiên, cần thiết kế quy định trong Luật theo hướng giao thẩm quyền ra đề thi của kỳ thi tốt nghiệp cho Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Về tổ chức kỳ thi, giao cho các địa phương tổ chức để đảm bảo nghiêm túc, chất lượng vì đây là kỳ thi quốc gia để phân tích phổ điểm, đánh giá chất lượng học sinh và chất lượng các cơ sở giáo dục và nghiên cứu tách kỳ thi tốt nghiệp phổ thông khỏi tuyển sinh đại học.

Loại ý kiến thứ hai đề xuất không tổ chức thi mà nên xét tốt nghiệp để phù hợp với mục tiêu, tính chất của cấp học này; tương thích với xu hướng đổi mới đánh giá theo quá trình; giảm áp lực, tốn kém do thi cử.

Việc tuyển sinh trung cấp, cao đẳng, đại học nên giao về cho cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp tổ chức tuyển sinh.

Thường trực Ủy ban ủng hộ loại ý kiến thứ nhất và xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội về các quan điểm nêu trên.