Đổi mới tư duy trong quản lý phát triển đô thị

Ngày 1/8, tại Hà Nội, Học viện Chiến lược, bồi dưỡng cán bộ xây dựng (ACST) phối hợp cùng Chương trình Định cư con người Liên hợp quốc (UN-Habitat) và Cục Kinh tế Liên bang Thụy Sĩ (SECO) tổ chức Lễ tổng kết Dự án "Tăng cường thể chế và nâng cao năng lực cho phát triển đô thị ở Việt Nam" (ISCB).

Ông Ngô Anh Tuấn, Giám đốc ACST khẳng định, các kết quả, công cụ và kinh nghiệm thực tiễn từ ISCB sẽ tiếp tục lan tỏa qua mạng lưới chuyên gia, các học viện đào tạo và cơ chế hỗ trợ kỹ thuật.

Phát biểu tại buổi lễ, ông Aldo de Luca, Phó đại sứ Thụy Sĩ tại Việt Nam cho biết, phát triển đô thị bền vững bắt đầu từ thể chế vững mạnh, cộng đồng được trao quyền và quy hoạch một cách toàn diện. Thụy Sĩ tự hào hỗ trợ Việt Nam trong việc kiến tạo những thành phố có khả năng phục hồi, đáng sống và năng động về kinh tế thông qua các chính sách đô thị và năng lực thể chế được tăng cường.

Các đại diện từ Liên hợp quốc và SECO khẳng định vai trò của Việt Nam trong chiến lược phát triển đô thị toàn cầu, đồng thời đánh giá cao tầm nhìn và phương pháp tiếp cận tiến bộ của dự án ISCB, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam vừa trải qua đợt sáp nhập lịch sử.

Một trong những thành quả của ISCB là việc xây dựng Chương trình đào tạo về Phát triển đô thị bền vững (SUD) với 6 mô-đun được xây dựng dựa trên năng lực đào tạo của ACST, kinh nghiệm quốc tế từ UN-Habitat, các tổ chức phát triển và khảo sát các đơn vị, địa phương trong mạng lưới đối tác của ACST.

Sáu mô-đun đào tạo được thử nghiệm thông qua 9 khóa bồi dưỡng do ACST trực tiếp triển khai thu hút sự tham gia của hơn 350 cán bộ quản lý, chuyên viên đô thị.

Có 37 giảng viên hoàn thành khóa đào tạo giảng viên nguồn (ToT). 20% trong số đó trực tiếp tham gia giảng dạy, điều phối các khóa bồi dưỡng, hình thành mạng lưới giảng dạy và tư vấn chuyên môn có khả năng tự duy trì.

Ông Aldo de Luca nhận định, Thụy Sĩ tự hào hỗ trợ Việt Nam trong việc kiến tạo những thành phố có khả năng phục hồi, đáng sống và năng động.

Dự án cung cấp ba báo cáo kỹ thuật của chuyên gia quốc tế về đánh giá hệ thống pháp luật liên quan đến quy hoạch, phát triển và quản lý đô thị, cùng với các nghiên cứu điển hình trên thế giới nhằm hỗ trợ Bộ Xây dựng hoàn thiện Dự thảo Luật Quản lý phát triển đô thị và hỗ trợ việc điều chỉnh, sửa đổi bổ sung Luật Quy hoạch.

Dự án còn hỗ trợ kỹ thuật và chia sẻ kinh nghiệm quốc tế trong quá trình xây dựng cơ sở dữ liệu và bản đồ quy hoạch, dưới sự chủ trì của Bộ Kế hoạch và Đầu tư (nay là Bộ Tài chính) và các bộ, ngành liên quan.

Hợp lực giữa Nhà nước, chuyên gia và cộng đồng

Tại buổi lễ, điều phối viên dự án ISCB, cùng đại diện chính quyền địa phương đã chia sẻ về mô hình hợp tác ba bên giữa chính quyền, chuyên gia và cộng đồng, trong đó sự tham gia thực chất được xem là nền tảng để bảo đảm tính hiệu quả và bền vững của các sáng kiến đô thị.

Các đại biểu tham dự chụp ảnh lưu niệm tại Lễ tổng kết dự án ISCB.

Thông qua các hoạt động thử nghiệm tại Bến Tre, Tam Kỳ, dự án đã tạo điều kiện để cộng đồng đóng vai trò chủ động trong việc hình thành tầm nhìn, thiết kế không gian công cộng và phản hồi chính sách.

Hơn 1.000 người dân và cán bộ địa phương đã tham gia vào các hoạt động tham vấn, khảo sát, thiết kế và đồng kiến tạo, thể hiện rõ sự chuyển đổi từ "được quy hoạch" sang "quy hoạch cùng nhau".

Ông Frank D’hondt, cố vấn kỹ thuật trưởng của dự án ISCB, đã trình bày tầm nhìn chiến lược tổng thể của dự án, gắn với các mục tiêu phát triển bền vững và các cam kết quốc tế của Việt Nam.

Phiên thảo luận với đại diện các đơn vị thuộc Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính, SECO và các học viện đã nhấn mạnh định hướng liên ngành trong công tác lập quy hoạch, đào tạo cán bộ và kết nối tài chính kỹ thuật cho các địa phương trong giai đoạn hậu dự án.

Phát biểu kết thúc Lễ tổng kết, ông Ngô Anh Tuấn, Giám đốc ACST khẳng định, dự án ISCB đã góp phần làm rõ một thực tế rằng phát triển đô thị bền vững không thể chỉ dựa vào đầu tư hạ tầng, mà cần bắt đầu từ thể chế vững, con người mạnh và quy trình minh bạch.

Kết quả từ dự án sẽ tiếp tục được Bộ Xây dựng lồng ghép vào các chương trình hành động quốc gia, tài liệu hướng dẫn kỹ thuật và các chính sách hỗ trợ địa phương trong tương lai.