Hà Nội có hơn 114 nghìn lái xe công nghệ, mật độ cao nhất cả nước

Tại Hội thảo "Văn hoá giao thông-trách nhiệm và ý thức của người cầm lái" do Báo Xây dựng tổ chức vào sáng nay (ngày 23/12),Ông Nguyễn Tuyển, Trưởng phòng Quản lý Vận tải (Sở Xây dựng Hà Nội) dẫn số liệu thống kê cho thấy hiện xe công nghệ hai bánh, trên địa bàn thành phố có khoảng 114.000 lái xe. Đối với taxi, có khoảng 14.500 xe, trong đó đa phần đều đang sử dụng nền tảng công nghệ trong hoạt động kinh doanh vận tải.

Ông Tuyền cũng cho rằng hiện vẫn chưa có những con số thống kê đầy đủ, chính xác để đánh giá cụ thể mức độ tăng trưởng nên cần có những nghiên cứu chuyên sâu hơn về nhu cầu đi lại của người dân, mức độ hài lòng, khả năng đáp ứng của hệ thống vận tải, cũng như thống kê đầy đủ các vi phạm để có cơ sở quản lý hiệu quả.

Trung tá Nguyễn Tài Nghĩa, Phó Đội trưởng Đội Tuyên truyền, Điều tra giải quyết tai nạn giao thông và Xử lý vi phạm giao thông (Phòng Cảnh sát Giao thông - Công an thành phố Hà Nội) cho biết Hà Nội là địa phương có mật độ tài xế công nghệ thuộc nhóm cao nhất cả nước. Tuy nhiên, áp lực về "thu nhập theo đơn hàng" và "thời gian giao hàng" đang vô tình đẩy một bộ phận không nhỏ tài xế vào nhóm đối tượng thường xuyên vi phạm pháp luật giao thông.

Dẫn chứng, khi đã nhận cuốc xe, tài xế tiếp tục chịu áp lực về thời gian, nhất là trong trường hợp khách hàng vội vàng và liên tục thúc giục, thậm chí yêu cầu tài xế đi vào những tuyến đường vi phạm quy định giao thông.

Theo Trung tá Nghĩa, tình trạng sử dụng điện thoại khi điều khiển phương tiện diễn ra gần như thường xuyên, do đặc thù công việc của tài xế công nghệ phải liên tục theo dõi thông tin khách hàng và thông báo từ doanh nghiệp quản lý trên ứng dụng điện thoại. Đặc biệt, Cảnh sát giao thông Hà Nội ghi nhận một số hành vi đối phó mới: tài xế cố tình làm mờ, bôi bẩn, dùng băng dính hoặc tận dụng hàng hóa chằng buộc để che lấp biển kiểm soát. Đây không đơn thuần là vi phạm hành chính, mà là hành vi cố tình thách thức hệ thống giám sát pháp luật," Trung tá Nghĩa bày tỏ quan ngại.

"Hiện nay, một bộ phận tài xế xe công nghệ có xu hướng vi phạm quy định an toàn giao thông. Ngoài việc lực lượng chức năng tăng cường xử phạt, các doanh nghiệp ứng dụng gọi xe cũng cần có chế tài ngừng hợp tác, hạn chế đơn với tài xế vi phạm giao thông nhiều lần để răn đe", Trung tá Nghĩa nhấn mạnh.

Tài xế vi phạm như "cơm bữa"

Tại Hội thảo, ông Lê Kim Thành, Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia, cho biết với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, Việt Nam đã chứng kiến sự chuyển mình mạnh mẽ từ xe ôm và taxi truyền thống sang mô hình kinh tế chia sẻ.

"Các loại hình vận tải ứng dụng công nghệ như Grab, Be, Gojek, Xanh SM, FastGo… đã trở thành một phần không thể thiếu trong hệ sinh thái giao thông nói chung, giao thông đô thị nói riêng, thay đổi thói quen đi lại và lựa chọn phương thức tham gia giao thông của người dân," ông Thành đánh giá.

Song, ông Thành, cũng chỉ ra những thách thức không nhỏ đối với công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông, nhất là vấn đề ý thức chấp hành pháp luật, trách nhiệm nghề nghiệp và văn hóa ứng xử, tham gia giao thông của người điều khiển phương tiện công nghệ trong môi trường giao thông ngày càng phức tạp.Thực tiễn cho thấy, TNGT không chỉ xuất phát từ hạ tầng hay phương tiện, mà yếu tố con người - đặc biệt là ý thức, trách nhiệm và văn hóa giao thông của người cầm lái vẫn là nguyên nhân chủ yếu.

"Theo thống kê của cơ quan chức năng và CSGT, hằng năm, có hàng chục ngàn vụ TNGT. Trên 70% nguyên nhân do lỗi chủ quan của con người, 30% là lỗi hỗn hợp.

Mỗi năm, trong 3 - 4 triệu trường hợp vi phạm bị phát hiện, có đến 90% trong số đó là lỗi của người cầm lái. Đây là con số rất đáng báo động", ông Thành dẫn chứng và cho rằng từ đầu năm 2025 tới nay, sau khi hệ thống pháp luật về trật tự, an toàn giao thông được hoàn thiện, công tác tuyên truyền được đẩy mạnh, chế tài xử lý vi phạm ngày càng nghiêm minh, ứng dụng công nghệ trong quản lý và giám sát được mở rộng.

Nhiều hành vi nguy hiểm trước đây diễn ra phổ biến như: Không đội mũ bảo hiểm, sử dụng rượu bia khi điều khiển phương tiện, vượt đèn đỏ, chạy quá tốc độ… đã từng bước được kiềm chế; nhận thức của người tham gia giao thông đã có sự thay đổi rõ rệt theo hướng tôn trọng pháp luật và an toàn của bản thân, cộng đồng.

Tuy nhiên, thẳng thắn nhìn nhận rằng văn hóa giao thông hiện nay vẫn còn nhiều hạn chế, chưa tương xứng với tốc độ phát triển kinh tế - xã hội và yêu cầu của một xã hội văn minh, hiện đại.

Văn hóa chấp hành pháp luật giao thông chưa trở thành thói quen bền vững của một bộ phận người tham gia giao thông. Việc tuân thủ quy định ở nhiều nơi vẫn mang tính đối phó, phụ thuộc vào sự có mặt của lực lượng chức năng hoặc hệ thống giám sát; khi vắng kiểm tra, tình trạng vi phạm lại tái diễn, những hành vi này diễn ra khá phổ biến với loại hình mô tô công nghệ.

Thứ hai, văn hóa ứng xử trong giao thông còn nhiều biểu hiện đáng lo ngại. Các hành vi chen lấn, tranh đường, vượt ẩu, không nhường đường cho người đi bộ, xe ưu tiên; thái độ nóng nảy, thiếu kiềm chế, thậm chí xung đột, bạo lực sau va chạm giao thông vẫn xảy ra, gây bức xúc trong dư luận và làm xấu hình ảnh văn hóa giao thông Việt Nam.

Thứ ba, trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của vận tải hành khách và giao hàng ứng dụng công nghệ, áp lực về thời gian, thu nhập và cạnh tranh đã khiến một bộ phận tài xế xe công nghệ có xu hướng vi phạm quy định an toàn, như dừng đỗ tùy tiện, vượt đèn đỏ, đi ngược chiều, sử dụng điện thoại khi lái xe. Điều này đặt ra yêu cầu mới về trách nhiệm của doanh nghiệp, cơ quan quản lý và chính bản thân người cầm lái trong việc xây dựng văn hóa giao thông nghề nghiệp.