Quy mô lớn, yêu cầu kỹ thuật phức tạp

Báo cáo tình hình triển khai dự án mở rộng cao tốc đoạn TP.HCM - Long Thành theo công trình xây dựng khẩn cấp, Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) cho biết, sau khi được Chính phủ giao là cơ quan chủ quản, VEC đã có văn bản trình Bộ Tài chính đề xuất cơ cấu nguồn vốn ngân sách Nhà nước tham gia đầu tư dự án, tính toán cụ thể phương án tài chính, tính khả thi về khả năng cân đối vốn của doanh nghiệp.

Theo VEC, đây là dự án có quy mô lớn, yêu cầu kỹ thuật và điều kiện thi công phức tạp (10km xử lý đất yếu tối thiểu 8 tháng, 12km cầu, vừa thi công vừa đảm bảo giao thông tuyến cao tốc đang khai thác…).

Nếu triển khai theo trình tự, thủ tục quy định của pháp luật về đầu tư công, xây dựng, đấu thầu, việc triển khai dự án (kể cả trong trường hợp áp dụng hình thức lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt), dự án cần thực hiện 3 bước để khởi công, gồm: phê duyệt chủ trương đầu tư; Phê duyệt dự án đầu tư; Phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công, dự toán làm cơ sở lựa chọn nhà thầu thi công.

Với quy trình trên, dự kiến dự án sẽ khởi công ngày 1/11/2025, cơ bản hoàn thành tháng 12/2026. Riêng cầu Long Thành hoàn thành, đưa vào sử dụng tháng 6/2027. 

Trong đó, hạng mục công việc đóng vai trò quyết định tiến độ là công tác lập, thẩm định, phê duyệt đánh giá tác động môi trường do dự án đi qua địa bàn 2 địa phương.

Khởi công ngày 19/8 nếu được rút gọn quy trình thủ tục

Đặt mục tiêu khởi công dự án vào ngày 19/8 chào mừng kỷ niệm 80 năm ngày Quốc khánh 2/9, trên cơ sở nghiên cứu quy định pháp lý hiện hành, VEC kiến nghị lãnh đạo Chính phủ xem xét, quyết định cho phép triển khai dự án mở rộng cao tốc đoạn TP.HCM - Long Thành được áp dụng 5 cơ chế đặc thù.

Thứ nhất, cho phép VEC áp dụng quy trình chỉ định thầu rút gọn.

Thứ hai, cho phép VEC thực hiện song song các thủ tục: khảo sát, lập dự án; Lập thiết kế bản vẽ thi công, dự toán; Lựa chọn nhà thầu; Thi công xây dựg và các công việc cần thiết khác.

Thứ ba, Thủ tướng Chính phủ quyết định tách công tác GPMB thành các dự án thành phần độc lập và giao TP.HCM, Đồng Nai thực hiện. VEC bố trí vốn để chi trả, thanh toán theo nhu cầu, tiến độ do địa phương đề xuất.

Thứ tư, UBND địa phương nơi dự án đi qua ưu tiên hỗ trợ xác định, thoả thuận vị trí bãi đổ thải, bãi tập kết vật liệu, bến tạm, vị trí lắp đặt tạm thời trạm trộn bê tông nhựa, bê tông xi măng và thủ tục cấp phép trong giai đoạn thi công; Quan tâm bố trí nguồn vật liệu, bảo đảm cung cấp đủ cho dự án trong giai đoạn triển khai thi công.

Thứ năm, VEC kiến nghị trong trường hợp bất khả kháng (thiếu hụt nguồn vật liệu thi công, khó khăn GPMB, thiên tai, dịch bệnh…), Chính phủ cho phép được điều chỉnh thời gian dự án đối với phần bị ảnh hưởng.

Trường hợp được Thủ tướng Chính phủ quyết định áp dụng hình thức công trình xây dựng khẩn cấp và cho phép áp dụng các cơ chế đặc thù nêu trên, dự án sẽ có 5 yếu tố thuận lợi: Không phải phê duyệt chủ trương đầu tư; Triển khai ngay công tác khảo sát, lập báo cáo nghiên cứu khả thi (không phải lập báo cáo đánh giá tác động môi trường), thẩm tra báo cáo nghiên cứu khả thi, thẩm định của cơ quan chuyên môn về xây dựng để phê duyệt dự án; Triển khai ngay công tác GPMB, cắm cọc GPMB.

Cùng đó, công tác khảo sát, thiết kế bản vẽ thi công (2 bước) sẽ được thực hiện song song với việc lập phê duyệt dự án; Thực hiện phê duyệt bản vẽ thi công theo từng hạng mục công trình để tổ chức triển khai ngay trên công trường, vừa thiết kế, vừa thi công; Lựa chọn nhà thầu thi công đồng thời với lập thiết kế bản vẽ thi công, rút ngắn thời gian thi công.

Trong trường hợp này, dự kiến, công tác phê duyệt dự án thực hiện trong tháng 7/2025; Phê duyệt bản vẽ thi công từng phần/hạng mục công trình từ ngày 8/8; Lựa chọn nhà thầu thi công ngày 13/8; Khởi công dự án ngày 19/8/2025.

Theo lộ trình trên, đoạn từ nút giao Vành đai 2 đến nút giao Vành đai 3 (Km4+000 - Km8+844,5) mở rộng từ 4 làn lên 8 làn xe, thi công 13 tháng, hoàn thành tháng 9/2026.

Đoạn từ nút giao Vành đai 3 đến nút giao đường cao tốc Biên Hoà - Vũng Tàu (Km8+844,5 - Km25+920, không bao gồm cầu Long Thành) mở rộng từ 4 làn lên 10 làn xe, thi công 14 tháng, hoàn thành tháng 10/2026.

Riêng cầu Long Thành thi công 20 tháng, hợp long cầu chính tháng 12/2026 và hoàn thành các hạng mục còn lại trong tháng 3/2027.

"Như vậy, trường hợp thực hiện đầu tư theo hình thức công trình xây dựng khẩn cấp và áp dụng một số cơ chế đặc thù, cơ chế hỗ trợ sẽ rút ngắn được 2,5 tháng để khởi công ngày 19/8 và cơ bản hoàn thành năm 2026", VEC cho hay.

Được biết, trên cơ sở đề xuất của VEC, Văn phòng Chính phủ mới đây (16/5) đã có công văn số 4279 gửi Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng và VEC để truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng và các cơ quan liên quan xem xét, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 21/5/2025.