Bộ Công thương vừa có báo cáo gửi Thủ tướng Phạm Minh Chính về giải quyết vướng mắc liên quan đến hưởng giá điện hỗ trợ FIT đối với các dự án điện năng lượng tái tạo của các nhà đầu tư theo Nghị quyết 233 của Chính phủ về tháo gỡ vướng mắc, khó khăn cho các dự án điện năng lượng tái tạo (điện tái tạo).

EVN có trách nhiệm giải quyết

Về thẩm quyền giải quyết, Bộ Công thương cho hay, quy định của pháp luật về điện lực nêu rõ, việc thỏa thuận, ký hợp đồng mua bán điện và công nhận ngày vận hành thương mại (COD) của các dự án điện mặt trời, điện gió thuộc thẩm quyền của EVN.

Theo kết luận 1027, Thanh tra Chính phủ kết luận "trách nhiệm đối với những khuyết điểm, vi phạm công nhận COD và mua điện các nhà máy điện mặt trời, điện gió theo giá cố định đang áp dụng thuộc về các Chủ đầu tư dự án, Công ty Mua bán điện và EVN".

Như vậy, bộ này báo cáo Thủ tướng: EVN là cơ quan có thẩm quyền và trách nhiệm giải quyết vướng mắc về COD để xác định hưởng giá FIT, có trách nhiệm phối hợp với các chủ đầu tư để đưa ra phương án quyết định và thống nhất về hưởng giá FIT cho các dự án điện năng lượng tái tạo.

Bộ Công thương cũng cho rằng, giải pháp xử lý vướng mắc bộ cũng đã báo cáo Phó thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình và được Phó thủ tướng thống nhất về kế hoạch triển khai Nghị quyết 233.

Theo đó, EVN là đơn vị xác định các điều kiện để được hưởng giá khuyến khích. EVN cũng là cấp thẩm quyền giải quyết.

Còn về trình tự giải quyết, EVN chủ trì, phối hợp với chủ đầu tư các dự án xác định điều kiện hưởng giá khuyến khích. Đối với dự án không được hưởng giá khuyến khích, EVN báo cáo cơ quan có thẩm quyền ban hành quy định về giá mua bán điện để các bên có liên quan làm căn cứ bù trừ thanh toán tiền mua điện.

Với hàng loạt báo cáo từ phía EVN, đến nay, Bộ Công thương nhận định, các báo cáo của EVN chưa thực hiện theo đúng Nghị quyết 233 của Chính phủ. Bộ này cũng đã có nhiều văn bản nhắc nhở.

Cần Bộ Tư pháp đánh giá rủi ro khiếu kiện, tranh chấp

Tại báo cáo mới nhất, việc hồi tố giá FIT, EVN nêu "không đủ thông tin để đánh giá tác động tổng thể đến kinh tế - xã hội, ảnh hưởng môi trường đầu tư trong nước và quốc tế do đây là vấn đề vĩ mô, cần có sự hỗ trợ đánh giá từ các cấp quản lý nhà nước cao hơn.

EVN cũng dẫn ý kiến của các chủ đầu tư về việc tác động đến môi trường đầu tư, tài chính và lợi ích của chủ đầu tư, nguy cơ phá sản và dừng vận hành... Các chủ đầu tư đều đề cập và bảo lưu quyền khiếu nại, khiếu kiện trong trường hợp EVN thực hiện tạm thanh toán.

EVN cho rằng rủi ro về khiếu kiện, tranh chấp (bao gồm khiếu kiện quốc tế) là hoàn toàn có thể xảy ra ở quy mô lớn.

Tại báo cáo này, Bộ Công thương nhận định báo cáo của EVN là chưa đủ cơ sở, việc thực hiện chưa bảo đảm tuân thủ Nghị quyết 233.

Bộ này dẫn chứng, trên cơ sở báo cáo của EVN, Cục Điện lực (Bộ Công thương) đã tổ chức họp với các nhà đầu tư dự án năng lượng tái tạo (có hơn 36 đại diện doanh nghiệp, hiệp hội tham gia, trong đó có Tập đoàn Super Energy của Thái Lan) để trao đổi, nghe ý kiến của các nhà đầu tư. Tại cuộc họp này, các nhà đầu tư đều nêu ý kiến không nhất trí với cách giải quyết về việc tạm thanh toán, áp dụng giá tạm đối với các dự án năng lượng tái tạo của EVN hiện nay.

Trước thực tế trên, Bộ Công thương kiến nghị Thủ tướng xem xét chỉ đạo, yêu cầu EVN khẩn trương giải quyết vướng mắc, thống nhất với chủ đầu tư các dự án điện gió, điện mặt trời về COD, hưởng giá FIT. Việc chậm trễ giải quyết EVN chịu trách nhiệm trước Thủ tướng.

Về đánh giá của EVN "rủi ro về khiếu kiện, tranh chấp là hoàn toàn có thể xảy ra trên diện rộng, trong đó có khiếu kiện của Tập đoàn Super Energy", đề nghị giao Bộ Tư pháp chủ trì, phối hợp với EVN và các cơ quan liên quan nghiên cứu đánh giá, sớm báo cáo Thủ tướng.