Sáng 8/5, Quốc hội nghe tờ trình và báo cáo thẩm tra dự án Luật Thanh tra (sửa đổi).

Trình bày tờ trình, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết qua tiếp thu, chỉnh lý, dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi) gồm 9 chương và 64 điều.

Đáng chú ý, sau khi sắp xếp lại hệ thống cơ quan thanh tra, Thanh tra Chính phủ tiếp nhận thêm chức năng, nhiệm vụ của 12 thanh tra bộ. Thanh tra tỉnh tiếp nhận thêm chức năng, nhiệm vụ của thanh tra cấp huyện, thanh tra sở.

Dự thảo luật sửa đổi, hoàn thiện khái niệm thanh tra, quy định thống nhất một hoạt động "thanh tra", không phân biệt thanh tra hành chính và thanh tra chuyên ngành. Thanh tra Chính phủ, thanh tra tỉnh và các cơ quan thanh tra khác tiến hành thanh tra theo một trình tự, thủ tục thống nhất.

Đáng chú ý, dự thảo luật lần này bổ sung nhiệm vụ trong công tác phòng, chống lãng phí cho các cơ quan thanh tra.

Theo đó, các cơ quan thanh tra thực hiện nhiệm vụ phòng, chống lãng phí theo quy định của pháp luật, bổ sung quy định về kiểm soát quyền lực trong hoạt động thanh tra nhằm thể chế hóa chủ trương, quan điểm của Đảng về phòng, chống lãng phí, về kiểm soát quyền lực.

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết Ủy ban nhận thấy một số nhiệm vụ, quyền hạn của Thanh tra Chính phủ và vị trí, chức năng của thanh tra tỉnh trong dự thảo luật đang kế thừa quy định của luật hiện hành là chưa thực sự bám sát đổi mới trong tổ chức bộ máy các cơ quan thanh tra.

Cụ thể, Thanh tra Chính phủ có một số nhiệm vụ, quyền hạn như thanh tra các vụ việc phức tạp, liên quan đến trách nhiệm quản lý Nhà nước của nhiều bộ, cơ quan ngang bộ; thanh tra việc quản lý, sử dụng vốn và tài sản của Nhà nước tại doanh nghiệp do bộ, cơ quan ngang bộ đại diện chủ sở hữu...

Hay trong quy định về vị trí, chức năng của thanh tra tỉnh có nội dung giúp UBND cấp tỉnh quản lý Nhà nước về công tác thanh tra.

"Các quy định đó chỉ phù hợp với bối cảnh ở các bộ có thanh tra bộ, ở một số sở chuyên môn và UBND cấp huyện có tổ chức cơ quan thanh tra", ông Tùng nêu và đề nghị rà soát các quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Thanh tra Chính phủ và vị trí, chức năng của thanh tra tỉnh trong dự thảo luật để chỉnh lý, hoàn thiện bảo đảm đồng bộ với mô hình tổ chức của các cơ quan thanh tra sau sắp xếp.

Ngoài ra, có ý kiến cho rằng, việc bổ sung nhiệm vụ, quyền hạn cho Thanh tra Chính phủ, thanh tra tỉnh đòi hỏi sự điều chỉnh lớn về cơ cấu tổ chức, biên chế, nhân sự.

Ý kiến này đề nghị cần xây dựng lộ trình chuyển đổi phù hợp để bảo đảm không gián đoạn hoạt động thanh tra, cũng như có sự đầu tư nguồn lực để nâng cao năng lực của các cơ quan thanh tra, không dẫn đến quá tải công việc. Đồng thời, bảo đảm về chuyên môn đa ngành khi tập trung về Thanh tra Chính phủ, thanh tra tỉnh các chức năng thanh tra chuyên ngành.

Vì vậy, cơ quan thẩm tra đề nghị làm rõ cơ chế phối hợp giữa Thanh tra Chính phủ với các bộ không tổ chức thanh tra bộ và giữa thanh tra tỉnh với các sở, ngành, với UBND cấp xã để bảo đảm yêu cầu chuyên môn trong thanh tra các lĩnh vực đặc thù và ở cơ sở.