Giảm thời gian làm thủ tục ra vào cảng

Phát biểu tại hội nghị, ông Lê Đỗ Mười, Cục trưởng Cục Hàng hải và đường thủy Việt Nam nhấn mạnh vai trò quan trọng của việc phổ biến, giáo dục pháp luật, tuyên truyền quy định mới hiện hành. Đồng thời, thông qua hội nghị, lãnh đạo Cục và Cảng vụ cũng lắng nghe khó khăn, vướng mắc, đề xuất từ các đơn vị để kịp thời tháo gỡ.

Ông Cao Hồng Phong, Phó tổng giám đốc cảng Gemalink cho biết, luồng Cái Mép Thị Vải đã nạo vét sâu -15,5m, nhưng nhiều đoạn đang bị bồi lắng gây khó khăn cho tàu lớn cập cảng khu vực làm hàng. Ông đề nghị duy tu tuyến luồng, đặc biệt là đoạn bồi lắng, để đảm bảo an toàn cho tàu lớn ra vào cảng.

Theo ông Trần Đỗ Liêm, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải thủy nội địa Việt Nam, hiện đường thủy nội địa có 275.000 phương tiện, hầu hết có trọng tải từ 500 - 800 tấn, một số ít phương tiện có trọng tải 5.000 tấn. Trước đây, tàu 500 tấn là cao nhưng bây giờ có tàu 5.000 tấn nên việc triển khai đóng tàu, cấp giấy chứng nhận rất phức tạp.

"Hiện các phương tiện phải đợi ở khu vực phao neo, gây lãng phí và giảm hiệu quả khai thác. Nên giảm thời gian làm thủ tục và tạo điều kiện để tàu lớn vào cảng thuận lợi hơn. Cảng bến nhiều nhưng hầu hết bến nằm trên đất của người dân (đất tư). Việc cấp đổi giấy phép rất khó khăn, nên có thời hạn", ông Liêm kiến nghị.

Theo ông Nguyễn Quang Tuấn, Phó giám đốc Trung tâm điều độ cảng Tân cảng Cát Lái (thuộc Tổng Công ty Tân cảng Sài Gòn – TCSG), hiện nay, nhiều cảng của Tân cảng Sài Gòn đã tới hạn công suất. Đơn vị mong muốn Bộ Xây dựng, Cục Hàng hải và đường thủy Việt Nam cho phép cảng Tân cảng Cát Lái mở rộng đầu tư để tối ưu hóa (nối thêm 200m cầu tàu về phía cảng Phú Hữu).

"Đến nay, có hơn 10.000 container hàng tồn tại các cảng trong hệ thống của Tân cảng Sài Gòn. Các cảng quá tải một phần do hàng tồn đọng từ hơn mười năm nay. Các cảng kiến nghị di dời tạm các container này nhưng đến nay chưa có quy định cụ thể", ông Tuấn nói và cho rằng, nên sử dụng nguồn thu phí hạ tầng cảng biển để đầu tư mở rộng, nâng cấp các tuyến đường kết nối với cảng.

Đại diện hãng tàu Maersk Line cho rằng, sau khi nạo vét, tuyến luồng ở khu vực Cái Mép đạt độ sâu rất tốt. Tuy nhiên, với cảng Lạch Huyện (Hải Phòng), luồng chỉ âm hơn 13m, luồng 1 chiều, trong khi thủy triều mỗi ngày chỉ có một con nước, các tàu phải chờ rất lãng phí…

Đại diện hãng tàu này kiến nghị nạo vét để tăng độ sâu, mở rộng biên luồng vào khu vực Lạch Huyện.

Đại diện Công ty CP Dầu khí Hải Dương đề xuất xem xét làm thủ tục cho tàu ra vào cảng nhanh, thuận tiện hơn. Việc đăng ký tàu biển, đã nộp hồ sơ online trên cổng quốc gia, nếu được thì cũng cấp giấy chứng nhận online. Một số doanh nghiệp đề nghị khơi thông thủ tục để được nạo vét luồng trước khu vực cảng bến…

Ưu tiên kết nối đường thủy nội địa với cảng biển

Phát biểu kết luận hội nghị, Cục trưởng Lê Đỗ Mười cho biết, luồng Cái Mép – Thị Vải đã nạo vét -15,5m và sẽ duy trì chuẩn tắc. Về điều chỉnh quy hoạch của các địa phương, mấy năm qua đã quy hoạch xong các nhóm cảng biển. Trước ngày 1/7, các quy hoạch vùng đất vùng nước tại các tỉnh hầu như đã hoàn thiện, trừ khu vực Cái Mép (tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu cũ) và khu vực Kiên Giang đã trình nhưng do hợp nhất nên chưa phê duyệt. Các quy hoạch đều phù hợp với quy hoạch tổng thể của quốc gia để tối ưu hóa hiệu quả khai thác.

Giải đáp đề xuất mở rộng 200m của đại diện Tân Cảng Cát Lái, Cục trưởng Lê Đỗ Mười cho biết: Năm 2026 sẽ rà soát lại, nếu phù hợp sẽ cập nhật trong quy hoạch, có vướng mắc sẽ được giải quyết ở kỳ sau.

Trả lời ý kiến của Chủ tịch Hiệp hội Vận tải thủy nội địa Việt Nam, Cục trưởng khẳng định, hiện nay, trong quy hoạch đã bố trí tất cả cảng biển đều có bến sà lan. Ưu tiên kết nối đường thủy nội địa vào cảng biển để giảm tải cho đường bộ. Đặc biệt, khu vực Cái Mép – Thị Vải và Lạch Huyện cùng nhiều cảng mới đều gắn với thủy nội địa.

Theo ông, có tới 85% hàng hóa vào khu vực Cái Mép bằng đường thủy nội địa là minh chứng cho nỗ lực giảm tải trên đường bộ. Cục trưởng đề nghị các doanh nghiệp đầu tư phương tiện thủy nội địa để tạo sự liên thông, khai thác hiệu quả kết cấu hạ tầng.

Về giải quyết tình trạng tàu chờ ở khu phao neo, Cục trưởng cho hay, việc ưu tiên phương tiện hàng hải làm thủ tục trước rồi mới đến phương tiện thủy nội địa nên các phương tiện thủy chờ ở khu vực Cái Mép là thực tế nan giải. Cục đã làm việc với TP.HCM, mở rộng vùng đất, vùng nước và khu chờ, phấn đấu đáp ứng khoảng 60 – 70% phương tiện thủy nội địa ở khu vực Cái Mép. Đồng thời, tiếp tục triển khai thủ tục điện tử cho phương tiện ra vào cảng. Hết năm nay sẽ áp dụng rộng rãi trên toàn quốc.

Đối với thủy nội địa, hiện nay, mới có quy hoạch về kết cấu hạ tầng tổng thể, chưa quy hoạch vùng đất, vùng nước, việc phân cấp phân quyền đang chồng chéo. Để gỡ vấn đề này, Cục xây dựng bộ tiêu chí cho doanh nghiệp, thời gian tới sẽ hoàn thiện.

Vấn đề hàng tồn đọng, sau khi khảo sát tại khu vực Cái Mép, Hải Phòng và một số cảng của Tân Cảng Sài Gòn, Cục đã báo cáo Bộ làm việc với Bộ Tài Chính sửa thông tư về hàng tồn. Khi thông tư ban hành, hàng tồn sẽ được giải quyết triệt để.

Mở rộng luồng Hải Phòng cần nguồn kinh phí lớn. Hiện cần mở rộng một số điểm nhưng chưa cấp thiết phải mở rộng thành luồng 2 chiều. Cảng vụ Hàng hải Hải Phòng đang lập phương án phân luồng, điều tiết tàu ra vào các cảng, tận dụng tối đa địa hình, luồng, con nước…

Tại hội nghị, nhiều ý kiến, kiến nghị của doanh nghiệp được Cục trưởng Cục Hàng hải và đường thủy Việt Nam cùng Giám đốc Cảng vụ Hàng hải TP.HCM giải đáp thỏa đáng.

Ông Mười đề nghị, nếu còn vướng mắc, đề xuất, kiến nghị… các đơn vị gửi văn bản về Cục Hàng hải và đường thủy Việt Nam và sẽ được phản hồi không quá 3 ngày, sau khi tiếp nhận.