Phù hợp thực tiễn, dễ dàng áp dụng

Đầu tháng 9, anh Nguyễn Hải (trú tại Nam Định) chính thức đưa vào vận hành ba lốt xe khách tuyến cố định từ Nam Định đi Hà Nội. Vì là hộ kinh doanh cá thể, chưa có nhiều kinh nghiệm trong xây dựng phương án giá vé xe khách nên trước đó, anh Hải khá loay hoay khi thực hiện nội dung này.

Anh hải cho biết, theo quy định, doanh nghiệp vận tải phải tự kê khai giá vé và đăng ký với cơ quan quản lý như Sở Tài chính, Sở Xây dựng… khi được chấp thuận sẽ thực hiện niêm yết giá vé tại bến xe, văn phòng, trên phương tiện để thông tin rộng rãi đến khách hàng.

Cuối tháng 7, đầu tháng 8, anh Hải dành khá nhiều thời gian để xây dựng giá vé dựa trên các đầu mục chi phí cần thiết nhằm vận hành các chuyến xe sao cho hài hòa giữa hành khách và doanh nghiệp, nhưng tính toán nhiều lần vẫn thấy chưa hợp lý.

Từ ngày 15/8/2025, khi Thông tư 13/2025/TT-BXD quy định đặc điểm kinh tế - kỹ thuật của dịch vụ vận tải hành khách tuyến cố định bằng đường bộ chính thức có hiệu lực, được tuyên truyền rộng rãi đến các doanh nghiệp, anh Hải bắt đầu nghiên cứu và dần hình thành được phương án giá vé sát với thực tiễn, đảm bảo đúng quy định và kỳ vọng có lãi cho doanh nghiệp, cũng như đảm bảo quyền lợi cho hành khách.

"Đến nay, giá vé đơn vị xây dựng đã được chấp thuận và thực hiện niêm yết tại bến xe, trên các phương tiện phục vụ hành khách", anh Hải kể.

Đại diện hãng xe Vân Anh (chuyên tuyến Hà Nội – Thanh Hoá) cho biết, Thông tư 13/2025 là cơ sở để các doanh nghiệp vận tải tính toán và xây dựng giá vé sao cho phù hợp. Tuy nhiên, khi Thông tư có hiệu lực, với các doanh nghiệp có giá vé hiện tại đã phù hợp, đảm bảo hoạt động hiệu quả, được hành khách đón nhận, Thông tư cũng không yêu cầu phải xây dựng lại giá vé khác, giảm áp lực cho doanh nghiệp cũng như các cơ quan quản lý.

Điều này rất hợp lý, bởi mức giá các doanh nghiệp vận tải xây dựng hiện cũng căn cứ trên các tiêu chí tương tự quy định về đặc điểm kinh tế - kỹ thuật tại Thông tư 13/2025. Đơn cử như căn cứ trên quãng đường di chuyển giữa hai đầu bến xe, số giường nằm trên xe, đồng thời, dựa trên nhiều chi phí khac, bao gồm: nhiên liệu; lương lái xe, phụ xe; khấu hao phương tiện, hao mòn lốp, ắc quy; sửa chữa, bảo dưỡng xe; lốt bến; bảo hiểm vật chất, bảo hiểm dân sự; giá dịch vụ đăng kiểm; phí bảo trì đường bộ; lãi vay ngân hàng; xe trung chuyển và các chi phí khác.

"Khi có nhu cầu điều chỉnh giá vé, Thông tư 13/2025 sẽ là căn cứ pháp lý rõ ràng, minh bạch giúp doanh nghiệp đưa ra phương án hợp lý hơn", đại diện hãng xe nhấn mạnh.

Nâng cao chất lượng vận tải, tạo môi trường kinh doanh minh bạch

Bộ Xây dựng cho biết, Thông tư 13/2025 là Thông tư đầu tiên quy định về đặc điểm kinh tế - kỹ thuật của loại hình dịch vụ vận tải hành khách tuyến cố định đường bộ, nhằm làm rõ đặc thù kinh tế - kỹ thuật và phục vụ công tác quản lý, vận hành hiệu quả hơn.

Thông tư áp dụng cho các đơn vị kinh doanh vận tải hành khách bằng ô tô theo tuyến cố định và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan. Đối tượng phương tiện được chia làm hai loại, gồm: xe ghế ngồi và xe giường nằm, với điều kiện phải sử dụng xe ô tô từ 8 chỗ trở lên (không tính chỗ người lái).

Các phương tiện phải hoạt động theo hành trình xác định, có điểm đầu – điểm cuối tại bến xe khách được cấp phép. Chất lượng dịch vụ được đánh giá dựa trên loại xe, trang thiết bị hỗ trợ hành khách gắn trên xe cũng như chính sách ưu đãi cho hành khách.

Đơn vị tính được chia theo từng phương thức vận tải. Theo đó, đối với xe ghế ngồi: tính theo ghế cho một hành khách/km, hoặc theo chặng, hoặc toàn tuyến. Đối với xe giường nằm: tính tương ứng theo giường cho một hành khách/km, chặng, hoặc toàn tuyến.

Thông tư có vai trò là cơ sở giúp các đơn vị kinh doanh vận tải tính toán, đánh giá hiệu quả kinh doanh và xây dựng mức giá phù hợp với năng lực vận hành của mình.

Một chuyên gia giao thông vận tải cho rằng, Thông tư 13/2025 ban hành sẽ hỗ trợ rất nhiều cho các doanh nghiệp vận tải, đặc biệt các đơn vị mới thành lập, các hộ kinh doanh cá nhân chưa có nhiều kinh nghiệm trong quản trị hoạt động vận tải tham khảo để xây dựng và ban hành giá vé phù hợp.

"Việc quy định rõ đặc điểm kinh tế - kỹ thuật của dịch vụ vận tải hành khách tuyến cố định được kỳ vọng sẽ tháo gỡ nhiều khó khăn, vướng mắc trong công tác quản lý hoạt động vận tải hiện nay. Đồng thời, Thông tư sẽ góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ, đảm bảo an toàn giao thông, trật tự xã hội và tạo môi trường cạnh tranh công bằng, minh bạch giữa các doanh nghiệp", lãnh đạo Hiệp hội vận tải TP Hà Nội nhấn mạnh thêm.