Lý do điều chỉnh tăng hơn 3.700 tỷ đồng

Theo tờ trình điều chỉnh chủ trương dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu giai đoạn 1, tổng mức đầu tư được đề xuất điều chỉnh tăng 3.714 tỷ đồng, từ 17.837 tỷ đồng lên 21.551 tỷ đồng.

Cụ thể, dự án thành phần 1 tăng từ 6.240 tỷ lên 6.693 tỷ đồng; dự án thành phần 2 tăng từ 6.407 tỷ lên 7.642 tỷ đồng; dự án thành phần 3 tăng từ 5.190 tỷ lên 7.216 tỷ đồng.

Bộ trưởng Trần Hồng Minh cho biết, quá trình triển khai thực hiện dự án, phát sinh trong chi phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và chi phí xây dựng là hai yếu tố làm thay đổi tổng mức đầu tư dự án.

Trong đó, tổng chi phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của dự án dự kiến khoảng 9.856 tỷ đồng, tăng 3.227 tỷ đồng so với phương án ban đầu.

Nguyên nhân là do trong bước thực hiện công tác GPMB đã thực hiện đo đạc, kiểm đếm và chuẩn xác lại khối lượng, cơ cấu diện tích các loại đất bị ảnh hưởng; chuẩn xác lại khối lượng và chi phí di dời hạ tầng kỹ thuật; biến động về đơn giá bồi thường trên địa phận hai tỉnh dự án đi qua tại thời điểm thu hồi đất so với dự kiến; bổ sung nút giao khác mức liên thông với đường Mỹ Xuân - Ngãi Giao (ĐT991).

Đối với chi phí xây dựng, dự kiến tăng 487 tỷ đồng, từ 11.208 tỷ lên 11.695 tỷ đồng, do quá trình triển khai, chủ đầu tư các dự án thành phần đã khảo sát chi tiết địa hình, địa chất, thủy văn và thỏa thuận với cơ quan quản lý công trình hạ tầng có liên quan theo quy định, trên cơ sở đó, các giải pháp thiết kế được tối ưu (xử lý đất yếu, thiết kế công trình cầu…) nhằm phù hợp với điều kiện thực tế, ổn định và an toàn trong khai thác; biến động đơn giá vật liệu, nhân công, máy thi công tại thời điểm lập, phê duyệt hồ sơ thiết kế kỹ thuật và dự toán công trình năm 2023 so với thời điểm lập chủ trương đầu tư.

Ngoài ra, chi phí xây dựng tăng còn do đầu tư bổ sung hạng mục kiểm tra tải trọng xe theo quy chuẩn quy định; bổ sung nút giao khác mức liên thông với đường Mỹ Xuân - Ngãi Giao.

Về nguồn lực thực hiện dự án, Bộ trưởng Trần Hồng Minh cho biết, ngân sách Nhà nước giai đoạn 2021-2025 được đề xuất là 17.124 tỷ đồng (tăng 2.854 tỷ đồng); trong đó, ngân sách Trung ương trong kế hoạch đầu tư công trung hạn điều chỉnh tăng 1.144 tỷ đồng; ngân sách địa phương tăng 1.710 tỷ đồng. Ngân sách Trung ương giai đoạn 2026-2030 là 4.427 tỷ đồng (tăng 860 tỷ đồng).

Vốn ngân sách Trung ương cần bổ sung (1.144 tỷ đồng) dự kiến phân bổ 323 tỷ đồng cho dự án thành phần 1 và 821 tỷ đồng cho dự án thành phần 2. Kết quả rà soát kế hoạch đầu tư trung hạn 2021-2025 của Bộ Xây dựng cho thấy việc cân đối vốn đủ khả năng.

Đối với nguồn ngân sách của địa phương cần bổ sung, HĐND và UBND tỉnh Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu cam kết bố trí đủ.

Đề nghị cam kết tiến độ, không để đội vốn

Thẩm tra nội dung trên, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết, Uỷ ban cơ bản nhất trí sự cần thiết điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án.

Tuy nhiên, sơ bộ tổng mức đầu tư dự án tăng 3.714 tỷ đồng tương đương khoảng 20,8% sơ bộ tổng mức đầu tư đã được Quốc hội quyết định là khá lớn, đề nghị tiếp tục rà soát, làm rõ hơn việc tăng/giảm các chi phí của dự án nhằm bảo đảm tính hợp lý của việc đề xuất.

Cụ thể, đề nghị làm rõ hơn các chi phí tăng giá đất, tăng do bổ sung nút giao Mỹ Xuân - Ngãi Giao... và thực trạng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của dự án tại các địa phương để cung cấp thông tin đầy đủ cho ĐBQH xem xét, quyết định.

Đối với việc mở rộng nút giao khác mức liên thông Tân Hiệp dự án thành phần 2, có ý kiến đề nghị làm rõ tiến độ đầu tư xây dựng tuyến đường liên vùng 3 quy hoạch để làm cơ sở điều chỉnh hình thái nút giao đảm bảo đầu tư đồng bộ tránh lãng phí.

Đối với việc bổ sung nút giao đường Mỹ Xuân - Ngãi Giao (ĐT991), có ý kiến đề nghị làm rõ nút giao đã được quy hoạch hay chưa; các tuyến đường giao thông được nối vào điểm giao khác mức liên thông trên đường cao tốc đã được quy hoạch, đầu tư, có đảm bảo đủ năng lực thông hành hay không.

Để có nguồn vốn bố trí kịp thời, bảo đảm dự án không bị kéo dài, sớm đưa vào khai thác sử dụng, đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan chức năng làm rõ hơn nguồn vốn và khả năng cân đối vốn cho dự án.

Đồng thời, một số ý kiến cho rằng, thực hiện chủ trương sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, 2 địa phương này sẽ được sáp nhập vào các đơn vị hành chính mới nên có thể ảnh hưởng đến khả năng bố trí và điều phối nguồn vốn địa phương theo kế hoạch.

Do đó, đề nghị Thủ tướng Chính phủ và UBND các địa phương làm cơ quan chủ quản chịu trách nhiệm bảo đảm bố trí đủ vốn cho dự án.

Đối với nguồn vốn ngân sách Trung ương giai đoạn 2026 - 2030 cần bổ sung 860 tỷ đồng, đề nghị Chính phủ tổng hợp nhu cầu vốn của dự án trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Đề nghị Chính phủ chịu trách nhiệm về tính chính xác của số liệu và cam kết bảo đảm tiến độ, chất lượng của dự án và xác định thời gian hoàn thành đưa vào sử dụng, không để xảy ra tình trạng tăng vốn đối với dự án.