Tại Hội nghị giao ban công tác quý I và triển khai nhiệm vụ trọng tâm quý II/2025 của Bộ Xây dựng chiều nay (9/4), ông Lê Đỗ Mười, Cục trưởng Cục Hàng hải và Đường thuỷ VN đã có những chia sẻ về tác động đến hoạt động hàng hải khi một số nước thay đổi chính sách thuế với hàng nhập khẩu.

Theo ông Mười, hiện nay, hệ thống cảng biển Việt Nam có 2 khu vực cảng biển nước sâu đón tàu trực tiếp từ Việt Nam đi Châu Mỹ (Hoa Kỳ). Đó là Lạch Huyện (Hải Phòng) và Cái Mép - Thị Vải (Bà Rịa - Vũng Tàu). Một tuần có khoảng 31 chuyến tàu. 

Trong đó, tại khu vực Hải Phòng, theo báo cáo của doanh nghiệp cảng, sản lượng hàng hoá vận chuyển trên các tuyến tàu đi thẳng đến Hoa Kỳ chiếm hơn 50% tổng sản lượng hàng hoá thông qua cảng. Khu vực Lạch Huyện đang thực hiện 7 tuyến/tuần (5 tuyến đi bờ tây và 2 tuyến đi bờ đông). Các mặt hàng xuất nhập khẩu chủ yếu là điện tử, may mặc, giày da.

Thống kê năm 2024, hàng hoá container thông qua tại khu bến Lạch Huyện đạt 1,6 triệu Teus, tăng 26% so với cùng kỳ, bằng gần 22% khối lượng hàng hoá container thông qua  khu vực cảng biển Hải Phòng, trong đó hàng hoá đi Hoa Kỳ đạt khoảng 0,9 triệu TEUs.

Tính riêng 3 tháng đầu năm 2025, sản lượng container thông qua Lạch Huyện đạt hơn 400.000 TEUs, tăng 3% so với năm 2024, trong đó hàng hoá đi Hoa Kỳ đạt khoảng 222.000 TEUs.

Tại khu vực Cái Mép - Thị Vải hiện có 5 bến cảng đang khai thác 24 tuyến vận tải đi thẳng thị trường Hoa Kỳ, gồm: Cảng quốc tế Tân cảng Cái Mép (TCIT) có 8 tuyến, cảng Tân cảng Cái Mép Thị Vải (TCTT) có 4 tuyến; Cảng Cái Mép Gemalink có 7 tuyển; cảng Quốc tế Cái Mép(CMIT) có 3 tuyến; Cảng Quốc tế Cảng Sài Gòn-SSA có 2 tuyến.

Khối lượng hàng hoá xuất nhập khẩu đi Hoa Kỳ chiếm khoảng 50 - 55% tổng khối lượng hàng hoá container thông qua khu vực cảng Cái Mép.

Thống kê năm 2024, khối lượng hàng hoá đi Hoa Kỳ qua cảng Cái Mép đạt khoảng xấp xỉ 4 triệu TEUs. Trong 3 tháng đầu năm nay, khối lượng hàng hoá đi Hoa Kỳ đạt khoảng 1 triệu TEUs.

"Nếu chính sách thuế của Hoa Kỳ đối với hàng hoá xuất khẩu của Việt Nam có hiệu lực, dự kiến, sản lượng hàng hoá xuất nhập khẩu đi Hoa Kỳ sẽ bị giảm trong thời gian ngắn hạn.

Các hãng tàu có thể cắt, giảm, gộp tuyến để tối ưu hiệu quả khai thác", lãnh đạo Cục Hàng hải và Đường thuỷ nhận định.

Cục trưởng Lê Đỗ Mười cho biết, Cục Hàng hải và Đường thuỷ VN đã làm việc với các doanh nghiệp khai thác cảng, xem xét phương án tạo điều kiện thuận lợi cho chủ hàng, hãng tàu, ưu tiên bốc xếp các lô hàng xuất khẩu theo yêu cầu của khách hàng.

"Các doanh nghiệp khai thác cảng sẽ theo dõi chặt chẽ lượng hàng container đến cảng và có kế hoạch ứng phó với khả năng hàng container tồn đọng.

Cục cũng kiến nghị Bộ Xây dựng có ý kiến với UBND tỉnh, thành phố xem xét các phương án ưu đãi về phí sử dụng công trình kết cấu hạ tầng, công trình dịch vụ, tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu cảng biển để giúp doanh nghiệp xuất khẩu vượt qua khó khăn nếu các nước tăng thuế hàng nhập khẩu", lãnh đạo Cục Hàng hải và Đường thuỷ nêu ý kiến.