Sáng 18/12, tại buổi thông tin về tình hình hoạt động tuyến metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) sau một năm đưa vào vận hành, khai thác, ông Phan Công Bằng, Trưởng Ban Quản lý đường sắt đô thị TP.HCM chia sẻ về tiến độ thực hiện tuyến metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương) và các dự án khác.

Metro số 2 khởi công giữa tháng 1/2026

Ông Bằng cho biết, dự án xây dựng tuyến tàu điện ngầm số 2 (Bến Thành - Tham Lương) có tổng chiều dài 11,269km, trong đó đoạn đi ngầm dài 9,255km, đoạn đi trên cao dài 0,846km. Dự án có tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 57.000 tỷ đồng, sử dụng nguồn vốn ngân sách Thành phố.

Tuyến metro số 2 được thiết kế với 10 ga ngầm, 1 ga trên cao và 1 khu depot. Đây là một trong những dự án trọng điểm của TP.HCM, đồng thời là dự án tiên phong áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù theo Nghị quyết số 188, có quy mô lớn, kỹ thuật phức tạp và đi qua khu vực đô thị có mật độ dân cư cao.

Thời gian qua, UBND TP.HCM đã chấp thuận phương án công nghệ áp dụng cho tuyến metro số 2 và đề nghị Bộ Xây dựng xem xét, thống nhất danh mục quy chuẩn, tiêu chuẩn chủ yếu áp dụng cho dự án.

Theo phương án được đề xuất, tuyến metro số 2 sẽ nâng cấp mức độ tự động hóa lên GoA4, tức vận hành hoàn toàn tự động, không có lái tàu và nhân viên trên tàu. Việc lựa chọn công nghệ mới tuân thủ hệ thống tiêu chuẩn châu Âu, tích hợp công nghệ tiên tiến, đồng thời đáp ứng đầy đủ các quy chuẩn, tiêu chuẩn hiện hành của Việt Nam, bảo đảm khả năng kết nối đồng bộ với tuyến metro số 1 và các tuyến metro khác trong tương lai.

Ban Quản lý Đường sắt đô thị đang phối hợp với các đơn vị thuộc Bộ Xây dựng để tiếp thu, giải trình và hoàn thiện các nội dung liên quan đến quy chuẩn, tiêu chuẩn áp dụng cho dự án.

"Sau khi hoàn thành, tuyến metro số 2 sẽ đóng vai trò trục xương sống kết nối khu vực trung tâm với khu vực Tây Bắc Thành phố, đáp ứng nhu cầu vận tải hành khách công cộng trên hành lang Đông - Tây dọc trục Bến Thành - Cách mạng Tháng Tám - Trường Chinh - Tham Lương, góp phần giảm ùn tắc giao thông, cải thiện môi trường đô thị và nâng cao chất lượng sống của người dân", ông Bằng nói.

Đến nay, công tác bồi thường, hỗ trợ và giải phóng mặt bằng của dự án đã hoàn thành 100%; dự kiến hoàn tất di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật vào đầu năm 2026.

UBND TP.HCM đã chấp thuận chủ trương điều chỉnh dự án; hiện Ban Quản lý Đường sắt đô thị đang phối hợp với các sở, ban, ngành và đơn vị tư vấn hoàn thiện các hồ sơ, thủ tục cần thiết nhằm bảo đảm điều kiện khởi công toàn tuyến vào ngày 15/1/2026.

Chuẩn bị đầu tư 9 tuyến metro theo quy hoạch

Đối với các tuyến đường sắt đô thị đang trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư, UBND TP.HCM đã giao Ban Quản lý Đường sắt đô thị thực hiện nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư và làm chủ đầu tư đối với 9 dự án tuyến đường sắt đô thị.

Trong đó, 7 tuyến thuộc danh mục được phê duyệt tại Quyết định số 1195/QĐ-UBND ngày 28/3/2025, gồm các tuyến: Bến Thành - An Hạ; Bến Thành - Thủ Thiêm và Tham Lương - Củ Chi; Hiệp Bình Phước – Bình Triệu - Ngã 6 Cộng Hòa - Tân Kiên - An Hạ; Đông Thạnh - sân bay Tân Sơn Nhất - Bến Thành - Nguyễn Hữu Thọ - Khu đô thị Hiệp Phước; Long Trường - Xa lộ Hà Nội - Cầu Sài Gòn - Bảy Hiền - depot Đa Phước; tuyến Vành đai trong; và tuyến Tân Kiên - Nguyễn Văn Linh - Thủ Thiêm - Thảo Điền - Thanh Đa - Khu Công nghệ cao - Vinhomes Grand Park.

Ngoài ra, 2 tuyến đường sắt đô thị được giao nhiệm vụ theo Quyết định số 675/QĐ-UBND ngày 15/8/2025, gồm tuyến Thành phố mới Bình Dương - Suối Tiên và tuyến Thủ Dầu Một - TP.HCM.

Ông Bằng cho biết, trong bối cảnh Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân được ban hành, thời gian qua nhiều nhà đầu tư đã quan tâm, nghiên cứu và đề xuất tham gia đầu tư các dự án đường sắt đô thị trên địa bàn TP.HCM theo hình thức PPP.

Một số tuyến hiện được nhà đầu tư đề xuất nghiên cứu gồm: Tuyến metro số 4 (đoạn Đông Thạnh - Hiệp Phước); tuyến metro số 5 (đoạn từ ga Cầu Sài Gòn đến depot Long Trường); tuyến metro số 2 (đoạn Bến Thành - Thủ Thiêm) và tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành; tuyến metro số 3 (đoạn An Hạ - Hiệp Bình Phước).

Trường hợp được chấp thuận, UBND TP.HCM sẽ xem xét điều chỉnh nhiệm vụ của Ban Quản lý Đường sắt đô thị, bảo đảm nguyên tắc tách bạch rõ ràng giữa nguồn vốn đầu tư công và nguồn vốn đầu tư tư nhân, phù hợp quy định pháp luật hiện hành.

Theo kế hoạch, các dự án đường sắt đô thị sẽ hoàn thành báo cáo nghiên cứu khả thi và thiết kế FEED trong giai đoạn 2026 – 2027; hoàn tất công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trong giai đoạn 2027 - 2028 và triển khai xây dựng trong giai đoạn 2027 - 2035.

Trong thời gian tới, Ban Quản lý Đường sắt đô thị sẽ tập trung nguồn lực triển khai tuyến metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương), đồng thời, đẩy mạnh công tác chuẩn bị đầu tư các dự án còn lại, từng bước hoàn thiện mạng lưới đường sắt đô thị, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của TP.HCM.

Sau một năm vận hành, metro số 1 phục vụ gần 19 triệu lượt khách, vượt hơn 114% kế hoạch

Sau gần một năm đưa vào khai thác, tuyến metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) đã khẳng định hiệu quả vận hành vượt kỳ vọng, trở thành phương tiện đi lại thường xuyên của người dân TP.HCM và góp phần giảm áp lực giao thông.