Nghị quyết 164/NQ-CP xác lập các nhiệm vụ và giải pháp có tính khả thi cao, tuân thủ định hướng cải cách của Hiến pháp 2013, Luật Tổ chức Chính phủ năm 2015 (sửa đổi 2019), Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015 (sửa đổi 2020) và phù hợp tinh thần cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính theo Nghị định 63/2010/NĐ-CP, Nghị định 45/2020/NĐ-CP về thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử.

Trong bối cảnh nhiều quy định đang chồng chéo hoặc thiếu đồng bộ, Nghị quyết đã khắc phục tình trạng đùn đẩy trách nhiệm, phân tán thẩm quyền và kéo dài thời gian xử lý công việc.

Một trong những ý nghĩa quan trọng nhất của nghị quyết là giúp tháo gỡ các điểm nghẽn về thủ tục, tạo môi trường thuận lợi hơn cho doanh nghiệp và người dân. Khi thủ tục được chuẩn hóa, đơn giản hóa và số hóa, quá trình giải quyết công việc trở nên nhanh gọn, giảm chi phí và thời gian.

Điều này không chỉ thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh, mà còn tăng niềm tin của xã hội vào năng lực phục vụ của cơ quan công quyền, phù hợp mục tiêu được nêu tại Luật Đầu tư 2020, Luật Doanh nghiệp 2020.

Ở góc độ quản lý vĩ mô, nghị quyết tạo cơ sở pháp lý góp phần tạo sự chủ động trong điều hành, đặc biệt là trong những lĩnh vực đang cần đổi mới mạnh mẽ như đầu tư công, phát triển hạ tầng, cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ số hay bảo đảm an sinh xã hội.

Khi được triển khai đồng bộ, nghị quyết tạo hiệu ứng lan tỏa, giúp các địa phương có cơ sở để điều chỉnh quy hoạch, xây dựng kế hoạch và phân bổ nguồn lực hợp lý theo Luật Quy hoạch 2017 và Luật Đầu tư công 2019.

Thực tế, sau khi nghị quyết này được ban hành, ngày 27/6, Luật Đường sắt số 95/2025/QH15 được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 9, mở ra cơ hội để huy động tối đa nguồn lực, đặc biệt là nguồn lực của khu vực kinh tế tư nhân trong đầu tư, phát triển hệ thống đường sắt quốc gia.

Cụ thể, chương IV quy định điều khoản thi hành (gồm 4 điều, từ điều 56 đến điều 59). Theo đó, để bảo đảm thuận lợi và rõ ràng trong quá trình áp dụng, Luật quy định các dự án đường sắt đã được quyết định chủ trương đầu tư (dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam, dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng) vẫn được áp dụng quy định theo quyết định chủ trương đầu tư đã được phê duyệt.

Đồng thời, các công trình thuộc dự án đầu tư xây dựng đã được cơ quan chuyên môn về xây dựng thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng tại khu vực có quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 hoặc thiết kế đô thị đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt thì được miễn giấy phép xây dựng.

Quy định này phù hợp Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi 2020), góp phần giảm bớt thủ tục, đẩy nhanh tiến độ đầu tư hạ tầng.

Luật sư Nguyễn Văn Tuấn, Giám đốc Công ty Luật TNHH TGS (thuộc Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội) cho biết, có thể khẳng định nghị quyết đã giúp hoàn thiện thể chế, cải thiện môi trường đầu tư, giảm rủi ro pháp lý và tạo động lực thu hút nguồn lực xã hội vào lĩnh vực ưu tiên.

Những giải pháp được nêu trong nghị quyết như nâng cao chất lượng nhân lực, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, hoàn thiện cơ chế phối hợp liên ngành… đều là các yếu tố trụ cột quan trọng góp phần tăng năng suất lao động và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế, phù hợp mục tiêu Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2030.

Doanh nghiệp, đặc biệt là khu vực tư nhân, có thêm cơ hội mở rộng hoạt động và tham gia sâu hơn vào các chuỗi giá trị trong nước và quốc tế.

"Không chỉ vậy, nghị quyết còn có giá trị định hướng dài hạn, tạo nền tảng để thực hiện các mục tiêu chiến lược của đất nước. Khi nhiệm vụ được phân công rõ ràng, cơ chế giám sát tăng cường và kết quả thực hiện được đánh giá thường xuyên, nghị quyết trở thành "kim chỉ nam" giúp toàn hệ thống chính trị chuyển từ tư duy quản lý sang tư duy phục vụ, từ xử lý bị động sang chủ động kiến tạo. Đây là bước tiến mạnh mẽ trong cải cách nền hành chính Nhà nước", luật sư Nguyễn Văn Tuấn nhấn mạnh.

Có thể khẳng định, khi Nghị quyết 164/NQ-CP được triển khai nghiêm túc và thực chất, hiệu quả mang lại không chỉ là hoàn thiện thể chế pháp luật và cải thiện quy trình quản lý, mà quan trọng hơn là tạo ra những thay đổi tích cực, rõ rệt trong đời sống kinh tế - xã hội. Đây chính là giá trị cốt lõi và ý nghĩa sâu sắc nhất của nghị quyết đem lại khi đi vào thực tiễn.