Những mái nhà trơ nền gạch

Theo con đường đất còn ngập ngụa bùn đất, cây đổ ngổn ngang, chúng tôi tìm đến xóm Nho, Khuôn Đá, xã Tràng Xá, tỉnh Thái Nguyên. Giữa khung cảnh tan hoang, căn nhà của chị Lâm Thị Quyên tá túc chỉ là mái dột nát trên nền nhà cũ trơ trọi, không một vật dụng giá trị. Gia đình bốn người, hai vợ chồng cùng hai con nhỏ (sinh năm 2014 và 2018) đang sống chênh vênh nơi đây, không giường chiếu, trống hoác.

Nhớ lại thời khắc sinh tử, chị Quyên kể: "Lúc đó nước dâng nhanh quá, hai vợ chồng chỉ kịp ôm con chạy sang bên kia suối rồi lên đồi. Trên đường chạy tôi còn bị ngã xuống suối, may mà vực dậy được, nếu không không biết chuyện gì xảy ra”.

Khi lên tới đỉnh đồi quay lại, nước đã dâng đến ngực, cuốn trôi toàn bộ nhà cửa và tài sản.

“Quần áo, sách vở của hai con, thẻ căn cước, giấy khai sinh, giấy tờ quan trọng… tất cả bị nước cuốn sạch. Giờ trong nhà chẳng còn gì, sống được là nhờ mì tôm, gạo cứu trợ. Tương lai của các con chưa biết sẽ thế nào”, chị Quyên rưng rưng dòng lệ.

Ở gần đó, ông Mã Viết Ninh, bố chồng chị Quyên, vẫn chưa quên cảnh nước dữ chiều 8/10. Nước từ khe suối đổ về ào ạt, chỉ trong vài tiếng đã dâng cao 2m, nhanh hơn cả những đợt lũ trước gần nửa mét.

Gia đình không kịp trở tay, chỉ biết trèo lên cao thoát thân, nhìn căn nhà gỗ 3 gian dành dụm nhiều năm dựng cho con trai bị nước xiết cuốn phăng ra sông.

“Chưa bao giờ lũ lên cao và nhanh như vậy. Nhà cửa, đồ đạc, gà vịt... tất cả bị cuốn sạch. Giờ vợ chồng nó và hai đứa nhỏ phải sang bên kia suối dựng tạm lều ở”, ông Ninh nói, gương mặt khắc khổ.

Cách đó không xa, ngôi nhà của anh Nguyễn Văn Thuật ở xóm Thâm cũng tan hoang. Đợt lũ xảy ra đúng lúc anh về Bắc Giang có việc. Khi quay về, căn nhà bị nước làm nứt nẻ, hư hỏng nặng; đồ đạc như tivi, tủ lạnh, giường tủ, xe cộ, máy móc trong xưởng gỗ… bị ngập hoặc bị lũ cuốn trôi hết.

“Chưa bao giờ nước ngập sâu như thế, năm nào cũng chỉ 30 - 40cm. Lần này lên tới 2m, gia đình tôi không kịp xoay trở. Thiệt hại khoảng 700 triệu đồng”, anh Thuật cho biết.

Trận lũ lịch sử sau bão Matmo đã để lại hậu quả chưa từng có tại xã Tràng Xá. Ông Lý Hoàng Nguyên, Chủ tịch UBND xã nhẩm tính: “Tổng cộng 189 hộ bị ngập, sạt lở; một người chết, 6 nhà bị sập hoàn toàn, có nhà bị cuốn trôi; 41 hộ kinh doanh bị ảnh hưởng. Hiện còn 60 hộ chưa có điện sinh hoạt. Sản xuất nông nghiệp thiệt hại nặng với 137ha lúa, 13ha chè và cây ăn quả bị mất trắng; hơn 1.000 gia súc, gia cầm chết; 10ha thủy sản, gần 90ha rừng sản xuất bị ảnh hưởng”.

Theo lãnh đạo xã, điều đáng lo nhất hiện nay là nguy cơ đói kéo dài khi mùa màng mất trắng, tài sản và phương tiện sản xuất bị cuốn trôi, nhiều hộ dân không còn nơi ở ổn định. Công tác khắc phục sau lũ đang được chính quyền và lực lượng chức năng khẩn trương triển khai, nhưng khối lượng công việc quá lớn so với khả năng của địa phương.

Cần những bàn tay chia sẻ lúc này

Ở thôn Kim Sơn, xã Thần Sa, tỉnh Thái Nguyên, chúng tôi không khỏi giật mình trước sức tàn phá và để lại ảnh hưởng nặng nề của cơn bão số 11 vừa qua. Dẫn chúng tôi đến thăm nền nhà cũ còn trơ lại sau cơn lũ của gia đình, ông Lý Văn Thanh (SN 1979, trú tại thôn Kim Sơn, xã Thần Sa) cho biết: Khoảng 5h sáng 7/10, khi vừa ngủ dậy, đã thấy nước sông Thần Sa dâng cao vượt bờ nên vội vàng gọi vợ con và gia đình con trai (sống gần nhà) sơ tán đến nơi an toàn.

"Khi đó, gia đình tôi mới chỉ kịp di dời các cháu nhỏ và dắt được một con trâu và một con lợn đến nơi an toàn. Khoảng 8h cùng ngày, lũ ập đến, cuốn phăng cả hai ngôi nhà xuống sông. Toàn bộ ngô, thóc, tài sản của cả hai gia đình đều đã bị cuốn trôi hết. May mà lũ về vào buổi sáng, nếu xảy ra vào giữa đêm thì hậu quả không biết sẽ lớn thế nào", ông Lý Văn Thanh nói.

Anh Lý Văn Sài (con ông Thanh) cũng cho biết, ngay khi xảy ra vụ việc, chính quyền địa phương và nhiều nhà hảo tâm cũng đã đến hỗ trợ gạo, nước sạch, quần áo và một số nhu yếu phẩm giúp gia đình ổn định cuộc sống.

Hiện cả hai gia đình vẫn phải ở trong lều tạm bằng bạt và tận dụng chuồng trâu cũ để sinh hoạt. Mong ước lớn nhất của gia đình là sớm xây dựng lại ngôi nhà để an cư, lạc nghiệp.

Ông Lê Định Tấn, Bí thư Đảng ủy xã Thần Sa, tỉnh Thái Nguyên cho biết: Trong đợt mưa lũ vừa qua, xã Thần Sa có 225 hộ, bị ảnh hưởng nặng nề. Trong đó có 9 căn nhà bị cuốn trôi và hư hỏng hoàn toàn; còn lại đều bị ngập nước, cuốn trôi tài sản.

Các hộ bị ảnh hưởng trên chủ yếu là hộ nghèo, là người dân tộc thiểu số như Tày, Mông, Dao… ở các thôn Hạ Sơn và Kim Sơn nên công tác khắc phục hậu quả gặp rất nhiều khó khăn.

Ông Lê Văn Thanh, Chủ tịch UBMTTQ xã Thần Sa cũng cho biết: Ngay khi bão tan, địa phương đã sử dụng nguồn lực tại chỗ để kịp thời hỗ trợ với phương châm không để người dân nào phải chịu cảnh đói khát.

Đến nay, với sự chung tay của các mạnh thường quân, ít nhất trong vòng một tháng tới các hộ sẽ không đói. Tuy nhiên về lâu dài vẫn cần sự quan tâm, hỗ trợ để giúp người dân sửa chữa nhà cửa, mua sắm đồ đạc ổn định cuộc sống.

Cũng theo lãnh đạo Đảng ủy xã Thần Sa, hiện nay, đường tỉnh 271 và nhiều tuyến đường liên thôn trên địa bàn đang bị hư hỏng, xuống cấp nặng khiến ô tô chưa thể lưu thông. Ngoài ra tình trạng mất sóng điện thoại, mạng Internet, điện cũng khiến công tác khắc phục hậu quả gặp nhiều khó khăn.

Tuy nhiên, với sự vào cuộc kịp thời của cấp ủy, chính quyền và người dân địa phương, sự chung tay của các nhà hảo tâm, công tác khắc phục hậu quả mưa bão đang tiến triển tốt, từng bước giúp người dân ổn định cuộc sống.

Một số hình ảnh PV Báo Xây dựng ghi nhận sau cơn lũ tại Thần Sa và Tràng Xá ngày 14/10: