Ngày 27/6, Quốc hội khóa XV thông qua Luật Đường sắt số 95/2025/QH15, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026. Để bảo đảm đồng bộ về thời điểm hiệu lực thi hành, Bộ Xây dựng đã hoàn thành dự thảo, trình thẩm định và trình Chính phủ xem xét ban hành Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp để tổ chức, hướng dẫn thi hành Luật Đường sắt 2025.

Dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật Đường sắt 2025 tăng cường thực hiện phân cấp, phân quyền trong công tác quản lý Nhà nước. (Ảnh: Minh họa).

Một trong những nhóm nội dung được đề cập tại dự thảo nghị định là tăng cường thực hiện phân quyền, phân cấp quản lý Nhà nước lĩnh vực đường sắt.

Cụ thể, dự thảo nghị định quy định phân cấp từ Thủ tướng Chính phủ cho Bộ trưởng Bộ Xây dựng quyết định tháo dỡ tuyến, đoạn tuyến, ga đường sắt quốc gia được quy định tại khoản 2 Điều 7 Nghị định số 56/2018/NĐ-CP (điểm a khoản 4 Điều 9 dự thảo Nghị định).

Phân cấp từ Thủ tướng Chính phủ cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh quyết định tháo dỡ tuyến, đoạn tuyến, ga đường sắt địa phương được quy định tại khoản 2 Điều 8 Nghị định số 56/2018/NĐ-CP (điểm b khoản 4 Điều 9 dự thảo nghị định).

Phân cấp từ Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh nơi có đường sắt đi qua thực hiện: Việc chấp thuận hầm đường sắt hiện hữu đang khai thác không thỏa mãn phạm vi bảo vệ hầm đường sắt; Việc chấp thuận công trình ăng ten viễn thông, đường dây thông tin, đường dây tải điện, khoảng cách từ vị trí chân cột đến vai nền đường đối với nền đường không đào, không đắp, chân taluy đường đắp, mép đỉnh taluy đường đào, mép ngoài cùng của kết cấu công trình cầu, đường dây thông tin, tín hiệu đường sắt được quy định tại điểm đ khoản 1 Điều 28 Nghị định số 56/2018/NĐ-CP.

Dự thảo nghị định phân cấp từ Bộ Xây dựng cho UBND tỉnh có nhu cầu chạy tàu an sinh xã hội thực hiện việc thẩm định, phê duyệt và giao kế hoạch chạy tàu an sinh xã hội. Ảnh: Tưởng Cao Sơn

Dự thảo nghị định đồng thời phân cấp từ Thủ tướng Chính phủ cho Bộ trưởng Bộ Xây dựng thực hiện việc quyết định vận tải hàng nguy hiểm trên đường sắt phục vụ yêu cầu cấp bách phòng, chống dịch bệnh, thiên tai, địch họa, phục vụ mục đích quốc phòng, an ninh được quy định tại Điều 30 Nghị định số 65/2018/NĐ-CP.

Phân cấp từ Bộ Xây dựng cho UBND tỉnh có nhu cầu chạy tàu an sinh xã hội thực hiện việc thẩm định, phê duyệt và giao kế hoạch chạy tàu an sinh xã hội; thẩm định báo cáo quyết toán các khoản chi phí thực hiện vận tải phục vụ nhiệm vụ an sinh xã hội; báo cáo, quyết định chi hỗ trợ cho doanh nghiệp được quy định tại điểm c khoản 1, điểm a khoản 4 Điều 47 Nghị định số 65/2018/NĐ-CP (khoản 2 Điều 54, Điều 58 dự thảo nghị định).

Đánh giá về nguồn lực thực hiện nghị định, Cục trưởng Cục Đường sắt Việt Nam Trần Thiện Cảnh nhận định: Nghị định quy định đảm bảo phù hợp với chức năng, nhiệm vụ quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Xây dựng, UBND cấp tỉnh, Cục Đường sắt Việt Nam, UBND cấp xã, các cơ quan, tổ chức có liên quan đến hoạt động giao thông đường sắt để quá trình triển khai, thi hành nghị định đảm bảo tính khả thi, hiệu lực của pháp luật.

Cơ quan có thẩm quyền giải quyết thủ tục hành chính có trách nhiệm bảo đảm đầy đủ các điều kiện về con người, cơ sở vật chất để thực hiện giải quyết thủ tục hành chính nhằm tạo điều kiện thuận lợi, tiết kiệm chi phí cho người dân và doanh nghiệp khi thực hiện các thủ tục hành chính, bảo đảm mục tiêu quản lý nhà nước trong lĩnh vực đường sắt...