Người thầy gieo hạt đam mê nghiên cứu

22h đêm, dãy nhà Khoa Máy tàu biển (Trường Đại học Hàng hải Việt Nam) vẫn sáng đèn.

Trong căn phòng LAB nhỏ, Tiến sĩ Phạm Văn Triệu cùng nhóm sinh viên vẫn cặm cụi bên những bản vẽ, bảng mạch, mô hình đang vận hành thử. Ngoài kia, sân trường đã vắng lặng, nhưng "ngọn đèn" đam mê nghiên cứu vẫn cháy sáng.

"Các em thử lại lần nữa nhé, chỗ này dữ liệu chưa ổn định đâu", giọng anh Triệu vang lên, nhẹ nhàng mà chắc nịch. Trên khuôn mặt rạng rỡ của thầy trò, có cả mệt mỏi, có cả niềm vui của những người đang chạm gần hơn tới thành công.

Tốt nghiệp chuyên ngành Khai thác máy tàu biển, từng nghiên cứu về điều khiển tự động, Tiến sĩ Triệu lại chọn cho mình một hướng đi ít người dấn bước: xây dựng và phát triển chương trình Quản lý kỹ thuật công nghiệp - một lĩnh vực khá mới mẻ ở miền Bắc.

Năm 2020, khi được giao nhiệm vụ "thai nghén" chuyên ngành mới, anh hiểu rằng mình đang đứng trước một hành trình đầy thử thách.

"Vốn đào tạo ban đầu không thuộc lĩnh vực này, nên tôi gần như phải học lại từ đầu", anh nhớ lại.

Hàng trăm đêm miệt mài nghiên cứu, hàng chục buổi tranh luận, phản biện cùng đồng nghiệp, những cuối tuần không nghỉ…

Sau gần một năm, chuyên ngành Quản lý kỹ thuật công nghiệp chính thức ra đời - "đứa con tinh thần" của anh và tập thể giảng viên Trường Đại học Hàng hải Việt Nam.

Và "mảnh đất mới" ấy nay đã nở "hoa thơm". 100% sinh viên khóa đầu tiên được thực tập hưởng lương tại các doanh nghiệp FDI, hầu hết đều có việc làm tốt sau khi ra trường.

"Chúng tôi đào tạo không chỉ để có kiến thức, mà để sinh viên tự tin bước vào dây chuyền sản xuất hiện đại, nơi tri thức phải đi cùng hành động", anh nói.

Nếu giảng đường là nơi anh Triệu truyền dạy kiến thức, thì phòng thí nghiệm là nơi anh gieo hạt đam mê.

Anh không chỉ dạy, mà cùng sinh viên "làm thật": nghiên cứu, thử nghiệm, sai, rồi làm lại.

Dưới sự hướng dẫn của anh, nhiều nhóm sinh viên đã gặt hái thành tích đáng nể.

Có thể kể đến Giải Nhất Giải thưởng Nghiên cứu khoa học sinh viên toàn quốc, Giải Nhất Euréka lần thứ 26, Giải Nhất Sáng tạo kỹ thuật Hải Phòng, Giải Khuyến khích SV.STARTUP toàn quốc.

Đặc biệt, đề tài "Trạm gắn ráp thông minh Smart Workstation - Operator 4.0" của nhóm sinh viên do anh hướng dẫn đã giành Giải Nhất Cuộc thi Sáng kiến khoa học 2025 - một minh chứng rõ ràng rằng sinh viên Việt Nam hoàn toàn có thể tạo ra sản phẩm công nghiệp tầm quốc tế.

"Khoảnh khắc các em được xướng tên, tôi chỉ biết mỉm cười. Vì trong ánh mắt ấy, tôi thấy niềm tin của thế hệ trẻ - rằng tri thức Việt Nam có thể làm nên điều lớn lao", anh xúc động chia sẻ.

"Khi tri thức được ứng dụng, đó mới là cách cống hiến thiết thực nhất"

Với anh Triệu, nghiên cứu khoa học chính là "mặt trận" của phong trào thi đua yêu nước trong nhà trường.

Hai sáng chế được chấp nhận đơn, nhiều bài báo quốc tế thuộc danh mục WoS/Scopus - đó không chỉ là kết quả, mà là minh chứng cho niềm tin: nghiên cứu hàn lâm phải bước ra khỏi phòng thí nghiệm để đồng hành cùng công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

"Thi đua không chỉ là khẩu hiệu. Thi đua là dấn thân, là hành động", anh nói.

PGS. TS Nguyễn Minh Đức, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Hàng hải Việt Nam chia sẻ:

"Hình ảnh thầy Triệu cùng sinh viên miệt mài trong phòng thí nghiệm đến tận 22h đêm là hình ảnh đẹp nhất về tinh thần sáng tạo và cống hiến".

Theo ông, dù kinh phí nghiên cứu còn khiêm tốn, nhưng bằng đam mê và sự kiên trì, thầy trò đã tạo nên những "trái ngọt" đáng tự hào. Phòng LAB của Tiến sĩ Triệu giờ đây đã trở thành hình mẫu của tinh thần đổi mới trong trường đại học.

Hướng tới giai đoạn 2025 - 2030, Tiến sĩ Phạm Văn Triệu cùng các đồng nghiệp tiếp tục mở rộng các nhóm nghiên cứu liên ngành gắn với công nghệ chiến lược như AI, IoT, Big Data, năng lượng tái tạo và hàng hải số - những lĩnh vực then chốt của nền kinh tế biển Việt Nam.

Bằng tâm huyết, khiêm nhường và niềm tin không ngừng vào thế hệ trẻ, người thầy ấy vẫn lặng lẽ gieo hạt mỗi ngày, gieo niềm tin rằng khoa học có thể thay đổi thế giới, bắt đầu từ đôi tay và khối óc của người Việt Nam.