Phố biển Vũng Tàu, Côn Đảo vắng bóng xe điện

Ghi nhận của phóng viên tại Vũng Tàu, Côn Đảo (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũ, nay là TP.HCM) xe điện bốn bánh từng len lỏi khắp nơi đưa đón khách đi tham quan, tắm biển, mua sắm, vi vu hóng gió, thưởng thức ẩm thực nhưng nay đã vắng bóng. 

Bởi từ 1/7, theo Nghị định 158 và 165 của Chính phủ, các địa phương phải đồng loạt tạm dừng hoạt động xe điện, điều này khiến nhiều người tiếc nuối, lo lắng, trăn trở.

Công ty TNHH Thương mại Lika là một trong những doanh nghiệp bị ảnh hưởng nặng nề. 

Bà Phạm Thị Diệu, Giám đốc công ty cho biết, là một người gắn bó với phố biển Vũng Tàu nên mong đóng góp một phần công sức để xây dựng hình ảnh phố biển ngày càng xanh sạch đẹp.

Do đó, công ty của bà đã mạnh dạn đầu tư 50 chiếc xe điện loại từ 8-14 chỗ. Mỗi xe có giá từ khoảng hơn 400 đến hơn 500 triệu đồng, chưa kể chi phí đào tạo đội ngũ tài xế chuyên nghiệp. 

“May mắn của chúng tôi là đầu tư xe đẹp, du khách rất thích nên không có giờ nào xe nhàn rỗi, chạy ổn, liên tục. 

Mấy ngày nay xe dừng chạy, du khách gọi điện ‘cháy máy’ để đặt xe nhưng tôi không dám nghe vì sợ làm khách hụt hẫng. 

Thật sự xe điện thoáng, lại đi được theo nhóm nên các bạn trẻ hay các gia đình rất thích, hạn chế ô nhiễm, giảm khói bụi. 

Đặc biệt xe điện là cứu cánh cho những người bị say xe… vậy mà giờ phải tạm dừng hết, tiếc lắm”, bà Diệu nói.

Cũng theo bà Diệu, doanh nghiệp của bà hiện có khoảng 100 tài xế, thu nhập trung bình 7-15 triệu đồng/tháng, nay lâm cảnh ngồi chờ chính sách mới, chẳng dám tìm việc khác vì sợ mất chỗ nếu xe được phép hoạt động trở lại. 

“Đời sống anh em bị ảnh hưởng nặng nhưng họ vẫn kiên nhẫn chờ, còn chúng tôi chỉ mong có giải pháp tạm cho xe điện chạy hết mùa hè, tức là hết tháng 9. 

Vì xe điện chỉ chạy được 30km/h rất an toàn, thông thoáng, hợp với vùng du lịch nên vắng xe điện sẽ làm du khách hụt hẫng. Chúng tôi cũng muốn chạy hết hè phục vụ du khách và giữ thu nhập cho tài xế. 

Sau đó, chúng tôi sẽ cùng cơ quan chức năng hoàn thiện tiêu chuẩn kỹ thuật, các quy định và tháo gỡ khó khăn vướng mắc để có thể hoạt động lâu dài. 

Được biết, ở Huế và Thanh Hóa, địa phương đã cắm biển hạn chế tốc độ 30km/h trên nhiều tuyến đường để ‘cứu’ xe điện, hi vọng TP.HCM cũng có cơ chế cho xe điện sớm tái hoạt động”, bà Diệu nói.

Bị tạm dừng hoạt động, công ty Lika cùng nhiều đơn vị kinh doanh loại hình vận tải này đã có những trao đổi, kiến nghị lên các sở, ngành địa phương, mong muốn có giải pháp tháo gỡ kịp thời để ổn định việc kinh doanh sản xuất, cũng như đời sống tài xế và phục vụ được du khách vì thực tế nhu cầu đi lại bằng xe điện là rất cao.

Các doanh nghiệp vận tải khác ở Vũng Tàu, Côn Đảo cũng lo lắng không kém. Họ sợ mất đà, mất luôn nguồn khách lâu dài, vì khách đang thích những trải nghiệm xanh, thân thiện môi trường. 

“Giữ chân khách đâu chỉ nhờ biển đẹp, mà còn nhờ dịch vụ. Nên dù đang phải gồng gánh chi phí bảo trì xe, trả lương giữ chân tài xế, chúng tôi vẫn kiên nhẫn chờ đợi chính sách mới”, đại diện một công ty du lịch chia sẻ.

Nhiều doanh nghiệp cũng cho biết, sẵn sàng nâng cấp xe, đào tạo thêm tài xế về an toàn giao thông, nghiệp vụ du lịch, để được chạy trở lại. 

Về lâu dài, các địa phương có thể nghiên cứu phương án tổ chức tuyến riêng, quy hoạch lộ trình cụ thể, quản lý chặt tốc độ, tải trọng.

Được biết trước năm 2025, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũ (nay đã sáp nhập về TP.HCM) có 8 đơn vị sử dụng xe 4 bánh có gắn động cơ chở khách, trong đó Côn Đảo có 5 đơn vị và Vũng Tàu có 3 đơn vị với tổng gần 300 phương tiện.

TP.HCM - tiếc nuối một loại hình giao thông văn minh

Ngoài phố biển thì khu vực nội ô TP.HCM, những ngày đầu tháng 7 đang là cao điểm mùa hè, mùa du lịch sôi động nhất. 

Các gia đình từ khắp tỉnh thành đổ về thành phố mang tên Bác để khám phá, trải nghiệm nhịp sống sôi động của siêu đô thị. 

Từng đoàn khách quốc tế cũng nối nhau ghé thăm, mang theo niềm háo hức tìm hiểu một thành phố trẻ trung, hiện đại nhưng cũng đậm đà bản sắc.

Lẽ ra, đây là thời điểm bận rộn nhất của xe điện MexBuggy, những chiếc xe du lịch quen thuộc tại các địa danh như Bưu điện thành phố, Nhà thờ Đức Bà, phố đi bộ Nguyễn Huệ… 

Thế nhưng lúc này 70 chiếc MexBuggy lại phải nằm im lìm, phủ bụi. Những bánh xe từng rong ruổi khắp các ngóc ngách trung tâm thành phố giờ xếp hàng bất động. Cánh tài xế cũng chưa biết đi đâu về đâu, lặng lẽ đến công ty lau chùi, dọn dẹp đồ đạc trên xe.

Đang lau từng hạt bụi trên cửa kính chiếc xe mình đã gắn bó suốt nửa năm qua, chị Cẩm Tú (nữ lái xe điện) không giấu được sự tiếc nuối. 

“Du khách trong và ngoài nước đều rất ấn tượng với hình các tài xế lái xe điện mặc áo bà ba, đội nón lá, đeo khăn rằn, nét đặc trưng của người dân Nam Bộ. 

Hầu như ai cũng quay phim, chụp hình với xe điện và chúng tôi, những người tài xế kiêm hướng dẫn viên du lịch hay phó nháy khi họ cần”, chị nói.

Với chị Cẩm Tú, đây không chỉ là một công việc tạo ra vật chất mà còn là công việc tạo ra sự kết nối, giao lưu và quảng bá văn hóa, con người Việt. 

Được gặp gỡ, phục vụ du khách, được kể cho họ nghe về TP.HCM, về Việt Nam và được nhìn thấy sự trầm trồ, thích thú của hành khách, chị Tú càng yêu công việc của mình. 

Dịp 30/4 vừa rồi, từng đoàn xe điện liên tục đưa du khách đi qua những con phố rợp cờ hoa và không khí thiêng liêng của ngày đại lễ khiến chị vô cùng tự hào… 

“Tôi tiếc lắm, buồn vì một dịch vụ được ưa chuộng phải ngừng hoạt động. Trước mắt, tôi sẽ dành thời gian cho gia đình và chờ đợi tín hiệu tốt. 

Nếu quá lâu, chắc tôi sẽ tìm một công việc tương tự để làm bởi tôi yêu công việc này và rất muốn góp phần quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam thông qua những chuyến xe”, chị Tú nói.

Cùng chung cảm xúc, tài xế Trần Văn Thiện (58 tuổi) không giấu được nỗi buồn. Dù mới làm được 4 tháng, anh đã nhận thấy đây là công việc phù hợp với tuổi tác và sức khỏe của mình. 

“Những chiếc xe nhỏ gọn có thể chở cả gia đình, vừa ngắm cảnh phố phường, vừa ăn uống, trò chuyện rôm rả, khách thích lắm. Có những nhóm thuê xe chạy đi chạy lại cả mấy lượt”, anh bộc bạch. 

Xe điện bị dừng hoạt động khiến anh Thiện hụt hẫng, đặc biệt khi mùa du lịch đang vào cao điểm. 

“Xe điện là phương tiện rất hợp lý, không khói bụi, không ồn, giá cả lại phải chăng. Vậy mà giờ dừng hoạt động, doanh nghiệp lỗ, người lao động mất việc, khách cũng tiếc”, anh nói.

Trao đổi với PV Báo Xây dựng, ông Shingo Takahashi, Chủ tịch kiêm Giám đốc tài chính Công ty TNHH Saigon Public Transport (Saigon.PT, đơn vị khai thác tuyến xe điện 4 bánh) bày tỏ sự tiếc nuối và lo lắng khi dịch vụ phải dừng hoạt động. 

Ông cho biết, theo định hướng phát triển du lịch xanh của chính phủ, Saigon.PT, một liên doanh giữa Việt Nam và Nhật Bản đã đầu tư 70 xe điện "xanh" cùng hệ thống cơ sở vật chất, công nghệ hiện đại nhằm mang đến trải nghiệm du lịch thân thiện môi trường, an toàn và tiện lợi cho du khách.

Trước khi triển khai, công ty đã nghiên cứu kỹ lưỡng về nhu cầu, xu hướng cũng như hạ tầng tại thành phố và thiết kế xe với không gian mở, phù hợp với mong muốn tận hưởng không gian thoáng đãng, sôi động, trang bị bàn để đồ ăn, nước uống, xây dựng nhà xưởng, khu bảo trì bảo dưỡng... 

"Doanh nghiệp xác định việc kinh doanh lâu dài, không phải ngắn hạn nên luôn nỗ lực cải thiện chất lượng dịch vụ để mang lại sự hài lòng tối đa cho khách hàng. Việc dừng hoạt động đột ngột đã gây ra thiệt hại lớn cho Saigon.PT", ông nói.

“Thời gian qua, chúng tôi đã nhận được sự ghi nhận, ủng hộ từ hàng ngàn khách du lịch trong nước và quốc tế. 

Tính đến tháng 6/2025, dịch vụ xe điện của chúng tôi đã thực hiện gần 100.000 chuyến xe, phục vụ gần nửa triệu lượt du khách và người dân, mang đến trải nghiệm tham quan thành phố một cách thân thiện với môi trường”, ông Takahashi nói.

Công ty đang duy trì, bảo trì bảo dưỡng trang thiết bị và có một khoản chi phí để chăm sóc người lao động, duy trì hệ thống để có thể hoạt động trở lại bất cứ lúc nào. 

Chi phí thuê nhà xưởng, lương nhân viên hàng tháng là không nhỏ, nhưng công ty vẫn cố gắng duy trì hệ thống và chờ đợi sự điều chỉnh chính sách.

Ông Takahashi mong muốn: "Tôi mong Chính phủ và các cơ quan chức năng nghiên cứu, đưa ra phương án xử lý tối ưu, bền vững cho loại hình xe điện du lịch vì người dân rất thích".

Đón đọc bài 2: Xe điện 4 bánh tạm dừng ở phố biển, TP.HCM: Hành khách tiếc nuối còn chính quyền nóng lòng tháo gỡ