Thực hiện Nghị định số 100/2019/NĐ-CP, Nghị định số 123/2021/NĐ-CP xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường sắt, thống kê từ ngày 1/1/2020 đến hết ngày 30/9/2025 các cơ quan chức năng có thẩm quyền (Cục trưởng, Trưởng đoàn thanh tra, công chức thanh tra, Công an) đã ký 807 quyết định xử phạt đối với các tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực đường sắt; nộp ngân sách nhà nước 1.113.610.000 đồng. Trong đó, các cơ quan chức năng ban hành 427 quyết định xử phạt, nộp ngân sách Nhà nước 839.560.000 đồng.

Bộ Công an Công an các đơn vị, địa phương triển khai quyết liệt công tác tuần tra, kiểm soát và xử lý vi phạm; tổ chức nhiều đợt cao điểm tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm theo các chuyên đề trên các tuyến giao thông trọng điểm, địa bàn phức tạp về trật tự an toàn giao thông, trong đó huy động tối đa các lực lượng cảnh sát giao thông phối hợp lực lượng cảnh sát khác, công an xã, tăng cường sử dụng các phương tiện, thiết bị kỹ thuật để thực hiện tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm về trật tự an toàn giao thông, tập trung vào các hành vi là nguyên nhân trực tiếp gây tai nạn giao thông và ùn tắc giao thông, thường xuyên mở các cao điểm xử lý vi 9 phạm theo các chuyên đề về nồng độ cồn, ma túy, quá khổ, quá tải, vi phạm tốc độ... Từ 1/1/2020 đến nay, kết quả kiểm tra, lực lượng công an ban hành 380 quyết định xử phạt, nộp ngân sách Nhà nước: 274.050.000 đồng.

Theo Cục Đường sắt, trong tổng số 807 hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường sắt thì vi phạm tập trung ở một số nhóm hành vi như sau:

Vi phạm quy định về tín hiệu, quy tắc giao thông đường sắt và đảm bảo trật tự ATGT đường sắt 695/807 trường hợp. Nhóm hành vi này chiếm tỉ lệ 86% trong tổng số các hành vi vi phạm trong lĩnh vực giao thông đường sắt. Nguyên nhân chủ yếu do người tham gia giao thông không chấp hành hiệu lệnh của nhân viên gác đường ngang, tín hiệu đường ngang; vẫn còn tình trạng phương tiện giao thông đường bộ vượt qua đường sắt đâm cần, giàn chắn khi chắn đường ngang đã đóng; ô tô cố tình vượt qua lối đi tự mở, nhổ, đập phá cọc thu hẹp lối đi tự mở để cho phương tiện ô tô đi qua đường sắt; một số tổ chức, cá nhân tự ý xây dựng đường gom trong phạm vi đất dành cho đường sắt…

Vi phạm quy định đối với nhân viên đường sắt 13 trường hợp. Nhóm hành vi này ít bị xử lý, do các hành vi vi phạm này diễn ra rất nhanh, có khi chỉ tính bằng giây (dồn tàu, thao tác đón tàu, báo chắn, kéo còi…).

Vi phạm quy định về kết cấu hạ tầng đường sắt 93 trường hợp. Chủ yếu vi phạm các quy định về hành lang ATGTĐS. Vi phạm này công chức thanh tra chuyên ngành đường sắt không đủ thẩm quyền để xử lý triệt để, mà chỉ có chính quyền địa phương mới đủ thẩm quyền thực hiện các biện pháp cưỡng chế, giải tỏa công trình, nhà cửa vi phạm.

Vi phạm quy định về phương tiện giao thông đường sắt 6 trường hợp. Nhóm hành vi này ít bị xử lý do chủ sở hữu các phương tiện giao thông đường sắt đa số đã chấp hành nghiêm chỉnh các quy định của pháp luật.

Để phù hợp với tình hình mới khi Luật Đường sắt 2025 chính thức có hiệu lực từ 1/1/2026, Bộ Xây dựng đã trình Chính phủ dự thảo nghị định xử phạt các hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực đường sắt thay thế cho Nghị định số 100/2019/NĐ-CP, Nghị định số 123/2021/NĐ-CP trong thời gian tới.